Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP3-2.4011.497.2018.1.JG1
z 15 października 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 18 września 2018 r. (data wpływu 20 września 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania spłaty otrzymanej w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 września 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania spłaty otrzymanej w związku z działem spadku i zniesieniem współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Dnia 30 sierpnia 2018 r. przed notariuszem Wnioskodawczyni i jej siostra zawarły umowę działu spadku i zniesienia współwłasności lokalu mieszkalnego.
Opisany powyżej lokal nabyli H. i M. S. na podstawie okazanej umowy ustanowienia odrębnej własności zawartej dnia 26 marca 2008 r.

M. S. zmarł 26 grudnia 2009 r., a prawa po nim, na podstawie dziedziczenia ustawowego, nabyły: żona zmarłego H. S. i córki w udziałach po 1/3 każda z nich, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego wydanym dnia 12 stycznia 2011 r. H. S. zmarła w dniu 2 maja 2016 r., a prawa do spadku po niej, na podstawie dziedziczenia ustawowego, zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonego dnia 11 lipca 2018 r., nabyły córki w udziałach po 1/2 każda z nich.

Opisany powyżej lokal mieszkalny stanowił jedyny składnik uprzedniego majątku wspólnego małżonków H. i M. S.

Wobec śmierci M. S. w skład spadku po nim wszedł udział wynoszący 1/2 w opisanym wyżej składniku majątkowym, który odziedziczony został w częściach równych przez jego spadkobierców, wobec czego udział w lokalu pozostałego przy życiu współmałżonka H. S. wynosił 4/6, a po jej śmierci w częściach równych przypadł jej spadkobiercom i wobec czego udziały Wnioskodawczyni i jej siostry w tym lokalu wynosiły po 1/2 każda z nich.

Wnioskodawczyni i jej siostra oświadczyły, że dokonują działu spadku po w/w spadkobiercach i zniesienia współwłasności w ten sposób, że lokal mieszkalny wraz z prawami związanymi z jego własnością nabywa siostra Wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni w wysokości 165.000 zł (sto sześćdziesiąt pięć tysięcy złotych). Stawiające oświadczyły, że wartość majątku objętego tą umową określają na kwotę 330.000 zł (trzysta trzydzieści tysięcy złotych). Dokonująca spłaty siostra Wnioskodawczyni uiściła podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% wartości spłaty, tj. 3.300 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w wyniku przedstawionego stanu faktycznego, kwota uzyskana przez Wnioskodawczynię z tytułu spłaty w związku z działem spadku po małżonkach S., podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w sytuacji, w której spłata była ekwiwalentna do posiadanego przez Wnioskodawczynię udziału w nieruchomości, Wnioskodawczyni nie uzyskała w związku z czynnością zniesienia współwłasności żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej.

W takim wypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej przez Wnioskodawczynię w wyniku zniesienia współwłasności. Skoro kwota spłaty otrzymana przez Wnioskodawczynię nie przekracza wartości przysługującego udziału spadkowego, to w opisanej sytuacji, w odniesieniu do Wnioskodawczyni, nie doszło do powstania przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty 19% podatku dochodowego od osób fizycznych w związku z otrzymaną kwotą spłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 poz. 1509, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości i ww. praw, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment (data) ich nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że ojciec Wnioskodawczyni zmarł 26 grudnia 2009 r., a prawa po nim, na podstawie dziedziczenia ustawowego, nabyły żona zmarłego i dwie córki w udziałach po 1/3 każda z nich, zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego wydanym dnia 12 stycznia 2011 r. Matka Wnioskodawczyni zmarła w dniu 2 maja 2016 r., a prawa do spadku po niej, na podstawie dziedziczenia ustawowego, zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonego dnia 11 lipca 2018 r., nabyły dwie córki w udziałach po 1/2 każda z nich. Wobec śmierci ojca Wnioskodawczyni w skład spadku po nim wszedł udział wynoszący 1/2 w opisanym wyżej składniku majątkowym, który odziedziczony został w częściach równych przez jego spadkobierców, wobec czego udział w lokalu pozostałego przy życiu współmałżonka wynosił 4/6, a po jej śmierci w częściach równych przypadł jej spadkobiercom i wobec czego udziały Wnioskodawczyni i jej siostry w tym lokalu wynosiły po 1/2 każda z nich. Wnioskodawczyni wraz z siostrą dokonały działu spadku po zmarłych rodzicach i zniesienia współwłasności w ten sposób, że lokal mieszkalny wraz z prawami związanymi z jego własnością nabywa siostra Wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na rzecz Wnioskodawczyni w wysokości 165.000 zł. Stawiające oświadczyły, że wartość majątku objętego tą umową określają na kwotę 330.000 zł.

W odniesieniu do wskazanego sposobu nabycia spadku (udziału w lokalu mieszkalnym) należy wskazać, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej, przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności – w rozumieniu ustawy Kodeks cywilny – jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Stosownie do art. 195 ustawy Kodeks cywilny – współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu każdy ze współwłaścicieli może domagać się zniesienia współwłasności. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że kiedy dział spadku następuje ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność składniki majątkowe wchodzące w skład spadku na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której spłata równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

Wnioskodawczyni nabyła poszczególne udziały we współwłasności lokalu mieszkalnego w dwóch datach:

• w 2009 r. w drodze spadku po zmarłym ojcu oraz,
• w 2016 r. w drodze spadku po mamie.
  
  

Reasumując, otrzymana przez Wnioskodawczynię w wyniku działu spadku przeprowadzonego w 2018 r. spłata w odniesieniu do udziału nabytego w 2009 r. nie podlega w ogóle opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału przez Wnioskodawczynię upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei spłata otrzymana w wyniku działu spadku w odniesieniu do udziału nabytego w 2016 r. nie będzie skutkować powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata w odniesieniu do udziału nabytego w 2016 r. nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawczyni udziału spadkowego po zmarłej mamie, a umowa została zawarta wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji, na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu otrzymania spłaty, która nie przekroczyła wartości udziału spadkowego nabytego w spadku.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.