Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-3.4011.250.2017.1.PR
z 30 sierpnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 22 maja 2017 r. (data wpływu 29 maja 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 sierpnia 2017 r. (data wpływu 16 sierpnia 2017 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia zobowiązania kredytowego (pytanie 2) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 maja 2017 r. wpłynął do tutejszego Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przedawnienia zobowiązania kredytowego.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 28 lipca 2017 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.127.2017.1.PW na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 28 lipca 2017 r. (data doręczenia 2 sierpnia 2017 r.). Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek pismem z dnia 7 sierpnia 2017 r. (data wpływu 16 sierpnia 2017 r.), nadanym w dniu 9 sierpnia 2017 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni … w dniu 13 stycznia 2006 r. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firmą P.P.H.U. … z siedzibą w … zawarła z … Bank Polska S.A. z siedzibą w … umowę kredytu nr …, na mocy której Wnioskodawczyni został przyznany kredyt w wysokości 67 843 zł 22 gr z przeznaczeniem na zakup pojazdu mechanicznego marki .. nr rej. …, nr nadwozia …, o wartości 85 000 zł, którego spłata została rozłożona na 84 raty, płatne co miesiąc. Wnioskodawczyni zawarła rzeczoną umowę kredytu za pośrednictwem … prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą … z siedzibą w … – będącego pośrednikiem przy sprzedaży ww. pojazdu mechanicznego, któremu Wnioskodawczyni z dniem zawarcia ww. umowy, zgodnie z § 1 ust. 6 przekazała kwotę w wysokości 25 500 zł jako wkład własny. Nadto, zgodnie z § 2 ww. umowy Bank zobowiązał się do przekazania kwoty udzielonego Wnioskodawczyni kredytu bezpośrednio na rachunek bankowy Dealera ww. pojazdu mechanicznego, a to Przedsiębiorstwo Handlowe …. Jednocześnie w § 8 ww. umowy kredytu ustanowione zostało na rzecz Banku zabezpieczenie dla zwrotu kredytu w postaci przewłaszczenia na zabezpieczenie pod warunkiem zawieszającym, którego przedmiotem był pojazd mechaniczny marki … nr rej. …, nr nadwozia ….

Wnioskodawczyni mimo, że formalnie został Jej przyznany przez … Bank Polska S.A. kredyt na zakup ww. pojazdu mechanicznego, to faktycznie nie była beneficjentem ww. kredytu, gdyż padła ofiarą przestępstwa oszustwa ze strony … będącego pośrednikiem przy sprzedaży pojazdu mechanicznego marki … nr rej. …, nr nadwozia …, który to fakt został potwierdzony wyrokiem Sądu Rejonowego … z dnia 23 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt …. … pozostawił Wnioskodawczynię zarówno bez pojazdu mechanicznego, jak i środków z tytułu zawartej umowy kredytu. Środki pieniężne z tytułu udzielonego kredytu z chwilą zawarcia umowy kredytu – zgodnie z § 2 umowy zostały bowiem przekazane na rachunek bankowy dealera samochodów, a to Przedsiębiorstwa Handlowego …, zaś pojazd mechaniczny od chwili zawarcia umowy kredytu znajdował się w posiadaniu … i nigdy nie został Wnioskodawczyni wydany, do czego zresztą sam … przyznał się w pisemnych oświadczeniach. Nadto, … uzyskał kosztem Wnioskodawczyni korzyść majątkową w wysokości 25 500 zł określoną w § 1 ust. 6 ww. umowy jako wkład własny.

Wnioskodawczyni, w zaistniałej sytuacji, wobec faktu, że na skutek działań nieuczciwego pośrednika … nie dysponowała ani środkami pieniężnymi z tytułu udzielonego Jej kredytu, ani nie władała rzeczonym samochodem, a także z uwagi na złą sytuację materialną w jakiej znalazła się po zakończeniu prowadzenia przez Nią działalności gospodarczej (Wnioskodawczyni otrzymuje bowiem niskie świadczenie emerytalno-rentowe w wysokości niewiele ponad 1 000 zł), nie mogła uczynić zadość roszczeniu … Bank Polska S.A. Wskazać należy, że gdyby Wnioskodawczyni władała rzeczonym samochodem mogłaby go sprzedać, a uzyskaną kwotę przeznaczyć na spłatę zadłużenia albo Bank mógł uzyskać zaspokojenie swoich roszczeń poprzez przejęcie na własność ww. pojazdu mechanicznego zgodnie z § 8 umowy kredytowej w drodze przewłaszczenia na zabezpieczenie. Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, że … wielokrotnie na piśmie zobowiązywał się do spłaty kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawczynię na zakup ww. pojazdu mechanicznego, a nawet wyraził chęć przystąpienia do długu, to jednakże nigdy nie podjął żadnych działań zmierzających do spłaty zadłużenia z tytułu kredytu. W związku z powyższym, … Bank Polska S.A. wszczął wobec Wnioskodawczyni postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego, a to … Bank Polska S.A. nr … z dnia 7 czerwca 2006 r. prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w … pod sygn. akt … które jednakże zostało umorzone postanowieniem tamtejszego Komornika z dnia 13 grudnia 2007 r. na podstawie art. 824 § 1 ust. 3 kpc z powodu bezskuteczności. Nadto, wskazać należy, że Wnioskodawczyni podjęła pertraktacje z … Bank Polska S.A. mające na celu spłatę zadłużenia oraz ustalenie optymalnego sposobu rozwiązania kwestii spłaty zadłużenia. Wnioskodawczyni przedstawiła Bankowi wiele propozycji, ale żadna nie spotkała się z aprobatą Banku. Zaproponowała Bankowi m.in. propozycję zawarcia ugody, na mocy której … mógłby przejąć dług Wnioskodawczyni. Wobec niewyrażenia zgody przez Bank Wnioskodawczyni zaproponowała inne rozwiązanie, zawarcie ugody, na mocy której … mógłby przystąpić do długu, jednakże Bank i na to rozwiązanie nie wyraził zgody. Jednocześnie Bank przedstawił Wnioskodawczyni propozycję zawarcia porozumienia, jednakże przedstawione przez Bank warunki spłaty zadłużenia, tj. konieczność jednorazowego uiszczenia przez pozwaną kwoty 25 000 zł oraz spłaty ratalnej po 2 000 zł miesięcznie znacznie przekraczała możliwości finansowe Wnioskodawczyni, której jedynym źródłem dochodu jest świadczenie emerytalno-rentowe w całości przeznaczane przez Wnioskodawczynię na zaspokojenie Jej bieżących potrzeb życiowych. Wobec niewyrażenia przez Bank zgody na przejęcie długu przez … bądź kumulatywne przystąpienie przez Niego do długu oraz braku porozumienia z Bankiem w przedmiocie warunków spłaty zadłużenia, niemożliwym stało się zadośćuczynienie roszczeniom Banku.

Jednocześnie Wnioskodawczyni nadmienia, że nie prowadzi od wielu lat działalności gospodarczej pod firmą P.P.H.U. …, którą to działalność zakończyła formalnie w dniu 18 lipca 2008 r.

Wnioskodawczyni wskazuje, że … Bank Polska S.A. od umorzenia postępowania egzekucyjnego o sygn. akt …, tj. od dnia 13 grudnia 2007 r. nie podjął żadnych dalszych działań mających na celu wyegzekwowanie od Niej należności z tytułu ww. kredytu, które to działania miałyby wpływ na bieg terminu przedawnienia w rozumieniu art. 120, 121 oraz 123 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym, roszczenie Banku jako roszczenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w myśl art. 118 Kodeksu cywilnego uległo przedawnieniu najpóźniej z upływem trzech lat, tj. w grudniu 2010 r. W tym miejscu Wnioskodawczyni wskazuje, że według Jej najlepszej wiedzy, postanowienie Komornika Sądowego … z dnia 13 grudnia 2007 r. o umorzeniu postępowania w sprawie o sygn. akt … uprawomocniło się w grudniu 2010 r. Jednocześnie Wnioskodawczyni wskazuje, że w celu ustalenia dokładnej daty, z jaką uprawomocniło się rzeczone postanowienie, złożyła zapytanie do Komornika i do chwili obecnej oczekuje na odpowiedź.

Zdaniem Wnioskodawczyni, wskazać jednakże należy, że zgodnie z przyjętym w doktrynie i orzecznictwie poglądem, w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego ze względu na bezczynność wierzyciela – jak ma to miejsce w przedmiotowym stanie faktycznym – zastosowanie znajduje art. 182 § 2 kpc (stosowany do postępowania egzekucyjnego na podstawie odesłania z art. 13 § 2 kpc), który przewiduje, że wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie wywołało żadnych skutków prawnych. Pozbawienie wszczęcia egzekucji skutków prawnych oznacza zatem, że nie przerywa ono biegu przedawnienia (wyrok SN z dnia 20 maja 2015 r., sygn. akt I CNP 28/14).

Tym samym, opierając się na tym poglądzie należałoby przyjąć, że roszczenie uległo przedawnieniu, nie z upływem trzech lat od prawomocnego umorzenia postępowania, tj. w grudniu 2010 r., ale znacznie wcześniej, tj. w 2009 r., z upływem trzech lat od wypowiedzenia umowy kredytu bankowego przez pierwotnego wierzyciela, a to … Bank Polska S.A., które to wypowiedzenie miało miejsce w 2006 r. oraz uzyskania tytułu wykonawczego, tj. … Bank Polska S.A. nr … z dnia 7 czerwca 2006 r. Następnie w dniu 23 lipca 2013 r. … Bank Polska S.A. w drodze umowy cesji zbył na rzecz … Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we … wierzytelność wynikającą z tytułu wykonawczego, a to … Bank Polska S.A. nr … z dnia 7 czerwca 2006 r. Nowy wierzyciel, … Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty we … wystąpił na drogę postępowania sądowego o zapłatę przeciwko Wnioskodawczyni i w dniu 21 lipca 2016 r. został wydany nakaz zapłaty przez Sąd Okręgowy w … w sprawie o sygn. akt …, w którym tamtejszy Sąd nakazał Wnioskodawczyni aby zapłaciła na rzecz powoda, a to … Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we … kwotę 141 269 zł 14 gr wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 28 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania w kwocie 7 183 zł w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniosła w tym terminie sprzeciw. W dniu 16 września 2016 r. Wnioskodawczyni wniosła do Sądu Okręgowego w … sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 21 lipca 2016 r., sygn. akt …, w którym Wnioskodawczyni podniosła m.in. zarzut przedawnienia dochodzonego przez powoda roszczenia, a to … Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we …, przy czym wskazać należy, że nie był to jedyny zarzut procesowy w tej sprawie. Po wniesieniu przez Wnioskodawczynię (pozwaną) sprzeciwu, powód w dniu 24 października 2016 r. w oparciu o art. 203 kpc cofnął pozew i wniósł o umorzenie ww. postępowania sądowego. Prawomocnym postanowieniem z dnia 16 listopada 2016 r. Sąd Okręgowy w … umorzył postępowanie sądowe w sprawie o sygn. akt … (poprzednia sygn. akt …) i zasądził na rzecz Wnioskodawczyni zwrot kosztów procesu, co jest równoznaczne z przegraniem przez powoda sprawy. Co istotne – cofnięcie pozwu jako, że miało miejsce przed rozpoczęciem pierwszej rozprawy zgodnie z treścią art. 203 kpc nie wymagało zgody pozwanej. Następnie wierzyciel, a to firma windykacyjna … S.A. z siedzibą we …, działająca w imieniu … Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego we … na podstawie art. 42a w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wystawił PIT-8C, w którym wskazał, że kwota niewyegzekwowanej od Wnioskodawczyni należności w wysokości 141 269 zł 14 gr stanowi przychód Wnioskodawczyni za rok podatkowy 2016 r. Wierzyciel uzasadniając wystawienie informacji PIT-8C wskazał, że uznał podniesiony przez Wnioskodawczynię zarzut przedawnienia roszczenia za skuteczny, co skutkowało podjęciem przez wierzyciela decyzji o rezygnacji z dochodzenia przedawnionego roszczenia. W związku z czym, w ocenie wierzyciela, Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W piśmie z dnia 7 sierpnia 2017 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawczyni wskazała, że postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w … z dnia 13 grudnia 2007 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego o sygn. akt … prowadzonego z wniosku … Bank Polska S.A. przeciwko Wnioskodawczyni na podstawie tytułu wykonawczego, a to … Bank Polska S.A. nr … z dnia 7 czerwca 2006 r. według najlepszej wiedzy Wnioskodawczyni (akta egzekucyjne uległy bowiem zniszczeniu) uprawomocniło się z dniem 28 grudnia 2007 r. W związku z powyższym, jako że wierzyciel od daty umorzenia ww. postępowania egzekucyjnego nie podjął dalszych działań mających na celu wyegzekwowanie od Wnioskodawczyni należności z tytułu ww. kredytu, które to działania miałyby wpływ na bieg terminu przedawnienia w rozumieniu art. 120, art. 121 oraz art. 123 kc, roszczenie banku jako roszczenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą w myśl art. 118 kc uległo przedawnieniu z dniem 28 grudnia 2010 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

1. Czy podniesiony przez Wnioskodawczynię w postępowaniu sądowym przed Sądem Okręgowym w … sygn. akt … w sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 21 lipca 2016 r., sygn. akt … zarzut przedawnienia należności z tytułu umowy kredytu z dnia 13 stycznia 2006 r., nr …, zawartej przez Wnioskodawczynię w ramach prowadzonej przez Nią działalności gospodarczej pod firmą P.P.H.U. … z siedzibą w … oraz cofnięcie powództwa przez powoda, a to … Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty i w następstwie tego umorzenie postępowania przez Sąd Okręgowy w … postanowieniem z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. akt …, które to cofnięcie i umorzenie postępowania sądowego jest w skutkach procesowych zrównane z przegraniem procesu przez powoda – skutkuje powstaniem po stronie Wnioskodawczyni przychodu „z innych źródeł” w rozumieniu art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 oraz w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym obowiązkiem wystawienia przez wierzyciela informacji PIT-8C, a po stronie Wnioskodawczyni obowiązkiem zapłaty podatku?
2. Czy w związku z umorzeniem postępowania egzekucyjnego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w … postanowieniem z dnia 13 grudnia 2007 r. w sprawie o sygn. akt KM … prowadzonego na podstawie tytułu wykonawczego, a to … Bank Polska S.A. nr … i uprawomocnieniem ww. postanowienia Komornika Sądowego w dniu 28 grudnia 2007 r. oraz w związku z przedawnieniem roszczenia wynikającego z ww. tytułu wykonawczego z dniem 28 grudnia 2010 r. na skutek niepodjęcia przez wierzyciela pierwotnego, a to … Bank Polska S.A. przez okres co najmniej kolejnych 3 lat dalszych działań mających na celu wyegzekwowanie ww. należności od Wnioskodawczyni oraz przerwanie biegu przedawnienia w rozumieniu art. 120, art. 121 oraz art. 123 kc – powstał przychód w dacie przedawnienia, tj. w 2010 r. w rozumieniu art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 oraz w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2010 r. i czy w związku z tym zobowiązanie podatkowe Wnioskodawczyni uległo przedawnieniu w rozumieniu art. 70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 2, natomiast w zakresie pytania nr 1 wydana zostanie odrębna interpretacja.

Zdaniem Wnioskodawczyni (przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), przyjmując, że Wnioskodawczyni osiągnęła przychód w rozumieniu art. 9 ust. l w zw. z art. 11 ust. 1 oraz w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to przychód miał miejsce jednak w dniu 28 grudnia 2010 r., tj. w dacie przedawnienia roszczenia banku, to Wnioskodawczyni nadal nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od osób fizycznych w związku z zaistniałym przedawnieniem roszczenia wynikającego z tytułu wykonawczego, a to … Bank Polska S.A., bowiem w ocenie Wnioskodawczyni, zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu.

Zgodnie bowiem z treścią art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa – zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

W ocenie Wnioskodawczyni, ewentualnie uzyskany przez Nią przychód należy traktować bowiem jako przychód za rok, w którym wystąpiła okoliczność przedawnienia, tj. przychód za rok 2010, w którym to roku nastąpiło przedawnienie zobowiązania na podstawie przepisów prawa, a nie za rok 2016, w którym nowy wierzyciel wytoczył powództwo o zapłatę przedawnionych należności, a Wnioskodawczyni w toku postępowania sadowego podniosła zarzut przedawnienia. Zdaniem Wnioskodawczyni, wskazać należy, że przedawnienie roszczenia wierzyciela nastąpiło z upływem trzech lat od daty uprawomocnienia się postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w … z dnia 13 grudnia 2007 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie o sygn. akt KM …, a to z dniem 28 grudnia 2007 r., bowiem pierwotny wierzyciel od chwili prawomocnego umorzenia postępowania egzekucyjnego o sygn. akt … nie podjął żadnych dalszych działań mających na celu wyegzekwowanie od Wnioskodawczyni należności, które to działania miały by wpływ na bieg terminu przedawnienia w rozumieniu art. 120, art. 121 oraz art. 123 kc, a nie z chwilą podniesienia przez Wnioskodawczynię zarzutu przedawnienia w postępowaniu sądowym i cofnięciem powództwa przez powoda, a to … Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty i w następstwie tego umorzeniem postępowania przez Sąd Okręgowy w … postanowieniem z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. akt …. W opinii Wnioskodawczyni, podkreślić należy, że roszczenie z tytułu udzielonego kredytu bankowego jest roszczeniem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą i w związku z tym termin przedawnienia roszczenia wynosi trzy lata (wyrok SN z dnia 30 stycznia 2007 r., sygn. akt IV CSK 356/06). Co istotne, bankowy tytuł wykonawczy zaopatrzony w klauzulę wykonalności (jak ma to miejsce w niniejszym przypadku) nie korzysta – podobnie jak prawomocne orzeczenie sądu w myśl art. 125 § l kc – z „.waloru” wydłużenia okresu przedawnienia, który w tym wypadku wynosi trzy lata, a nie dziesięć lat. Zatem ewentualny przychód Wnioskodawczyni uzyskała w 2010 r., a nie w 2016 r. tym samym, opodatkowanie tego przychodu powinno nastąpić na podstawie informacji PIT-8C za rok 2010, a nie na podstawie informacji PIT-8C za rok 2016.

W związku z powyższym, jako że upłynęło 5 lat od końca roku podatkowego, w którym upłynął termin płatności tego podatku zobowiązanie podatkowe Wnioskodawczyni uległo przedawnieniu w rozumieniu art. 70 ustawy Ordynacja podatkowa, a tym samym, Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku. Wskazać należy, że 5-letni termin przedawnienia zobowiązania w niniejszym przypadku winien być liczony od końca roku 2011, gdyż w tym roku upłynął termin płatności podatku. Podkreślić również należy, że Wnioskodawczyni nie otrzymała w 2011 r. żadnego PIT-8C ani od pierwotnego wierzyciela, ani tym bardziej od nowego wierzyciela, w którym wykazany byłby przychód uzyskany przez Nią za rok 2010 obligujący Wnioskodawczynię do zapłaty podatku od osób fizycznych w 2011 r. Tym samym, jako że przedawnienie roszczenia nastąpiło w 2010 r., a nie w 2016 r. wierzyciel błędnie sporządził informację PIT-8C wskazując, że Wnioskodawczyni uzyskała przychód w 2016 r. Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U z 2016 r., poz. 2032, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ww. ustawy).

Z przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy, wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca, w art. 10 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy, wyróżnia jako odrębne źródło przychodów „inne źródła”. Do tego źródła zaliczone są te przychody, które nie zostały przez ustawodawcę przypisane do konkretnej kategorii wymienionej w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a tej ustawy.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w dniu 13 stycznia 2006 r. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą zawarła z … Bank Polska S.A. umowę kredytu na mocy której został Jej przyznany kredyt w wysokości 67 843 zł 22 gr z przeznaczeniem na zakup pojazdu mechanicznego marki …, o wartości 85 000 zł, którego spłata została rozłożona na 84 raty, płatne co miesiąc. Mimo, że formalnie został Jej przyznany przez Bank kredyt na zakup ww. pojazdu mechanicznego, to faktycznie nie była beneficjentem ww. kredytu, gdyż padła ofiarą przestępstwa oszustwa ze strony pośrednika przy sprzedaży ww. pojazdu mechanicznego, który to fakt został potwierdzony wyrokiem Sądu Rejonowego … z dnia 23 maja 2016 r. Bank wszczął wobec Wnioskodawczyni postępowanie egzekucyjne na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 7 czerwca 2006 r. prowadzone przez Komornika Sądowego, które jednakże zostało umorzone postanowieniem tamtejszego Komornika z dnia 13 grudnia 2007 r. na podstawie art. 824 § 1 ust. 3 Kodeksu postępowania cywilnego z powodu bezskuteczności. Bank od umorzenia postępowania egzekucyjnego o sygn. akt …, tj. od dnia 13 grudnia 2007 r. nie podjął żadnych dalszych działań mających na celu wyegzekwowanie od Wnioskodawczyni należności z tytułu ww. kredytu, które to działania miałyby wpływ na bieg terminu przedawnienia w rozumieniu art. 120, 121 oraz art. 123 Kodeksu cywilnego. W związku z powyższym, roszczenie Banku jako roszczenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, w myśl art. 118 Kodeksu cywilnego uległo przedawnieniu najpóźniej z upływem trzech lat, tj. w grudniu 2010 r.

Stosownie do postanowień art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2016 r., poz. 1988, z późn. zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei zgodnie z art. 117 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne.

W świetle powyższego, zobowiązanie przedawnione przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne. Nie może ono być wyegzekwowane pod przymusem ani też zasądzone przez sąd powszechny, jeżeli dłużnik powoła się na upływ terminu przedawnienia. Niemniej jednak, w sytuacji gdy występuje niemożność przymusowego wyegzekwowania zobowiązania mimo braku jego faktycznego wykonania, dłużnik uzyskuje pewną korzyść majątkową, przejawiającą się w tym, że nie musi realnie wykonać zobowiązania. Zasadnicze znaczenie ma bowiem, że w następstwie przedawnienia dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia (ustaje obowiązek spełnienia świadczenia). Skutki finansowe przedawnienia zobowiązania z tytułu kredytu dla kredytobiorcy oraz kredytodawcy są zatem takie same jak przy jego umorzeniu. Kredytobiorca kosztem kredytodawcy osiąga realne przysporzenie majątkowe.

Stosownie do art. 118 Kodeksu cywilnego, jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawczyni, powołując się na przedawnienie zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu, odmówiła jej spłacenia, wówczas osiągnęła realne przysporzenie majątkowe, które stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Przychód ten powstał w momencie przedawnienia zobowiązania, w wysokości zadłużenia z tytułu należności głównej oraz odsetek za zwłokę, które były wymagalne na moment przedawnienia.

W sytuacji zatem gdy ww. przychód został uzyskany w momencie przedawnienia zobowiązania na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek wykazania go i opodatkowania w zeznaniu o wysokości dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy (PIT-36), składanym za rok w którym doszło do przedawnienia zobowiązania w terminie do 30 kwietnia roku następującego po tym zdarzeniu. Na podstawie art. 45 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w ww. terminie na Wnioskodawczyni ciąży obowiązek zapłaty różnicy pomiędzy podatkiem należnym wynikającym z tego zeznania a sumą należnych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników. Podatek niezapłacony w terminie płatności staje się zaległością podatkową, od której naliczane są odsetki za zwłokę zgodnie z art. 53 ustawy – Ordynacja podatkowa.

Należy wskazać, że zarówno kwestie powstania zobowiązania podatkowego, jak i jego przedawnienia są uregulowane w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.). Stosownie do postanowień art. 21 § 1 pkt 1 ww. ustawy, zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania. Z kolei art. 59 § 1 pkt 9 tej ustawy stanowi, że zobowiązanie podatkowe wygasa w całości lub części wskutek przedawnienia. Zgodnie natomiast z art. 70 § 1 ww. ustawy, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Dla zobowiązania podatkowego powstałego w 2010 r. przedawnienie nastąpiło z dniem 31 grudnia 2016 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.