Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
ITPB4/4511-5/16-2/MS
z 11 września 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 z późn. zm.) oraz art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 5 października 2016 r. sygn. akt I SA/Bd 411/16 stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2015 r. (data wpływu 4 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 stycznia 2016 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 24 marca 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: ITPB4/4511-5/16/MS, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie. Wnioskodawca na interpretację indywidualną wniósł pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów pismem z dnia 30 maja 2016 r. znak: ITPB4/4511-1-30/16/MS stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W dniu 6 lipca 2016 r. wpłynęła skarga Wnioskodawcy na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 24 marca 2016 r. znak ITPB4/4511-5/16/MS.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 5 października 2016 r. sygn. akt I SA/Bd 411/16 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów złożył skargę kasacyjną z dnia 7 grudnia 2016 r. znak 046-ITRP.46.79.2016.1.DO do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Pismem z dnia 23 marca 2018 r. o sygn. 0110-KWR4.4021.29.2018.1.KO. Szef Krajowej Administracji Skarbowej cofnął skargę kasacyjną.

Postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2018 r. sygn. akt II FSK 130/17 Naczelny Sąd Administracyjny umorzył postępowanie kasacyjne.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga ponownego rozpatrzenia przez tut. organ.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 17 lipca 2002 roku Wnioskodawca i jego małżonka – w drodze notarialnej umowy ustanowienia i sprzedaży odrębnej własności lokalu mieszkalnego – nabyli od spółki P. lokal mieszkalny położony w B. wraz z przynależnym do niego udziałem we wszelkich częściach wspólnych budynku i w innych urządzeniach nie służących wyłącznie do użytku właścicieli lokali i w prawie użytkowania wieczystego gruntu, zwany dalej „Lokalem mieszkalnym”, którego kupujący dotychczas byli najemcami.

Nabycie nastąpiło na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej, do majątku wspólnego małżonków, w związku z czym Wnioskodawca i jego małżonka zostali ujawnieni w dziale II księgi wieczystej założonej dla Lokalu mieszkalnego jako właściciele w udziale 1/1 (wspólność ustawowa majątkowa małżeńska).

W dniu 14 lutego 2012 roku małżonka Wnioskodawcy zmarła, a spadek po niej na mocy testamentu oraz notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 24 lipca 2015 roku nabył w całości jej mąż. W skład spadku wchodził między innymi udział zmarłej we własności Lokalu mieszkalnego, wynoszący 1/2 części, w związku z czym wyłącznym jego właścicielem został Wnioskodawca.

W dniu 5 sierpnia 2015 roku Wnioskodawca sprzedał – w formie aktu notarialnego – opisany wyżej Lokal mieszkalny, stanowiący odrębną nieruchomość, na rzecz osób fizycznych. Zbycie Lokalu mieszkalnego nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy zbycie przez Wnioskodawcę Lokalu mieszkalnego w dniu 5 sierpnia 2015 roku stanowi dla niego w 1/2 części (nabytej w drodze dziedziczenia po żonie) źródło przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w tej części podlega opodatkowaniu tym podatkiem, czy też w całości korzysta z wyłączenia ustalonego w tym przepisie (i w ogóle nie podlega opodatkowaniu), w związku z faktem, że zbycie nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie Lokalu mieszkalnego w drodze umowy zakupu przez oboje małżonków, do ich majątku wspólnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie Lokalu mieszkalnego w roku 2015, opisane wyżej, nie podlega w żadnej części opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że nie stanowi źródła przychodów o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy p.d.o.f. wobec faktu, że Pan Z. R. w związku ze szczególnym rodzajem współwłasności, jaką jest wspólność ustawowa małżeńska, stanowiąca tzw. współwłasność łączną – nabył całość Lokalu mieszkalnego (podobnie jak jego żona) w dniu 17 lipca 2002 roku, a więc około 13 lat przed datą jego odsprzedaży.

W związku z opisanym wyżej charakterem wspólności ustawowej małżeńskiej nie można więc twierdzić, ze Wnioskodawca nabył w 2002 roku jedynie 1/2 części we własności Lokalu mieszkalnego, a pozostałą połowę dopiero w roku 2015, wskutek dziedziczenia po żonie. Wnioskodawca był bowiem już od 2002 roku właścicielem całości Lokalu mieszkalnego – choć we wspólności ustawowej małżeńskiej – i pozostawał nim przez cały czas, choć po śmierci żony był już wyłącznym jego właścicielem.

Raz jeszcze podkreślić należy, że wspólność małżeńska ma specyficzny charakter; została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Sytuacja prawna małżonków objętych wspólnością ustawową jest więc szczególna. Oznacza bowiem, że nabycie w czasie jej trwania nieruchomości wiąże się z nabyciem przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwencją takiego rozwiązania, w przypadku sprzedaży tego prawa, jest uznanie, że każdy z małżonków zbywałby to prawo w całości, skoro nie w określonym udziale. Nie można więc przyjąć, że pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. biegnie od daty nabycia (udziału w) nieruchomości w drodze otwarcia spadku.

Wnioskodawca na poparcie swojego stanowiska przytoczył wyroki sądów administracyjnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Aby zatem ustalić czy w przedmiotowej sprawie dokonana przez Wnioskodawcę sprzedaż nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy ustalić, od jakiego momentu liczy się bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, ich części, udziału w nieruchomości oraz prawa istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia nieruchomości.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Natomiast do sytuacji prawnej małżonków, których ustrój majątkowy objęty został wspólnością ustawową, zastosowanie znajduje art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, zgodnie z którym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe – zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości lub prawa oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W konsekwencji, dokonana w dniu 5 sierpnia 2015 r. sprzedaż lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność, a nabytego przez Wnioskodawcę w 2002 r. nie stanowi źródła przychodu i nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia stanu faktycznego, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 5 października 2016 r. sygn. akt I SA/Bd 411/16.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.