Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-652/15-2/IL
z 14 stycznia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) w zw. z art. 16 ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 1649) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2015 r. (data wpływu 21 października 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku odszkodowania uzyskanego z Programu Dobrowolnych Odejść w związku z rozwiązaniem umowy o pracę – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 października 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia od podatku odszkodowania uzyskanego z Programu Dobrowolnych Odejść w związku z rozwiązaniem umowy o pracę.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Do dnia 29 maja 2015 r. Wnioskodawczyni była pracownikiem Spółki Akcyjnej Skarbu Państwa … S.A., Oddział z siedzibą w …. W ww. firmie Wnioskodawczyni pracowała od 1 października 1976 r. (data podpisania umowy o pracę), przed przekształceniami były to … .

Pod koniec 2014 r. został skierowany do pracowników ww. Spółki Program Dobrowolnych Odejść (PDO) w … S.A. Program ten został uruchomiony w celu optymalizacji poziomu i struktury zatrudnienia, mając na uwadze potrzebę przystosowania Spółki do efektywnego i skutecznego funkcjonowania na konkurencyjnym rynku energii.

Wnioskodawczyni zadeklarowała przystąpienie do ww. Programu i zaakceptowała postanowienia Regulaminu PDO realizowanego w … S.A., a przyjętego Uchwałą Zarządu z dnia 29 grudnia 2014 r. Deklaracja Wnioskodawczyni została przyjęta przez Spółkę i w konsekwencji umowa o pracę z Wnioskodawczynią uległa rozwiązaniu z dniem 29 maja 2015 r., na mocy porozumienia stron, w związku z art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. 2003 r., nr 90, poz. 844, z póź. zm.).

Na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, będącego regulacją prawną, na drodze porozumienia z pracodawcą, zostało Wnioskodawczyni przyznane dobrowolne odszkodowanie.

Regulamin PDO przewiduje, że:

• z uprawnionym pracownikiem zostanie rozwiązana umowa o pracę na zasadzie porozumienia stron,
  

• wypłacone zostanie dobrowolne odszkodowanie w kwocie nie wyższej niż 80 000 zł. Niezależnie od ww. odszkodowania, przysługuje odprawa pieniężna, o której jest mowa w przepisie art. 8 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w wysokości tam ustalonej.
  
  

Dobrowolne odszkodowanie ma być formą świadczenia za utracone korzyści i poniesione straty a mianowicie: wynagrodzenie za pracę do momentu przejścia na emeryturę, premie miesięczne, kwartalnie, półroczne i premie roczne.

Zgodnie z treścią zawartą w Regulaminie PDO (§ 7):

• dobrowolne odszkodowanie zostanie wypłacone przez pracodawcę w terminie do 8 dni od daty rozwiązania umowy o pracę, przelewem na konto, na które wypłacane jest wynagrodzenie,
  

• ww. odszkodowanie na prośbę pracownika może być wypłacone w dwóch ratach. Wysokość odszkodowania zostanie ustalona na podstawie Regulaminu PDO (§ 7 pkt 2) i stanowić będzie równowartość kwoty będącej iloczynem średniego miesięcznego wynagrodzenia i liczby pełnych miesięcy brakujących do nabycia prawa emerytalnego, przy czym liczba tych miesięcy nie może przekroczyć 14 i kwoty nie wyższej niż 80 000 zł.,
  

• odprawa od pracodawcy zostanie wypłacona na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązania stosunków pracy z przyczyn niezależnych od pracowników uprawnionemu pracownikowi dopiero po przejściu na świadczenia przedemerytalne,
  

• od otrzymanych świadczeń pieniężnych i odszkodowania zostanie pobrana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych, na co zostanie wystawiony PIT-11 przez pracodawcę, w którym zostanie wykazany przychód z tytułu ww. świadczeń pieniężnych wraz z pobraną zaliczką na podatek dochodowy.
  
  

Z dniem 29 maja 2015 r. z Wnioskodawczynią została rozwiązana umowa o pracę i zgodnie z Regulaminem w ciągu 8 dni została wypłacona pierwsza część odszkodowania (gdyż na prośbę Wnioskodawczyni odszkodowanie ma być wypłacone w dwóch ratach) i od tej części została pobrana przez pracodawcę zaliczka na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Wypłata drugiej części ma nastąpić w styczniu 2016 r. i od tej części pracodawca również zamierza pobrać zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych za 2016 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy - w opisanej powyżej sytuacji - od kwoty dobrowolnie przyznanego odszkodowania, na podstawie znowelizowanego art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328), przysługuje całkowite zwolnienie z podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni, należne odszkodowanie jest następstwem porozumienia zbiorowego (Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść), które zostało zawarte na czas określony, stosownie do treści ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, Kodeksu Pracy i Kodeksu Cywilnego, a więc spełnia wymogi znowelizowanego art. 21 ust.1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, poprzez ustawę z dnia 25 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328).

Wysokość i zasady ustalania odszkodowania wynikają z postanowień Regulaminu PDO, który jest konsekwencją zapisów Umowy Społecznej dotyczącej gwarancji pracowniczych i socjalnych zawartych w latach 2005 - 2007 przez … S.A. (obecnie … S.A.) oraz obecne Oddziały Spółki … S.A. na okoliczność konsolidacji obszaru Sprzedaży Detalicznej w Grupie Kapitałowej … S.A. i Porozumienia zawartego na tę okoliczność ze stroną społeczną.

Odszkodowanie to nie jest odprawą pieniężną wypłaconą na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, bo - jak zaznaczono w Regulaminie PDO - odprawa zostanie wypłacone po przejściu na świadczenia przedemerytalne.

Odszkodowanie to nie jest też świadczeniem z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę - wynika to z Regulaminu PDO.

Konsekwencją spełnienia wymogów znowelizowanego art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnienie z podatku dochodowego ww. odszkodowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie zaś do art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodu są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast w myśl art. 12 ust. 1 powołanej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r., Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Nowe brzmienie cytowanego przepisu – zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 1328) – ma zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2014 r.

Zgodnie natomiast z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. − Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r., poz. 1502) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni zadeklarowała przystąpienie do Programu Dobrowolnych Odejść i zaakceptowała postanowienia Regulaminu PDO realizowanego w … S.A., a przyjętego Uchwałą Zarządu z dnia 29 grudnia 2014 r. Deklaracja Wnioskodawczyni została przyjęta przez Spółkę i w konsekwencji umowa o pracę uległa rozwiązaniu z dniem 29 maja 2015 r., na mocy porozumienia stron, w związku z art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. 2003 r., nr 90, poz. 844 z póź. zm.).

Na podstawie Regulaminu Programu Dobrowolnych Odejść, będącego regulacją prawną, na drodze porozumienia z pracodawcą, zostało Wnioskodawczyni przyznane dobrowolne odszkodowanie.

Zgodnie z ww. Regulaminem w ciągu 8 dni została Wnioskodawczyni wypłacona pierwsza część odszkodowania (gdyż na prośbę Wnioskodawczyni odszkodowanie ma być wypłacone w dwóch ratach) i od tej części została pobrana przez pracodawcę zaliczka na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Wypłata drugiej części ma nastąpić w styczniu 2016 r. i od tej części pracodawca również zamierza pobrać zaliczkę na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych za 2016 r.

Dobrowolne odszkodowanie ma być formą świadczenia za utracone korzyści i poniesione straty.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy, objęte są tylko te odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, bądź postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 Kodeks pracy, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu.

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy.

W świetle powyższego do odszkodowania uzyskanego przez Wnioskodawczynię, zastosowanie znajdzie przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, który to przepis na mocy art. 14 ustawy zmieniającej m.in. ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie do dochodów uzyskanych z tego tytułu od 1 stycznia 2014 r. Skoro bowiem, jak wskazała Wnioskodawczyni, wypłata odszkodowania nastąpiła na podstawie zawartego porozumienia, to w tym zakresie spełniona została przesłanka do zastosowania zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten w nowym brzmieniu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeksu pracy.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, w którym Wnioskodawczyni stwierdziła, że wypłacone środki pieniężne stanowiły odszkodowanie oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, że uzyskane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie, którego zasady ustalania i wysokość wynikają wprost z Programu Dobrowolnych Odejść stanowiącego regulację prawną w zakładzie pracy, korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Tutejszy Organ zaznacza, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie w zakresie postawionego pytania dotyczącego zwolnienia od podatku dochodowego wypłaconego odszkodowania i nie odnosi się do zwolnienia od opodatkowania innych świadczeń pieniężnych.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.