Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-653/16-4/ES
z 5 lipca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 14 maja 2016 r. (data wpływu 16 maja 2016 r.), uzupełnionym pismami z dnia 14 maja 2016 r. oraz z dnia 24 czerwca 2016 r. (data wpływu 28 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na fakt, że ww. wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 13 czerwca 2016 r. nr ILPB2/4511-1-653/16-2/ES Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowaną, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawczynie nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 13 czerwca 2016 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 20 czerwca 2016 r.), natomiast w dniu 28 czerwca 2016 r. (data nadania 24 czerwca 2016 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła ww. wniosek.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 24 kwietnia 1993 r. Wnioskodawczyni zawarła związek małżeński. Mąż miał swój majątek osobisty. W czasie trwania małżeństwa małżonkowie ponosili nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty męża oraz nabyli z majątku wspólnego w dniu 8 marca 2004 r. lokal mieszkalny, dla którego prowadzona jest Księga wieczysta w Sądzie Rejonowym.

W dniu 27 czerwca 2007 r. małżonkowie zawarli umowę ustanowienia rozdzielności majątkowej i w tym samym dniu dokonali podziału majątku wspólnego w ten sposób, że Wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność ww. lokal mieszkalny oraz kwotę 200 000 zł jako zwrot części nakładów na majątek osobisty męża.

Ponadto Zainteresowana wyjaśniła, że lokal mieszkalny i ww. kwota mieszczą się w ramach 1/2 udziału w majątku wspólnym i wyczerpują wzajemne roszczenia małżonków z tytułu podziału.

W dniu 9 marca 2011 r., a więc przed upływem 5 lat, Wnioskodawczyni sprzedała ów lokal. Zainteresowana zaznaczyła, że kwoty uzyskanej ze sprzedanego lokalu nie przeznaczyła również na kupno innego lokalu mieszkalnego. Wnioskodawczyni nadmieniła, że majątek dorobkowy małżonków wynosi około 780 000 zł, z czego otrzymała mieszkanie i kwotę 200 000 zł, jako zwrot nakładów poniesionych na majątek osobisty współmałżonka.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego od sprzedaży lokalu mieszkalnego, po podziale majątku – w opisanej sytuacji?

Zdaniem Wnioskodawczyni – obecnie, ze wstępnej informacji uzyskanej z urzędu skarbowego – może być obciążona podatkiem dochodowym od połowy ceny otrzymanej za sprzedany lokal, gdyż urząd może przyjąć za datę nabycia 1/2 części lokalu datę podziału majątku wspólnego.

Zainteresowana nie zgadza się z tą interpretacją, gdyż z przeczytanych interpretacji indywidualnych wynika, że w sytuacji, gdy jeden z małżonków nabył na wyłączną własność lokal a jego wartość mieści się w ramach 1/2 udziału w majątku, to za datę nabycia lokalu uważa się datę wspólnego nabycia, czyli w przypadku Wnioskodawczyni koniec roku 2004 (Rep. A nr (…)).

Na potwierdzenie powyższego Zainteresowana przywołała wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 kwietnia 1997 r. (I SA/Kr 35/97), w którym Sąd stwierdził, że za datę nabycia sprzedawanej nieruchomości należy uznać datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość nieruchomości otrzymanej przez daną osobę w wyniku podziału mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment ich nabycia.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu, należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380, z późn. zm.), nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Zdaniem Sądu, przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Celem ustalenia czy na Wnioskodawczyni będą ciążyć skutki podatkowe zbycia lokalu mieszkalnego należy ustalić datę nabycia przez Zainteresowaną prawa własności do lokalu.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 2082 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa, np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, bądź w przypadku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast – w myśl art. 50¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości (lokalu), która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze i odbył się bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Z powyższego wynika, że wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, bądź jest mniejszy, nawet gdy podział następuje bez spłat i dopłat, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano jego podziału.

W sytuacji natomiast, gdy wartość przyznanego na wyłączną własność majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał danej osobie w majątku wspólnym nie może być mowy o nabyciu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli do majątku wspólnego w 2004 r. lokal mieszkalny. Natomiast, w czerwcu 2007 r. małżonkowie zawarli umowę ustanowienia rozdzielności majątkowej i w tym samym dniu dokonali podziału majątku wspólnego. Wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność lokal mieszkalny nabyty w 2004 r. oraz kwotę 200 000 zł. Zainteresowana poinformowała, że ów lokal mieszkalny i wskazana kwota mieszczą się w ramach 1/2 udziału w majątku wspólnym i wyczerpują wzajemne roszczenia małżonków z tytułu podziału majątku wspólnego. W marcu 2011 r. Wnioskodawczyni sprzedała przedmiotowe mieszkanie.

Z sytuacją, w której wartość przyznanego na wyłączną własność majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał danej osobie w majątku wspólnym mamy do czynienia w rozpatrywanej sprawie, ponieważ Wnioskodawczyni ów lokal mieszkalny i kwotę 200 000 zł otrzymała w wysokości tegoż udziału, tj. udziału jaki przysługiwał Zainteresowanej w majątku wspólnym. Zatem sprzedaż opisanego lokalu w 2011 r. nie skutkuje powstaniem źródła przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż za datę jego nabycia należy przyjąć 2004 r.

Podsumowując, w świetle obowiązujących przepisów prawa, stwierdzić należy, że sprzedaż przez Wnioskodawczynię – w 2011 r. – lokalu mieszkalnego nabytego w 2004 r. do majątku wspólnego, nie będzie stanowiła źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ transakcja miała miejsce po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym doszło do nabycia mieszkania. Jak wykazano wyżej podziału majątku wspólnego dokonanego przez Zainteresowaną i małżonka w 2007 r. nie można rozpatrywać w kategoriach nabycia.

Stanowisko Wnioskodawczyni należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.