Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL1-1.4012.174.2017.2.OA
z 10 lipca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 marca 2017 r. (data wpływu 28 marca 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 czerwca 2017 r. (data wpływu 22 czerwca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży dokonywanej przez uczestników WTZ – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży dokonywanej przez uczestników WTZ. Wniosek uzupełniono w dniu 22 czerwca 2017 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Powiat (dalej jako: Wnioskodawca) jest czynnym podatnikiem VAT. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 września 2016 r. - szczególne zasady rozliczeń podatku od towarów usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. 2016 r., poz. 1454) Wnioskodawca dokonał centralizacji rozliczeń VAT ze swoim jednostkami organizacyjnymi od dnia 1 stycznia 2017 r. Wśród jednostek objętych centralizacją znajduje się Dom Pomocy Społecznej (dalej jako DPS). Przy przedmiotowym DPS funkcjonują od 2000 r. Warsztaty Terapii Zajęciowej (dalej jako WTZ lub Warsztat).

Warsztat jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo placówką stwarzającą osobom niepełnosprawnym niezdolnym do podjęcia pracy możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Zgodnie z przepisami (ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej) warsztat nie jest Placówką samodzielną, ale stanowi część większej struktury organizacyjnej wyposażonej w osobowość prawną lub posiadającej zdolność do czynności prawnych. Warsztaty mogą być organizowane przez fundacje, stowarzyszenia lub przez inne podmioty. W niniejszym przypadku jest to DPS - placówka publiczna - jednostka organizacyjna Wnioskodawcy.

WTZ finansowane są ze środków PFRON. W świetle § 10 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników.

Stroną umów o pracę i umów cywilnoprawnych w ramach WTZ jest Dyrektor DPS. Zaliczki na PIT i składki ZUS za pracowników i zleceniobiorców nalicza i odprowadza WTZ. Decyzją Urzędu Skarbowego z dnia 3 lutego 2000 r. WTZ przy DPS został nadany nr Identyfikacji Podatkowej NIP. Zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON zostało wydane dnia 19 lutego 2000 r.

WTZ składa kwartalne sprawozdania z realizacji planowanych wydatków ze środków PEFRON do innej jednostki organizacyjnej Wnioskodawcy (PCPR).

W uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca doprecyzował, że:

1. Przedmiotem wniosku i pytania nr 3 jest tylko sprzedaż produktów wykonywanych przez uczestników WTZ podczas zajęć terapeutycznych prowadzonych w ramach WTZ.
2. Przedmiotem złożonego wniosku są tylko towary. Wnioskodawca doprecyzował również, że towary wykonywane przez uczestników są bardzo różnorodne. Są to m.in. ozdobne stroiki i dekoracje świąteczne, zawieszki na okna lub drzwi, kartki okolicznościowe, zawieszki witrażowe, maskotki szyte na maszynie, drewniane ramy do obrazów, artykuły dekoracyjne wykonane z drewna, odlewy gipsowe, stroiki nagrobne, kompozycje z suszonych kwiatów, obrazy malowane i wyklejane różnymi technikami, itp.
3. Przedmiotem wniosku i pytania nr 3 nie są usługi. WTZ i jego uczestnicy nie świadczą żadnych usług, jedynie dokonywana jest sprzedaż produktów wykonywanych przez uczestników.
4. Właścicielem sprzedawanych produktów jest Warsztat Terapii Zajęciowej. Dochód ze sprzedaży produktów wpłacany jest na odrębne konto bankowe. Przeznaczany jest on wyłącznie na społeczną integrację uczestników WTZ, realizowaną głównie w postaci wyjazdów i wycieczek.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż dokonywana przez uczestników WTZ (osoby niepełnosprawne) podlega opodatkowaniu VAT i wykazywaniu w deklaracji VAT-7 cząstkowej DPS, a następnie zbiorczej za cały Powiat?

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż dokonywana przez uczestników WTZ (osoby niepełnosprawne) podlega opodatkowaniu VAT i wykazaniu w deklaracji VAT-7 cząstkowej DPS, a następnie zbiorczej za cały powiat.

Zdaniem Wnioskodawcy, rejestracja w zakresie podatku od towarów i usług Powiatu i centralizacja od stycznia 2017 r. rozliczeń VAT, obejmuje całą działalność Wnioskodawcy, w tym również prowadzoną przez wszystkie jednostki wchodzące w jego skład i działające w ramach jego struktury, co w konsekwencji skutkuje, iż działalność WTZ jest i winna być rozliczana w zakresie tego podatku przez Powiat.

W świetle § 10 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym. Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Mając na uwadze powyższe przepisy, zdaniem Wnioskodawcy stwierdzić należy, iż jedną z form działalności Powiatu jest prowadzenie DPS, a przez to także WTZ. WTZ jest wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo częścią DPS stwarzającą, zgodnie z postanowieniami ustawy, osobom niezdolnym do podjęcia pracy, możliwość rehabilitacji społecznej i zawodowej w zakresie pozyskania lub przywracania umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia. Jednym z elementów programu terapii zajęciowej jest wykonywanie przedmiotów. Część z tych przedmiotów ma charakter użytkowy i jest sprzedawana przez osoby niepełnosprawne na specjalnie zorganizowanych kiermaszach. Środki finansowe ze sprzedaży przedmiotów gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym i wydatkowane (§ 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2007 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej), na integrację społeczną osób niepełnosprawnych uczestników warsztatu.

Produkty użytkowe wytwarzane w ramach WTZ nie są wytwarzane za środki pieniężne pozyskane ze zbiórek, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 15 marca 1993 r. o zbiórkach publicznych. Sprzedaż produktów użytkowych wytwarzanych w ramach Warsztatów Terapii Zajęciowej nie jest dokonywana w związku z organizowaniem imprez połączonych ze zbiórką pieniędzy. Środki pieniężne pozyskane ze sprzedaży przedmiotów użytkowych wytwarzanych przez osoby niepełnosprawne w ramach terapii zajęciowej WTZ przeznaczone są w całości na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników zajęć terapeutycznych.

Powyższe powoduje, że w przypadku sprzedaży przedmiotów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej, mamy do czynienia z dostawą towarów o charakterze odpłatnym dokonywaną w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Sprzedaż towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej nie jest wyłączona z regulacji art. 5 ustawy. Ponadto, nabywca towaru (przedmiotów) staje się ich właścicielem, bowiem następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Poza tym występuje tu wyraźna odpłatność, zapłata za towar pozostaje w bezpośrednim związku z jego przekazaniem. Przeprowadzona analiza przedstawionego stanu faktycznego w świetle obowiązujących przepisów wskazuje, że sprzedaż towarów wytworzonych w ramach warsztatów terapii zajęciowej wyczerpuje znamiona odpłatnej dostawy towarów w związku z tym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ustawy, który stanowi, iż przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Szczegółowe zasady tworzenia, działania i dofinansowywania warsztatu terapii zajęciowej, uregulowane są w rozporządzeniu Ministra gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2004 r. w sprawie warsztatów terapii zajęciowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 63, poz. 587).

W świetle § 10 ust. 1 rozporządzenia w sprawie warsztatów terapii zajęciowej, działalność warsztatu jest działalnością o charakterze niezarobkowym.

Dochód ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii przeznacza się, w porozumieniu z uczestnikami warsztatu, na pokrycie wydatków związanych z integracją społeczną uczestników (§ 10 ust. 2 ww. rozporządzenia).

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – według art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ będą uznane za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonują czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań oraz, gdy wykonują czynności mieszczące się w ramach tych zadań, ale czynią to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W dniu 1 października 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 1454, z późn. zm.). Zgodnie z art. 3 tej ustawy jednostka samorządu terytorialnego jest obowiązana do podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi najpóźniej od dnia 1 stycznia 2017 r.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 5 września 2016 r., jednostka samorządu terytorialnego, której jednostki organizacyjne rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstępuje z dniem podjęcia rozliczania podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych.

Jak stanowi art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 5 września 2016 r., przez jednostkę organizacyjną rozumie się:

1. utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządową jednostkę budżetową lub samorządowy zakład budżetowy;
2. urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
   
   

Zatem centralizacji rozliczeń VAT podlegają m.in. jednostki budżetowe utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego w celu wykonywania zadań publicznych przypisanych tej właśnie jednostce samorządu terytorialnego. Jeżeli jednak konieczność utworzenia danej jednostki budżetowej jednostki samorządu terytorialnego wynika z mocy prawa lub też jednostka samorządu terytorialnego utworzyła (powołała) inną jednostkę, która będzie w oparciu o inne przepisy posiadała osobowość prawną, takie jednostki nie będą podlegały centralizacji.

Powołane wyżej przepisy art. 5, art. 7 i art. 8 ustawy, zawierają podstawowe zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Z przepisów tych wynika przede wszystkim, że opodatkowaniu podlegają dostawa towarów oraz świadczenie usług realizowane na terytorium kraju. Ponadto dostawa towarów bądź świadczenie usług podlegają opodatkowaniu jeżeli mają charakter odpłatny. Tylko pozytywne ustalenia w powyższych aspektach upoważniają do stwierdzenia, że miała miejsce transakcja podlegająca opodatkowaniu.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia odpłatności. W języku potocznym odpłatność oznacza zapłatę, wynagrodzenie w zamian za rzecz (towar) lub zachowanie (usługę). Należy podkreślić, że pojęcie ,,odpłatna dostawa” powinno być rozumiane jako ekonomiczne korzyści dla sprzedającego.

W dorobku orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego dochodzi do dostawy towarów, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz sprzedawcy. Ponadto, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy dostarczonym towarem a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją dostawy towaru.

Zatem dostawa towarów jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT jeżeli następuje za wynagrodzeniem oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne. O opodatkowaniu podatkiem VAT czynności dostawy towarów decyduje zatem jej odpłatność.

W ocenie tut. organu, przy sprzedaży prac, o której mowa we wniosku, warunek istnienia bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towaru a odpłatnością nie jest spełniony.

Zapłata dokonywana przez nabywcę, nie jest konsekwencją dostawy towaru, tj. pracy wykonanej w ramach terapii zajęciowej przez osobę niepełnosprawną. Z perspektywy nabywcy takiej pracy, jej zakup jest jedynie specyficzną formę udzielenia pomocy polegającej na przekazaniu zadeklarowanej kwoty na cele podopiecznych WTZ. Sam nabywany towar ma znaczenie drugorzędne, nabywany towar nie ma bowiem dla nabywcy realnej wartości ekonomicznej, a jedynie wartość sentymentalną lub symboliczną (analogicznie jak ,,cegiełki” w zamian za darowizny).

Nabywcę prac należy zatem postrzegać jako darczyńcę, a WTZ i osoby niepełnosprawne, jako podmiot obdarowany.

Podkreślić należy, iż przedstawione stanowisko odnosi się wyłącznie do przypadku sprzedaży prac wytworzonych przez uczestników warsztatów terapii zajęciowej, które to prace charakteryzują się obiektywnie znikomą wartością ekonomiczną. Stanowisko to nie znajdzie zastosowania do wszelkiego rodzaju sprzedaży towarów o rzeczywistej wartości ekonomicznej. W tego typu sytuacjach mamy do czynienia ze zwykłą dostawą towarów za wynagrodzeniem, wchodzącą w zakres regulacji ustawy o VAT.

Podsumowując stwierdzić należy, iż sprzedaż produktów wytwarzanych przez uczestników WTZ nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym skoro Powiat wstąpił z dniem podjęcia rozliczeń podatku wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi we wszystkie przewidziane w przepisach dotyczących podatku VAT prawa i obowiązki jednostek organizacyjnych, nie jest zobowiązany do wykazania sprzedaży produktów wykonywanych przez uczestników WTZ dokonanej przez DPS (przy której działa WTZ) w deklaracji składanej przez Powiat.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Zaznacza się również, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Dodatkowo tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie opodatkowania sprzedaży dokonywanej przez uczestników WTZ. Natomiast w zakresie centralizacji rozliczeń VAT oraz wystawiania faktur zakupowych na Powiat jako nabywcę w dniu 14 czerwca 2017 r. zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie sygn. 0112-KDIL1 -1.4012.53.2017.1.OA.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.