Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4515.480.2016.1.MCZ
z 10 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 08 listopada 2016 r. (data wpływu do Biura – 16 listopada 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia udziału w przedsiębiorstwie w drodze umowy darowizny – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia udziału w przedsiębiorstwie w drodze umowy darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce oraz podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W przyszłości Wnioskodawca otrzyma wraz z inną osobą fizyczną w drodze darowizny Przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny. Darowizna będzie przekazana do majątku objętego spółką cywilną, w której Wnioskodawca będzie wspólnikiem. Wnioskodawca uzyska tytuł współwłasności względem Przedsiębiorstwa. Darczyńcą będzie osoba wymieniona w treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przedmiotowa darowizna będzie miała charakter nieodpłatny, gdyż Wnioskodawca nie zobowiąże się do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz darczyńcy w zamian za otrzymane Przedsiębiorstwo.

Darowizna zostanie dokonana w formie aktu notarialnego. W zakresie, w jakim w skład Przedsiębiorstwa będą wchodzić środki pieniężne, ich przekazanie będzie potwierdzone w formie umowy potwierdzającej przeniesienie praw do rachunku bankowego lub w formie potwierdzenia przelewu.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż wystąpił z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej skutków podatkowych otrzymania Darowizny na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym konsekwencje podatkowe w tym zakresie, nie są przedmiotem niniejszego wniosku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym przedmiotowa darowizna będzie podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn?

Zdaniem Wnioskodawcy, darowizna Przedsiębiorstwa korzystać będzie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawca wskazał, że spółka cywilna nie jest podmiotem prawa, nie jest też wyposażona we własny majątek, lecz w świetle art. 863 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.), majątek zgromadzony w ramach tego stosunku prawnego stanowi wspólny majątek wspólników objęty wspólnością łączną. Tym samym, w wyniku darowizny Przedsiębiorstwa do spółki cywilnej, dojdzie do objęcia go wspólnością łączną, której podmiotami będą wszyscy wspólnicy spółki cywilnej, łącznie z Wnioskodawcą.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205, ze zm.) o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Wnioskodawca podkreślił, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, wobec tego należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego. Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy zatem do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest zatem czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Natomiast stosownie do postanowień art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Obowiązek ten powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcie umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia, co wynika z art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Przy czym jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Jednocześnie zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej – w przypadku nabywcy zaliczanego do I grupy podatkowej – kwotę wolną w wysokości 9 637 zł.

Natomiast stosownie do art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo - kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Dodatkowo należy wskazać, iż zgodnie z art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
   
   

Jak wynika z treści przywołanych powyżej przepisów, dla skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn nie ma znaczenia, jakie składniki majątku będą przedmiotem darowizny. W szczególności niniejszy przepis nie wskazuje ani rodzaju ani charakteru składników majątku objętych zwolnieniem.

Zatem w celu skorzystania z przedmiotowego zwolnienia należy spełnić łącznie następujące enumeratywnie wskazane warunki:

1. podmiotem nabywającym własność rzeczy lub praw majątkowych powinien być: małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha;
2. nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych powinno zostać zgłoszone przez nabywającego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego (art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy) – warunek ten nie dotyczy jednak nabycia następującego na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego (art. 4a ust 4 ustawy);
3. gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, ich otrzymanie powinno zostać odpowiednio udokumentowane (art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy).
   
   

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w myśl art. 4a ust. 3 powyższej ustawy, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy przesłanka podmiotowa zastosowania zwolnienia przez Wnioskodawcę, jako podmiotu otrzymującego darowiznę od darczyńcy, czyli osoby wymienionej w treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, bez wątpienia zostanie spełniona. Nie będzie konieczne zgłoszenie nabycia Przedsiębiorstwa naczelnikowi urzędu skarbowego, gdyż nabycie nastąpi na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego. Ponadto, w zakresie, w jakim w skład Przedsiębiorstwa będą wchodzić środki pieniężne, ich przekazanie zostanie odpowiednio udokumentowane (w formie umowy potwierdzającej przeniesienie praw do rachunku bankowego lub w formie potwierdzenia przelewu).

Wnioskodawca podkreślił, iż prezentowane przez niego stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów wydanych w analogicznych stanach faktycznych, np.:

• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 stycznia 2016 r., znak: IBPB-2-1/4515-194/15/DP, w której organ stwierdził, iż: „W wyniku analizy przywołanych przepisów oraz przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że niezależnie od faktu, kto w przedmiotowej umowie darowizny będzie obdarowanym, Wnioskodawca (jako jeden ze wspólników - współobdarowany) czy spółka cywilna, to na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Darowizna na rzecz spółki cywilnej nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn (gdyż spółka cywilna nie jest osobą fizyczną, o której mowa w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn), z kolei dokonanie darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa na rzecz m.in. Wnioskodawcy przez jego tatę będzie podlegało regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jednakże, z uwagi na fakt, że przedmiotowa umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (tj. pomiędzy ojcem a synem), to będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy podatku od spadków i darowizn. Z treści złożonego wniosku wynika bowiem, że zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach art. 4 ust. 4 i art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.”;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 stycznia 2016, znak: IPPB2/4515-144/15-2/MZ, w której za prawidłowe zostało uznane stanowisko, że „W przeciwieństwie do spółek osobowych prawa handlowego, spółka cywilna nie jest odrębnym podmiotem prawa i stanowi wyłącznie stosunek zobowiązaniowy pomiędzy stronami umowy spółki cywilnej (zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów). Stroną umowy darowizny będzie darczyńca (ojciec Wnioskodawcy) oraz wspólnicy Spółki Cywilnej (w tym Wnioskodawca) jako obdarowani. A zatem, Przedsiębiorstwo zostanie nabyte przez Wnioskodawcę oraz jego braci (jako wspólników Spółki Cywilnej) a nie przez Spółkę Cywilną. W wyniku darowizny, własność Przedsiębiorstwa przysługiwać będzie wspólnikom Spółki Cywilnej w tym Wnioskodawcy w ramach współwłasności łącznej. Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż w przypadku darowizny dokonanej na rzecz Wnioskodawcy jako wspólnika Spółki Cywilnej, powyższa czynność będzie podlegała podatkowi od spadków i darowizn i równocześnie będzie korzystała ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn przewidzianego w art. 4a przedmiotowej ustawy”;
• w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 15 stycznia 2014 r., znak: IBPBI1/1/436- 266/13/JP, w której organ stwierdził, iż: „Reasumując, należy stwierdzić, że przekazanie przez rodziców Wnioskodawcy – w drodze umowy darowizny – przedsiębiorstwa na rzecz Wnioskodawcy prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej podlega uregulowaniom ustawy o podatku od spadków i darowizn, jednak z uwagi na treść art. 4a tej ustawy, nabycie to będzie z tego podatku zwolnione po spełnieniu warunków określonych przez ustawodawcę w tym przepisie. Przy czym zaznaczyć należy, że jeżeli umowa darowizny przedsiębiorstwa istotnie zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to dla zachowania warunków zwolnienia nie będzie konieczne zgłoszenie jej naczelnikowi urzędu skarbowego.
  
  

Podsumowując Wnioskodawca stwierdził że nabycie prawa współwłasności przedsiębiorstwa na podstawie zawartej umowy darowizny, od darczyńcy wskazanego w treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, objęte będzie zwolnieniem z opodatkowania na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawiera wyczerpujący opis przedstawionego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Można odstąpić od uzasadnienia prawnego, jeżeli stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe w pełnym zakresie. Mając powyższe na względzie, stosownie do powołanego art. 14c § 1 odstąpiono od oceny prawnej stanowiska Wnioskodawcy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie postępowania przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.