Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-1-3/4510-683/15/JKT
z 29 lutego 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 1 grudnia 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 2 grudnia 2015 r.) uzupełnionym 9 i 11 lutego 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia, czy wartość nabycia akcji oraz prawa poboru, obsługi prawnej i kosztów notarialnych Spółki B będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży akcji Spółki B (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 grudnia 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, m.in. w zakresie ustalenia, czy wartość nabycia akcji oraz prawa poboru, obsługi prawnej i kosztów notarialnych Spółki B będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży akcji Spółki B. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 4 lutego 2016 r. Znak: IBPB-1-3/4510-683/15/JKT, wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano 9 i 11 lutego 2016 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 2008 r. Wnioskodawca (a w zasadzie Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która później połączyła się z Wnioskodawcą) nabył za kwotę 8.149.300,00 zł całość udziałów w spółce prawa cypryjskiego (dalej zwana jako spółka A). W związku z zakupem poniesiono dodatkowe koszty notariusza, obsługi prawnej w wysokości 139.726,15 zł (w tym podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 81.484 zł). Spółka A posiadała w polskiej spółce akcyjnej (dalej Spółka B) 74,716% kapitału zakładowego (jeden ze wspólników spółki A wniósł akcje Spółki B jako aport na pokrycie udziału). W zasadzie jedynym celem nabycia udziałów w Spółce A był fakt, że posiadała ona akcje w Spółce B. Wspólnicy Spółki A nie wyrazili zgody na sprzedaż tylko akcji Spółki B (z podatkowego punktu widzenia nie było to dla nich opłacalne), nabycie tych akcji było możliwe tylko przez zakup Spółki A. Spółka B nie jest spółką notowaną na giełdzie. Wspomniane akcje stanowiły jedyne aktywa spółki A. W 2009 r. doszło do podwyższenia w Spółce B kapitału zakładowego, gdzie nowo powstałe akcje objął Wnioskodawca. Wydatki na zakup akcji w podwyższonym kapitale oraz z tytułu zakupu prawa poboru oraz akcji od niektórych akcjonariuszy wyniosły w sumie 6.033.237,69 zł. Finalnie Wnioskodawca objął (w wyniku podwyższenia jak i realizacji praw poboru i zakupu od osób fizycznych) 3.014.990 akcji o wartości nominalnej 6.029.980,00 zł).

W wyniku dokonanego podwyższenia kapitału udział Spółki A w kapitale zakładowym Spółki B spadł do 12,453% (posiadała 480.425 akcji o wartości nominalnej 960.850 zł). Na początku 2012 r. Wnioskodawca połączył się ze Spółką A (w drodze połączenia przez przejęcie). Na dzień przejęcia (tj. 4 stycznia 2012 r.) aktywa Spółki A ograniczały się do udziału w jednostkach powiązanych o wartości 1.190.731 Euro (co przy kursie na dzień przejęcia wynoszącym 4,4753 zł daje kwotę 5.328.878,44 zł - na kwotę tą składają się także koszty notariusza, obsługi prawnej, podatku pcc).

Natomiast po stronie pasywów:

tabela – załącznik PDF – strona „3”

Obecnie Wnioskodawca zamierza sprzedać całość akcji Spółki B i w tym celu zawarł umowę z firmą konsultingową na znalezienie potencjalnych nabywców i pośrednictwo w zawarciu umów sprzedaży. Przedmiot umowy obejmuje:

1. przygotowanie dokumentacji oraz dokonanie wyboru i selekcji potencjalnych nabywców w oparciu o metodykę wypracowaną przez biuro konsultingowe oraz posiadane bazy danych,
2. nawiązanie bezpośredniego kontaktu z wytypowanymi potencjalnymi nabywcami i przeprowadzenie wszystkich etapów procesu negocjacji z wyłonioną grupą wytypowanych potencjalnych nabywców z wykorzystaniem Analiz Biznesowych.
   
   

Wspomniane Analizy Biznesowe będą przygotowane przez biuro w ramach umowy i będą zawierały:

1. tzw. Brief projektu - opisującego podstawowe dla Projektu (czyli rozporządzenia na rzecz potencjalnych nabywców wszystkimi akcjami lub ich częścią należącą do Wnioskodawcy) elementy przedsiębiorstwa Spółki B i jego otoczenia biznesowego, ze szczególnym uwzględnieniem historii przedsiębiorstwa, jego oferty produktowej, przewagi konkurencyjnej, wyróżników rynkowych, analizy struktury organizacyjnej i kadry zarządzającej, potencjalnych kierunków rozwoju przedsiębiorstwa oraz innych podstawowych kwestii dot. przedsiębiorstw,
2. analizy sytuacji ekonomiczno-finansowej Spółki B, uwzględniającego prognozę wyników finansowych przedsiębiorstwa w perspektywie trzech lat,
3. materiały dla potencjalnych nabywców mających na celu zaprezentowanie Spółki B: Listu Wprowadzającego, Memorandum Informacyjnego oraz prezentacji przedsiębiorstwa wykorzystywanej w pierwszej turze negocjacji,
4. strategię wyboru i selekcji potencjalnych nabywców,
5. listy wytypowanych potencjalnych nabywców.
   
   

Firma konsultingowa będzie m.in. wyszukiwała potencjalnych nabywców, przeprowadzała z nimi próbne sesje negocjacyjne, moderowała i organizowała kolejne tury negocjacyjne, analizowała złożone oferty, koordynowała uzgodnienia między Wnioskodawcą a potencjalnymi klientami. Wynagrodzenie firmy zostało ustalone jako wynagrodzenie za usługę przygotowania Analiz Biznesowych a dodatkowo w chwili finalizacji transakcji sprzedaży akcji firmie tej należeć się będzie wynagrodzenie za finalizację transakcji. Pierwsze z wynagrodzeń będzie płatne w 6 ratach po oddaniu każdej z części Analiz. Wynagrodzenie z tytułu finalizacji transakcji określono na 3,2% wartości ceny sprzedaży nie mniej jednak niż 400.000,00 zł. Jak na razie Wnioskodawca nie zalicza do kosztów uzyskania przychodu wynagrodzenia firmy konsultingowej. Do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca nie wliczył także wydatków poniesionych na zakup udziałów w Spółce A jak również akcji w Spółce B. Zarówno Wnioskodawca jak i Spółka B podlegają opodatkowaniu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy nie jest obrót papierami wartościowymi.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wartość nabycia akcji oraz prawa poboru, obsługi prawnej i kosztów notarialnych Spółki B będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży akcji Spółki B? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że cena nabycia akcji oraz praw poboru, a także koszty opłat notarialnych poniesionych w związku z zakupem akcji w Spółce B będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w chwili sprzedaży akcji spółki B jako, że będą to wydatki bezpośrednio związane z nabyciem akcji, które następnie zostaną sprzedane. Natomiast, koszty obsługi prawnej operacji związanej z nabyciem akcji oraz praw poboru powinny być potrącalne w chwili ich poniesienia.

Zgodnie z art. 7 ustawy dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „updop”), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Natomiast dochodem, z zastrzeżeniem art. 10, art. 11 i art. 24a, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Jak stanowi art. 14 ust. 1 updop, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie.

Kosztami uzyskania przychodu są z kolei koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 updop.

W konsekwencji, w myśl powołanego przepisu, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony w poczet kosztów podatkowych, musi spełniać dwie przesłanki, a mianowicie musi zostać poniesiony w celu uzyskania przychodów (zachowania, zabezpieczenia ich źródła) oraz nie może być wymieniony w katalogu wydatków, które nie są uznawane za koszt podatkowy. Z powołanego przepisu wynika, że kosztami podatkowymi są zarówno koszty bezpośrednio związane z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające z nimi w związku pośrednim, o ile zostały poniesione w sposób racjonalny w celu uzyskania przychodu, w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 15 ust. 4 updop, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 4b i 4c. Pozostałe koszty tj. koszty pośrednie są potrącalne w chwili ich poniesienia (art. 15 ust. 4d updop.)

Z pojęcia kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 updop, wyłączono wydatki na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Przy czym, wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e (który nie odnosi się do stanu faktycznego (winno być zdarzenia przyszłego) niniejszej sprawy). Wskazany przepis nie wyłącza generalnie ww. elementów z pojęcia kosztów podatkowych jednak przesuwa w czasie możliwość ich zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów. Zatem, dopiero w chwili sprzedaży akcji, ww. koszty będą stanowiły dla zbywającego koszt uzyskania przychodu.

Mając na względzie powołany przepis należy rozróżnić wydatki na nabycie udziałów/akcji od wydatków związanych pośrednio z taką transakcją. Użycie określenia „wydatki na nabycie” oznacza, że art. 16 ust. 1 pkt 8 updop, obejmuje swym zakresem wyłącznie wydatki bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów/akcji, a mianowicie takie bez których transakcja nie mogłaby dojść do skutku, w szczególności cenę, opłaty notarialne oraz prowizje biura maklerskiego. Wydatkami bezpośrednio warunkującymi nabycie udziałów/akcji nie są natomiast m.in. wydatki związane z pozyskaniem finansowania oraz wydatki na usługi doradcze. Takie stanowisko prezentowane jest w orzecznictwie sądów administracyjnych, przykładowo w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 września 2004 r. (sygn. akt FSK 324/04), Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14 kwietnia 2004 r. (sygn. akt III SA/Wa 2893/02) oraz WSA w Gliwicach z 22 lutego 2005 r. (sygn. akt I SA/GI 74/04).

Stanowisko to prezentowane jest także w praktyce organów podatkowych. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 20 maja 2009 r. (nr IPPB3/423-107/09-2/AG), wyraził pogląd, zgodnie z którym: stosownie do wypracowanej linii interpretacyjnej sformułowanie „wydatki na objęcie lub nabycie” oznacza wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące objęcie lub nabycie udziałów, bez których poniesienia nie byłoby możliwe ich skuteczne objęcie lub nabycie. Do kosztów warunkujących objęcie udziałów zalicza się zapłaconą cenę, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego, opłatę skarbową, itp.

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 14 kwietnia 2004 r. sygn. akt III SA 2893/02, kosztów obsługi prawnej na etapie podejmowania decyzji o zakupie udziałów nie można traktować jako wydatków na nabycie udziałów w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT ponieważ pojęcie wydatki na nabycie oznacza koszty bezpośrednio warunkujące nabycie udziałów, tj. takie bez których poniesienia nie byłoby możliwe ich skuteczne nabycie, np. zapłacona cena, opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego, opłata skarbowa. Usługi prawne należy zakwalifikować jako koszty mające związek z prowadzoną przez spółkę działalnością oraz planowanymi przedsięwzięciami.

Prawo poboru daje jego posiadaczowi (dotychczasowemu akcjonariuszowi) pierwszeństwo w zakupie akcji nowych emisji. Kwestie związane z prawami poboru regulują przepisy art. 433 i ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm.). Akcjonariusze mają prawo objęcia nowych akcji w stosunku do liczby posiadanych akcji. Prawo poboru jest prawem zbywalnym, gdy chodzi o konkretne prawo będące następstwem uchwalonej już emisji (A. Kidyba, komentarz KSH. LEX. 2015). Prawa poboru mogą być przedmiotem obrotu (tj. mogą być zbywane) jako, że stanowią one rodzaj papieru wartościowego zgodnie z ustawą o obrocie instrumentami finansowymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto informuje się, że w zakresie przedstawionych we wniosku pytań oznaczonych nr 2, 3 i 4 zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.