Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
2461-IBPB-2-1.4515.9.2017.1.MZ
z 3 kwietnia 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, ze zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U., poz. 1948, ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 stycznia 2017 r. (data wpływu – 17 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania składnika majątku spółki jawnej na cele prywatne wspólnika – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2017 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania składnika majątku spółki jawnej na cele prywatne wspólnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z dwoma innymi osobami fizycznymi jest wspólnikiem spółki jawnej, zwanej dalej „Spółką”. Spółka powstała w wyniku przekształcenia zawiązanej w dniu 20 grudnia 1995 r. spółki cywilnej. Pierwotnie, od dnia przekształcenia do dnia 31 grudnia 2010 r., do Spółki należało czterech wspólników, w tym Wnioskodawca. W dniu 2 grudnia 2002 r. w ramach przekształcenia spółki cywilnej Wnioskodawca zawarł umowę spółki jawnej, do której wspólnicy wnieśli następujące wkłady pieniężne:

1. wspólnik nr 1 – kwota 5.000,00 zł,
2. wspólnik nr 2 – kwota 5.000,00 zł,
3. wspólnik nr 3 – kwota 5.000,00 zł.
   
   

Poza wkładami pieniężnymi wspólnicy zobowiązali się także do wniesienia na rzecz Spółki nieruchomości zabudowanej budynkiem produkcyjno-mieszkalnym. Nieruchomość stanowiła współwłasność łączną wspólników spółki cywilnej. W dniu 17 lutego 2004 r. w drodze umowy przeniesienia własności nieruchomości zawartej w formie aktu notarialnego wspólnicy przenieśli własność wspomnianej nieruchomości na spółkę jawną.

W dniu 31 grudnia 2010 r. jeden ze wspólników spółki jawnej dokonał darowizny przysługujących mu udziałów w spółce, obejmujących wszelkie uprawnienia przysługujące darczyńcy jako wspólnikowi Spółki, w tym wkład wniesiony na rzecz spółki w postaci udziału we własności nieruchomości, a obdarowany przyjmuje udziały na własność. Darowane udziały stanowiły 8% wszystkich udziałów w Spółce. Umowa darowizny została wykonana. Od tego momentu w spółce pozostało 3 wspólników, w tym Wnioskodawca. Wnioskodawca uczestniczy w zysku Spółki w 33%.

Ze względu na fakt, że nieruchomość zabudowana budynkiem produkcyjno-mieszkalnym jest zbędna do prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę jawną, Wspólnicy, w tym Wnioskodawca, chcieli dokonać nieodpłatnego przeniesienia prawa własności tejże nieruchomości z przeznaczeniem na cele prywatne wspólników. Zgodnie z § 9 ust. 2 umowy spółki jawnej „Wspólnicy mogą w drodze uchwały postanowić o nieodpłatnym przeniesieniu, na swoje własne potrzeby, prawa własności środka trwałego, w tym prawa własności nieruchomości, należącego do majątku spółki, jeśli środek trwały okaże się zbędny dla spółki z punktu widzenia jego przydatności i użyteczności.”, natomiast § 9 ust. 3 umowy spółki jawnej stanowi, że „Nieodpłatne przeniesienie własności, o którym mowa w ust. 2, nastąpi na cele prywatne wspólników w drodze nienazwanej umowy przenoszącej własność, innej niż umowa darowizny.”

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku z nieodpłatnym przeniesieniem prawa własności nieruchomości na rzecz wspólników spółki jawnej w częściach odpowiadających przysługującym tym wspólnikom udziałom we współwłasności nieruchomości ze względu na zbędność nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę jawną, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne wycofanie nieruchomości z majątku spółki jawnej i przekazanie jej na potrzeby własne wspólników na podstawie jednomyślnej uchwały oraz umowy nieodpłatnego przekazania nie będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Przedstawiona powyżej definicja podatku od spadków i darowizn zawiera w sobie zarówno przesłankę podmiotową jak i zamknięty katalog przesłanek przedmiotowych, których zaistnienie powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Przedstawiony katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Zdaniem Wnioskodawcy, oznacza to, że opodatkowaniu tym podatkiem podlega tylko i wyłącznie nabycie rzeczy lub praw majątkowych, które w sposób wyraźny zostało wskazane w tymże katalogu. Z przedstawionego przepisu wynika, że podatkiem tym będzie obłożone, m.in. dokonanie darowizny. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera własnej definicji legalnej darowizny, dlatego też niezbędne jest odwołanie się do przepisów cywilnoprawnych regulujących umowę darowizny. Art. 888 ust. 1 ustawy Kodeks cywilny stanowi, iż przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna ma na celu dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Podkreślić należy, że do zawarcia umowy darowizny konieczne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy.

Według Wnioskodawcy, z przedstawionego zdarzenia przyszłego nie wynika, aby pomiędzy Wnioskodawcą, spółką jawną lub pozostałymi wspólnikami miała zostać zawarta umowa darowizny przenosząca własność udziałów w nieruchomości należącej do spółki jawnej. Zgodnie z zasadą swobody umów wynikającą z art. 3531 Kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. W ramach swobody umów strony mogą swobodnie ukształtować łączący je stosunek zobowiązaniowy i zawrzeć umowę nienazwaną, tj. umowę, która nie została wprost zdefiniowana w obowiązujących przepisach prawa cywilnego, lecz nie sprzeciwia się przepisom prawa i zasadom współżycia społecznego. W przedstawionym stanie przyszłym wolą wspólników Spółki, jako jedynych wspólników, a także jako osób prywatnych, nie będzie zawarcie umowy darowizny. Planowane jest podjęcie uchwały i zawarcie umowy nieodpłatnego przekazania na potrzeby własne wspólników, przy zachowaniu proporcji w udziale w nieruchomości odpowiednich do udziałów w zyskach i stratach w spółce, co nie będzie wyczerpywało znamion umowy darowizny. Ponadto podkreślenia wymaga fakt, że planowana umowa zostanie zawarta i sporządzona w formie aktu notarialnego w następstwie uchwały o przekazaniu nieruchomości na potrzeby własne, zaś powyższe nie powoduje jej nieskuteczności wobec zasady swobody umów. Mając na uwadze powyższe, wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn, gdyż nie przyjmie ona formy żadnego z tytułów wskazanych w ustawie w art. 1 ust. 1 i 2. Tym samym nieodpłatne przekazanie przez Spółkę nieruchomości na cele osobiste jej wspólników nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i tym samym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uiszczenia podatku z tego tytułu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych, zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

W myśl ust. 2 tegoż przepisu podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Z powyższego wynika, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Z powołanego powyżej przepisu art. 1 ust. 1 ww. ustawy wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych, m.in. tytułem darowizny.

Ponieważ przepisy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r., poz. 459).

W myśl art. 888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest jednym z trzech wspólników Spółki jawnej. Wspólnicy Spółki (w oparciu o zapisy umowy spółki) zamierzają, na podstawie uchwały wspólników, wycofać z działalności gospodarczej wchodzącą w skład majątku Spółki nieruchomość i przenieść nieodpłatnie własność tej nieruchomości z majątku Spółki na cele prywatne jej wspólników. W następstwie wykonania uchwały zostanie zawarta pomiędzy Spółką a wspólnikami nienazwana umowa nieodpłatnego przeniesienia własności nieruchomości, inna niż umowa darowizny.

Z powyższego wynika, że wskazana umowa będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników o wycofaniu nieruchomości z majątku Spółki. Jako, że uchwała sama w sobie nie powoduje przeniesienia własności nieruchomości przedmiotowa umowa będzie czynnością mającą na celu wykonanie uprawnienia przysługującego wspólnikom spółki jawnej.

Skoro zatem czynność nieodpłatnego przeniesienia przez Spółkę jawną własności nieruchomości wspólnikom na ich cele prywatne będzie umową nienazwaną, przenoszącą własność w następstwie wykonania zobowiązania wynikającego z uchwały wspólników o wycofaniu nieruchomości i nie przyjmie formy umowy darowizny, to wskazana czynność nie będzie podlegała ustawie o podatku od spadków i darowizn. Z treści wniosku nie wynika, iż przedmiotowa czynność przyjmie którykolwiek tytuł z wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nie będzie to bowiem – jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego – ani umowa darowizny ani też inna czynność wymieniona w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Na Wnioskodawcy nie będzie zatem, w związku z planowaną czynnością, ciążył obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Stosownie bowiem do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem tylko Wnioskodawca może czerpać z wydanej interpretacji ochronę prawną.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.