Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.480.2018.2.KP
z 23 listopada 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2018 r. (data wpływu 7 września 2018 r.) uzupełnionym pismem z dnia 9 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.) na wezwanie Nr 0114-KDIP3-2.4011.480.2018.1.KP z dnia 24 września 2018 r. (data nadania 24 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni mocą aktu notarialnego z dnia 21 listopada 2000 r tytułem darowizny otrzymała nieruchomość o powierzchni 1 hektar 33 ary oznaczonej numerem 10. Wnioskodawczyni zabudowała nieruchomość.
Wnioskodawczyni (wraz z byłym małżonkiem) planuje zbyć nieruchomość w 2018/2019 r.

Z uwagi na braki formalne, pismem z dnia 24 września 2018 r. Nr 0114-KDIP3-2.4011.480.2018.1.KP (data nadania 24 września 2018 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Pismem z dnia 9 października 2018 r. (data wpływu 16 października 2018 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie. Wnioskodawczyni w uzupełnieniu wskazała, że byłych małżonków łączyła wspólność majątkowa małżeńska, nieruchomość nie była przedmiotem rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość nie należała do majątku odrębnego Wnioskodawczyni, nabyta ona została w listopadzie 2000 roku w drodze umowy darowizny, zaś związek małżeński między Wnioskodawczynią i jej byłym mężem został zawarty w maju 2000 roku. W księdze wieczystej nieruchomości widnieje informacja, że nieruchomość była przedmiotem współwłasności między małżonkami w udziałach 1/1. Między małżonkami aktualnie toczy się postępowanie o podział majątku wspólnego. Sprawa oczekuje na wyznaczenie terminu posiedzenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy w opisanej sytuacji jako datę nabycia nieruchomości do celów podatkowych należy przyjąć 2000 r. (data aktu notarialnego) i przyjmując, że sprzedaż nieruchomości przez podatnika nastąpi w 2018/2019 r. w związku z tym nie należy naliczać podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu przychodu uzyskanego ze zbycia nieruchomości z uwagi na upływ 5 lat od momentu nabycia w drodze umowy darowizny nieruchomości?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm. dalej: u.p.d.o.f.), formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie upłynęło 5 lat. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment jej nabycia.

Użyty w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. termin ,,nabycie” oznacza każde przeniesienie na nabywcę własności rzeczy w ramach spadku, innej jednostronnej czynności, na podstawie aktu prawnego, umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości. Tak więc jednym ze sposobów nabycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości jest nabycie w drodze umowy darowizny. Przez pojęcie ,,nabycie” należy bowiem rozumieć nie tylko zakup, ale również każdą inną czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności.

Powołując się na przepisy Kodeksu cywilnego regulujące umowę darowizny należy stwierdzić, że wynikiem umowy darowizny nieruchomości jest nabycie na własność tej nieruchomości przez obdarowanego. Tym samym w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości nabytej uprzednio w drodze darowizny, datą, od której należy liczyć okres pięcioletni, o którym mowa w ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. jest rok, w którym dokonano darowizny nieruchomości. Oznacza to, że sprzedaż nieruchomości stanowi zawsze źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, gdy ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, w tym również nabycie w drodze darowizny. Otrzymanie darowizny przez osobę, która ją przyjmuje skutkuje przeniesieniem prawa własności do przedmiotu darowizny a więc jest formą nowego nabycia. Natomiast zbycie nieruchomości otrzymanej w takiej formie powoduje powstanie obowiązku podatkowego, jeżeli ma miejsce przed upływem określonego przepisem czasu.

W ocenie Wnioskodawczyni przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. nie określa szczególnych sposobów nabycia (np. odpłatne, nieodpłatne), czy warunków jakim to nabycie miałoby podlegać, ewentualnie wyłączeń w tym zakresie. Nabycie prawa w drodze zawarcia umowy kupna sprzedaży, darowizny, czy zamiany (która ze swej natury podobna jest do umowy sprzedaży) stanowi klasyczne przykłady nabycia. W ich wyniku dochodzi bowiem do przeniesienia własności. Również kwestia wystąpienia przyrostu wartości majątku nabywającego nieruchomość nie ma znaczenia dla przyjęcia, że nastąpiło nabycie. Większość zdarzeń skutkujących nabyciem nieruchomości nie byłoby nigdy nabyciem nieruchomości – w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. - z uwagi na brak przysporzenia majątkowego po stronie nabywcy. Nabywając nieruchomość w drodze zawarcia umowy zamiany czy też w drodze sprzedaży, po stronie nabywcy następuje jedynie zmiana aktywów, np. zamiana prawa własności jednej nieruchomości na drugą, czy też w zamian za pieniądze nabywca staje się właścicielem gruntu. W wyniku takiej czynności następuje nabycie prawa własności nieruchomości, co nie musi wcale skutkować powiększeniem majątku nabywającego nieruchomość. Jeśli natomiast chodzi o wskazane w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. zbycie to ustawodawca opodatkowuje tylko takie zbycie, które ma charakter odpłatny.

W przypadku zatem, gdy nabycie nieruchomości wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c u.p.d.o.f. nastąpiło w drodze darowizny wówczas pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 powinien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zawarcie umowy darowizny w formie aktu notarialnego. W sprawie umowa darowizny została zawarta w dniu 21 listopada 2000 r. Tym samym termin pięcioletni należy obliczać od 1 stycznia 2001 r. Upłynął on tym samym w dniu 1 stycznia 2006 r.

Podsumowując, w świetle regulacji zawartej w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. opodatkowaniu będzie podlegał jedynie przychód z tytułu sprzedaży nieruchomości do końca 2005 r. , ponieważ sprzedaż nieruchomości nastąpiłaby przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie. Przychód ze sprzedaży zawartej od 1 stycznia 2006 r. nie będzie podlegał opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie natomiast z art. 30e ust. 1 ustawy od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawczyni wskazała, że w dniu 21 listopada 2000 roku nabyła w drodze darowizny nieruchomość o powierzchni 1 ha 33 ary. Następnie na przedmiotowej nieruchomości został wzniesiony budynek. Obecnie Wnioskodawczyni wraz z byłym mężem planuje zbyć przedmiotową nieruchomość w 2018 lub 2019 roku. Przedmiotowa nieruchomość była przedmiotem współwłasności między małżonkami, między którymi aktualnie toczy się postępowanie o podział majątku wspólnego.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, dla określenia jego skutków podatkowych istotne jest zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości lub praw.

Zatem, aby ustalić konsekwencje podatkowe w przedmiotowej sprawie, należy określić od jakiego momentu liczy się dla Wnioskodawcy bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

W celu ustalenia momentu nabycia własności nieruchomości należy odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682).

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stosownie do art. 501 ww. Kodeksu, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z powyższego wynika, że wspólność małżeńska jest szczególnym rodzajem współwłasności - tzw. „współwłasność łączna”. Jest to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, wyraził stanowisko, że skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, wyrok NSA z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt 11 FSK 313/14.

Skoro z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej.

Jak wynika z art. 33 pkt 2 ww. Kodeksu, do majątku osobistego każdego z małżonków należą przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Z przedmiotowego zdarzenia przyszłego wynika, że nieruchomość została nabyta w drodze darowizny w 2000 roku. Nieruchomość nie stanowiła odrębnego majątku Wnioskodawczyni. Z księgi wieczystej nieruchomości wynika, że nieruchomość była przedmiotem współwłasności między małżonkami. Zatem mając na uwadze treść art. 31 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego nieruchomość nabyta w czasie trwania wspólności majątkowej (jeśli nie należy do majątku osobistego małżonków) należy do majątku wspólnego małżonków.

Biorąc zatem pod uwagę powołane wyżej przepisy należy uznać, że za datę nabycia przez Wnioskodawczynię nieruchomości należy uznać datę 21 listopada 2000 roku. Wobec tego pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2005 roku.

W związku z powyższym wyjaśnieniem planowana przez Wnioskodawczynię sprzedaż nieruchomości nie będzie rodziła obowiązku podatkowego określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu , o którym mowa w ww. przepisie.

Ponadto należy nadmienić, ze zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawczyni, nie dotyczy byłego męża Wnioskodawczyni. Natomiast były mąż Wnioskodawczyni w celu otrzymania interpretacji powinien złożyć odrębny wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym łub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Organ interpretujący zaznacza także, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kształtowania obowiązków podatkowych Wnioskodawcy i tym samym nie ma mocy wiążącej dla obowiązków podatkowych spoczywających na jego współmałżonce.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.