Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP2-2.4010.139.2017.1.AZ
z 2 października 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 21 lipca 2017 r. (data wpływu 9 sierpnia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu w przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, mimo istnienia podstaw do podniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 sierpnia 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu w przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, mimo istnienia podstaw do podniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia.

Przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca X. prowadzi giełdę towarową w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 719, dalej: „ustawa o giełdach towarowych”.

Przedmiotem obrotu organizowanego przez Giełdę mogą być następujące towary giełdowe:

• energia elektryczna,
  

• paliwa ciekłe i gazowe,
  

• limity wielkości produkcji, w szczególności produkcji elektrycznej,
  

• limity wielkości emisji zanieczyszczeń,
  

• prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, o których mowa w art. 9e ust. 1, art. 91 ust. 1 i art. 9o ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r., Nr 89, poz. 625, z późn. zm.),
  

• niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, paliw gazowych, mierników i limitów wielkości produkcji, emisji zanieczyszczeń lub praw majątkowych, o których mowa powyżej,
  

• prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej, o których mowa w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. Nr 94, poz. 551).
  
  
  

Do działalności statutowej X., poza prowadzeniem giełdy towarowej, należy również prowadzenie rejestru świadectw pochodzenia (dalej „RŚP”) dla energii z odnawialnych źródeł energii (dalej „OZE”), z kogeneracji, biogazu rolniczego oraz efektywności energetycznej.

Obrót towarami giełdowymi na X. odbywa się w ramach następujących rynków prowadzonych przez X.:

• Rynku Dnia Następnego i Bieżącego Energii Elektrycznej;
  

• Rynku Dnia Następnego i Bieżącego Gazu;
  

• Rynku Terminowym Towarowym Energii Elektrycznej;
  

• Rynku Terminowym Towarowym Gazu;
  

• Rynku Praw Majątkowych;
  

• Rynku Uprawnień do Emisji.
  
  
  

Uczestnikami obrotu prowadzonego na Giełdzie są członkowie Giełdy (dalej jako „Członkowie Giełdy”), którzy na mocy stosownych umów podpisanych z X. są stronami transakcji zawieranych na X.. Zgodnie z Regulaminem obrotu Rynku Towarów Giełdowych X. S.A., transakcją giełdową na Rynku Towarów Giełdowych X. S.A. jest umowa sprzedaży zawarta pomiędzy Członkami Giełdy.

W związku z uczestnictwem w rynkach prowadzonych przez X. oraz zawieraniem transakcji, X. pobiera od Członków Giełdy następujące rodzaje opłat giełdowych:

• stałe/roczne opłaty za uczestnictwo w poszczególnych rynkach prowadzonych przez X.;
  

• opłaty transakcyjne pobierane w związku z transakcjami zawieranymi na Giełdzie. Przedmiotem zawieranych transakcji są kontrakty terminowe opiewające na fizyczną dostawę energii elektrycznej lub gazu w ustalonym terminie w przyszłości lub prawa majątkowe ze świadectw pochodzenia energii, którymi za pośrednictwem X. obracają Członkowie Giełdy;
  

• opłaty dodatkowe (np. opłaty od wniosku o anulowanie błędnej transakcji).
  
  
  

W ramach czynności X., za które pobierane są powyższe opłaty, Giełda w szczególności:

• organizuje i prowadzi obrót towarami giełdowymi i zapewnia Członkom Giełdy możliwość zawierania transakcji giełdowych;
  

• zapewnia infrastrukturę służącą zawieraniu transakcji (w tym wyspecjalizowany system informatyczny);
  

• dokonuje ustalenia kursu notowań dla poszczególnych towarów giełdowych;
  

• w uzasadnionych przypadkach ogranicza lub zawiesza obrót na poszczególnych rynkach;
  

• realizuje zlecenia zgodnie z przyjętymi w tym zakresie zasadami i regulacjami;
  

• umożliwia zawieranie tzw. transakcji pozasesyjnych;
  

• publikuje informacje giełdowe o działalności X. i wynikach sesji.
  
  
  

Dodatkowo X. pobiera opłaty za czynności związane z prowadzeniem Rejestru Świadectw Pochodzenia (dalej: „RŚP”), (tj. w szczególności identyfikuje podmioty, którym przysługują prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia, identyfikuje przysługujące prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia oraz odpowiadającą tym prawom ilości energii elektrycznej, rejestruje świadectwa pochodzenia oraz wynikające z nich prawa majątkowe, ewidencjonuje transakcje zawierane w obrocie prawami majątkowymi oraz stan posiadania praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia, wystawia dokumenty potwierdzające stan posiadania praw majątkowych w rejestrze, które następnie wykorzystywane są przez Urząd Regulacji Energetyki w procesie umarzania świadectw pochodzenia). Opłaty te są pobierane przez X. od Członków RŚP.

Przedmiotem niniejszego wniosku są opłaty pobierane przez X. w związku z organizowaniem obrotu i zawieraniem transakcji na Rynku Terminowym Towarowym Energii Elektrycznej i Gazu (dalej „RTT”), Rynku Praw Majątkowych (dalej „RPM”) oraz opłaty związane ze świadczeniem przez X. usług w zakresie prowadzenia RŚP, dalej łącznie jako „Opłaty”.

Członkiem Giełdy jest między innymi D. S.A. (dalej „D.”), który występuje w niniejszym wniosku w charakterze wnioskodawcy, i który w latach 2011-2014 ponosił na rzecz X. opisane wyżej opłaty transakcyjne z tytułu transakcji na RTT i RPM oraz opłaty za prowadzenia RŚP. Na dzień złożenia niniejszego wniosku D. nie jest już Członkiem X. i nie ponosi Opłat na rzecz X.

D. traktował ponoszone Opłaty, jako związane w całości ze sprzedażą podlegającą opodatkowaniu podstawową stawką VAT. W tym zakresie, D. obciążał kosztem pobieranych przez X. opłat transakcyjnych oraz opłat dotyczących RŚP swoich klientów, nie powiększając wartości opłat przenoszonych na swoich klientów o jakąkolwiek marżę. Powyższe dotyczy zarówno opłat transakcyjnych jak i opłat dodatkowych (np. opłaty od wniosku o anulowanie błędnej transakcji).

W odniesieniu do opłat rocznych (stałych, np. opłat za członkostwo w rynku), D. traktował te opłaty, jako koszty własne, nie obciążając bezpośrednio ich kosztem swoich kontrahentów. D. traktował te wydatki, jako związane wyłącznie z działalnością opodatkowaną VAT (zawieraniem transakcji na X. i uzyskiwaniem z tego tytułu obrotów podlegających opodatkowaniu VAT), które uprawniały do pełnego odliczenia podatku VAT.

Dotychczas X. traktowała pobierane opłaty będące przedmiotem niniejszego wniosku, jako podlegające zwolnieniu od VAT. W marcu 2017 r. X. dokonała korekty pierwotnego rozliczenia za nieprzedawniony okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w VAT dla świadczonych usług (tj. okres od grudnia 2011 r. do grudnia 2016 r.), za pomocą zbiorczych faktur korygujących. Wystawione faktury korygujące zawierają podatek VAT, który po stronie D. będzie stanowił podatek naliczony podlegający odliczeniu.

Zarówno X. jak i D. są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Równocześnie w odniesieniu do części należności, do których odnoszą się faktury korygujące, D., mógłby się powoływać na cywilnoprawny zarzut przedawnienia roszczenia, przewidziany w przepisach Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. D. na obecnym etapie nie podjął jeszcze decyzji czy zamierza korzystać z instytucji zarzutu przedawnienia roszczenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy opłaty pobierane przez Giełdę w związku z organizowaniem obrotu i umożliwianiem zawierania transakcji na Rynku Terminowym Towarowym Energii Elektrycznej i Gazu, Rynku Praw Majątkowych oraz opłaty z tytułu prowadzenia Rejestru Świadectw Pochodzenia podlegają opodatkowaniu podstawową stawką podatku VAT?
2. Czy odsprzedaż przez D. na rzecz własnych klientów usług X., objętych fakturami za okresy bieżące oraz fakturami korygującymi, podlega opodatkowaniu podstawową stawką podatku VAT?
   
3. Czy D., w odniesieniu do otrzymywanych od Giełdy faktur korygujących z tytułu pobieranych opłat w związku z organizowaniem obrotu i umożliwieniem zawierania transakcji na Rynku Terminowym Towarowym Energii Elektrycznej i Gazu, Rynku Praw Majątkowych oraz opłat z tytułu prowadzenia Rejestru Świadectw Pochodzenia przysługuje prawo do odliczenia całości podatku VAT naliczonego wynikającego z przedmiotowych faktur w stanie faktycznym takim jak przedstawiony w niniejszym Wniosku?
4. Czy w przypadku otrzymania przez D. faktur korygujących in plus w związku z korektą rozliczeń za okres od listopada 2011 r. do grudnia 2016 r. będzie przysługiwało D. prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur korygujących na zasadach przewidzianych w art. 86 ust. 10b pkt 1 i art. 86 ust. 11 ustawy o VAT tj. jednorazowo, w okresie rozliczeniowym, w którym D. otrzymał fakturę korygującą lub w dwóch kolejnych okresach rozliczeniowych?
   
5. Czy możliwość skorzystania przez D. z cywilnoprawnej instytucji przedawnienia roszczenia w stosunku do kwot należnego podatku VAT od Opłat objętych fakturami korygującymi wpływa na prawo do odliczenia podatku VAT z faktur korygujących wystawionych przez X. w przypadku dokonania przez D. zapłaty na rzecz X.?
   
6. Czy w przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, mimo istnienia podstaw do podniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia, D. byłby zobowiązany do rozpoznania przychodu w PDOP w kwotach wynikających z faktur korygujących?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 6 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych; odpowiedzi w zakresie podatku od towarów i usług (pytania oznaczone we wniosku numer 1-5) udzielono odpowiednio w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zdaniem Zainteresowanych.

W przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, mimo istnienia podstaw do podniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia, D. nie byłby zobowiązany do rozpoznania przychodu w PDOP w kwotach wynikających z faktur korygujących.

Zdaniem Wnioskodawców, w przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, co do których D. mógłby podnieść cywilnoprawny zarzut przedawnienia roszczenia, w przypadku gdyby D. nie podniósł tego zarzutu i zapłacił należność z faktur korygujących na rzecz X., D. nie byłby zobowiązany do rozpoznania przychodu w PDOP w kwotach wynikających z wystawionych faktur korygujących.

W tym kontekście Wnioskodawcy wskazali na przepis art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o PDOP. Zgodnie z treścią tej regulacji, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest w szczególności wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy.

Powyższa regulacja nie może znaleźć zastosowania w przypadku zapłaty przez D. należności, co do których możliwe byłoby podniesienie zarzutu przedawnienia, D. nie uzyskuje bowiem w tej sytuacji jakiegokolwiek przychodu do opodatkowania.

Powyższe stanowisko potwierdzają również organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 26 listopada 2013 r. (nr IPPB3/423-644/13-2/GJ) w której uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, wskazał, że „z uwagi więc na fakt że dłużnik mimo przedawnienia zobowiązania, powinien to zobowiązanie wypełnić, jego korzyść majątkowa nie ma jeszcze charakteru trwałego w momencie upływu terminu przedawnienia. [...] Samo przedawnienie zobowiązania nie powoduje zatem powstania przychodu po stronie dłużnika”.

Potwierdza to interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 stycznia 2012 r., sygn. ILPB2/415-1015/11-5/MW, w której Dyrektor uznał że samo przedawnienie zobowiązania do spłaty pożyczki pracowniczej nie kreuje przychodu dla pracownika, a przychód powstanie dopiero w momencie zwolnienia z długu. (...) Jeśli chodzi o zobowiązania przedawnione, trwałe przysporzenie wystąpi zdaniem Wnioskodawcy dopiero jeśli dłużnik skorzysta z faktu przedawnienia skutecznie uchyli się od jego zapłaty. Jeżeli natomiast, jak to ma miejsce w opisanym stanie faktycznym dłużnik zamierza zobowiązanie zapłacić, nawet pomimo faktu jego przedawnienia, o żadnym przysporzeniu nie może być mowy(...)”.

Również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 kwietnia 2016 r. (nr IPPB3/423-644/13-2/GJ) organ potwierdził, że uregulowanie przedawnionego zobowiązania, bez skorzystania z możliwości uchylenia się od jego zapłaty, nie spowoduje obowiązku wykazania przychodu po stronie zobowiązanego.

W efekcie zapłata przedawnionych należności wynikających z faktur korygujących na rzecz X., nie będzie prowadziła do powstania przychodu podatkowego po stronie D.

W związku z powyższym Wnioskodawcy wnoszą o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 1888 z późn. zm., dalej: „updop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w przypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Stosownie do art. 7 ust. 2 updop, dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Sposób ujęcia przedmiotu opodatkowania w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje na objęcie zakresem ustawy wszystkich zdarzeń, z którymi wiąże się dla podatnika konkretna korzyść o wymiarze finansowym, powodująca zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów. Nie jest przy tym istotne źródło korzyści, chodzi bowiem o każdy przypadek powodujący wzrost wartości majątku lub zmniejszenie zobowiązań ciążących na podatniku. Bez znaczenia jest również to, czy przysporzenie jest wynikiem działania innej osoby, czy też samego podatnika, jak również to, czy korzyść wiąże się z konkretnymi przepływami finansowymi. Kluczową zatem przesłanką wystąpienia przychodu jest osiągnięcie wymiernego przysporzenia o charakterze definitywnym.

Powyższy pogląd podzielił m.in. NSA w wyroku z 14 maja 1998 r. sygn. akt SA/Sz 1305/97 stwierdzając: „(...) Z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie którymi może on rozporządzać jak własnym”.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera legalnej definicji przychodu. Zwrócić należy uwagę, że katalog przychodów wymienionych w ustawie ma charakter otwarty i jedynie przykładowy.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 updop, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, jest wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie

Natomiast według art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a updop, przychodem, jest wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych lub przedawnionych:

1. zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy,
2. środków na rachunkach bankowych – w bankach.
   
   
   

Wyjątkiem od tej zasady jest, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 8 updop, że do przychodów nie zalicza się kwot stanowiących równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z:

• bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub
  

• postępowaniem restrukturyzacyjnym, postępowaniem upadłościowym lub
  

• realizacją programu restrukturyzacji na podstawie odrębnych ustaw,
  

• przymusową restrukturyzacją w rozumieniu ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
  
  
  

Brzmienie powyższych przepisów wskazuje, że aby powstał przychód podatkowy, konieczne jest przede wszystkim, aby po stronie podatnika doszło do faktycznego przysporzenia majątkowego, mającego konkretny wymiar finansowy – bądź to wskutek otrzymania czegoś nieodpłatnie (częściowo odpłatnie), bądź na skutek umorzenia istniejącego już zobowiązania.

Z wniosku wynika, że X. prowadzi giełdę towarową w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2016 r., poz. 719). Przedmiotem niniejszego wniosku są opłaty pobierane przez X. w związku z organizowaniem obrotu i zawieraniem transakcji na Rynku Terminowym Towarowym Energii Elektrycznej i Gazu, Rynku Praw Majątkowych oraz opłaty związane ze świadczeniem przez X. usług w zakresie prowadzenia RŚP. Członkiem Giełdy jest między innymi D., który w latach 2011-2014 ponosił na rzecz X. opisane wyżej opłaty transakcyjne z tytułu transakcji na RTT i RPM oraz opłaty za prowadzenia RŚP. W tym zakresie, D. obciążał kosztem pobieranych przez X. opłat transakcyjnych oraz opłat dotyczących RŚP swoich klientów, nie powiększając wartości opłat przenoszonych na swoich klientów o jakąkolwiek marżę. Powyższe dotyczy zarówno opłat transakcyjnych jak i opłat dodatkowych (np. opłaty od wniosku o anulowanie błędnej transakcji). W odniesieniu do opłat rocznych (stałych, np. opłat za członkostwo w rynku), D. traktował te opłaty, jako koszty własne, nie obciążając bezpośrednio ich kosztem swoich kontrahentów. Dotychczas X. traktowała pobierane opłaty będące przedmiotem niniejszego wniosku, jako podlegające zwolnieniu od VAT. W marcu 2017 r. X. dokonała korekty pierwotnego rozliczenia za nieprzedawniony okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w VAT dla świadczonych usług (tj. okres od grudnia 2011 r. do grudnia 2016 r.), za pomocą zbiorczych faktur korygujących. Wystawione faktury korygujące zawierają podatek VAT, który po stronie D. będzie stanowił podatek naliczony podlegający odliczeniu.

W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy w przypadku uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, mimo istnienia podstaw do podniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia, D. zobowiązany byłby do rozpoznania przychodu w kwotach wynikających z faktur korygujących.

Zdaniem tut. organu należy zgodzić się ze stanowiskiem D. Dm, że w zaistniałej sytuacji w przypadku uregulowania należności wynikających z faktur korygujących nie powstanie przychód, pomimo istnienia podstaw do wniesienia przez D. cywilnoprawnego zarzutu przedawnienia roszczenia.

Jak już wcześniej wskazano, przychodem jest także wartość umorzonych bądź przedawnionych zobowiązań, w tym także z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów) w bankach oraz środków na rachunkach bankowych. Przy czym brak jest definicji „umorzone bądź przedawnione zobowiązanie”.

Instytucja przedawnienia uregulowana została w art. 117-125 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459 z późn. zm., dalej: „KC”). Zgodnie z art. 117 § 1 KC, z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, przy czym po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże, zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (§ 2).

Istota przedawnienia polega zatem na tym, że po upływie określonego w ustawie terminu, ten przeciwko komu kieruje się roszczenie (dłużnik) może uchylić się od jego zaspokojenia. Skutkiem tego roszczenie przedawnione nie gaśnie, a jedynie nie będzie mogło być przymusowo zrealizowane (zobowiązanie staje się niezaskarżalne). Sąd bowiem oddali powództwo uprawnionego w razie upływu terminu przedawnienia, gdy dłużnik podniesie zarzut przedawnienia (por. wyrok SN z 12 lutego 2010 r., sygn. II UK 181/09). Niezmiernie istotny dla analizowanego zagadnienia jest fakt, że owo oddalenie powództwa uprawnionego, skutkujące brakiem możliwości zastosowania przymusu w celu skłonienia dłużnika do prawidłowego zachowania (zapłaty zobowiązania), dokonuje się tylko na zarzut pozwanego (dłużnika), zgłoszony we właściwym terminie.

Jak zostało to wskazane we wniosku, w odniesieniu do części należności, do których odnoszą się faktury korygujące D., mógłby się powoływać na cywilnoprawny zarzut przedawnienia roszczenia, przewidziany w przepisach ustawy Kodeks cywilny. D. nie podjął jednak jeszcze decyzji czy zamierza korzystać z instytucji zarzutu przedawnienia roszczenia.

Roszczenie przedawnione nie korzysta wprawdzie z pełnej ochrony, ale nadal jest prawnie istniejące, tyle, że przekształca się w tzw. zobowiązanie niezupełne, które nie może być zasądzone przymusowo wyegzekwowane. Pozycja wierzyciela ulega więc osłabieniu, ale – do czasu podniesienia zarzutu przedawnienia – w samej konstrukcji zobowiązania nic się zmienia. Znajduje to przede wszystkim wyraz w tym, że dłużnik który po upływie terminu przedawnienia spełnił świadczenie, nie może następnie żądać jego zwrotu, chociażby nie był świadomy upływu terminu przedawnienia i związanych z tym skutków prawnych. Spełnił on bowiem należne w świetle prawa zobowiązanie. Roszczenia przedawnione mogą być także przedmiotem potrącenia (art. 502 KC) oraz – wedle panującego poglądu - odnowienia (art. 506 KC) i ugody (art. 917 KC).

Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić, że mimo przedawnienia, zobowiązanie nadal istnieje i dłużnik ma obowiązek je wykonać, natomiast wierzyciel nie może już dochodzić przymusowego jego wykonania. Z uwagi więc na fakt że dłużnik mimo przedawnienia zobowiązania, powinien to zobowiązanie wypełnić, jego korzyść majątkowa nie ma jeszcze charakteru trwałego w momencie upływu terminu przedawnienia.

Z art. 508 KC wynika, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. W efekcie zwolnienia dłużnika z całości lub części długu następuje u niego trwały przyrost majątku. Wygaśnięcie zobowiązania oznacza zmniejszenie lub zlikwidowanie zobowiązania pieniężnego, skutkiem czego jest wystąpienie po stronie dłużnika określonej korzyści.

Zatem samo przedawnienie zobowiązania nie powoduje powstania przychodu po stronie dłużnika, bowiem przychód powstanie dopiero w momencie zwolnienia z długu. Tym samym przychód wystąpi w przypadku definitywnego przysporzenia.

Dla porównania warto wskazać, że w przypadku zobowiązań, takie definitywne przysporzenie powstaje w sytuacji zwolnienia z długu, czyli umorzenia zobowiązania. Warto jeszcze raz wskazać, że zgodnie z art. 508 KC zwolnienie z długu jest skuteczne jeśli dłużnik je przyjmie. W wyniku zwolnienia z długu (umorzenia zobowiązania) przestaje ono istnieć, dłużnik otrzymuje więc trwałe przysporzenie. Jeśli chodzi o zobowiązania przedawnione, trwałe przysporzenie wystąpi dopiero jeśli dłużnik skorzysta z faktu przedawnienia, skutecznie uchyli się od jego zapłaty.

Mając powyższe na względzie w podsumowaniu należy stwierdzić, że w przedstawionej we wniosku sytuacji dochodzi do uregulowania przez D. należności wynikających z faktur korygujących, co do których możliwe byłoby podniesienie zarzutu przedawnienia. W związku z powyższym w przedmiotowej sytuacji nie powstaje po stronie D. żadne przysporzenie. W efekcie zapłata przedawnionych należności wynikających z faktur korygujących na rzecz X., nie będzie prowadziła do powstania przychodu po stronie D.

W tym stanie rzeczy stanowisko przedstawione we wniosku należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tyko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
   
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.