Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP2/4512-1-873/15-2/AKr
z 1 marca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2015 r. (data wpływu 3 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• zastosowania stawki podatku w wysokości 8% dla usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła, usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, która wykonywana jest wewnątrz budynku i na zewnątrz, ale w obrębie budynku – jest prawidłowe,
• zastosowania stawki podatku w wysokości 8% dla usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła, usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, która wykonywana jest na zewnątrz – poza bryłą budynku – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 3 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku w wysokości 8% dla usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła, usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej wykonywanych wewnątrz budynku i na zewnątrz, ale w obrębie budynku oraz na zewnątrz – poza bryłą budynku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest spółką mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i prowadzi działalność handlowo-usługową, w ramach której wykonuje m.in. usługi z zakresu instalacji techniki grzewczej w lokalach użytkowych oraz budynkach.

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT.

Wnioskodawca będzie wykonywał także usługi instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, gdzie energia cieplna pobierana jest z kolektorów słonecznych umieszczonych zazwyczaj na dachu budynku mieszkalnego, jak i ewentualnie poza bryłą budynku, np. na działce inwestora. Instalacje solarne montowane przez Zainteresowanego będą wykorzystywane zarówno do podgrzewania ciepłej wody użytkowej, jak i wspomagania ogrzewania pomieszczeń wewnątrz budynku mieszkalnego.

W zakresie świadczonych usług Wnioskodawca oferuje również montaż instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła pobierających ciepło z wody gruntowej do ogrzewania budynku i ciepłej wody użytkowej. Analogicznie jak wyżej, część instalacji będzie montowana wewnątrz budynku mieszkalnego, a część na zewnątrz celem czerpania ciepła z wód gruntowych. Sposób montażu tego systemu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku jest uzależniony od specyfiki jego funkcjonowania, instalacja systemu zawsze działa jako integralna całość.

Wnioskodawca montuje również instalacje produkujące prąd oparte na ogniwach fotowoltaicznych. Ogniwa fotowoltaiczne wykorzystują energię promieniowania słonecznego do produkcji energii elektrycznej w wyniku przemian fotowoltaicznych. System składa się z elementów wewnątrz i na zewnątrz budynku. Elementem zewnętrznym są ogniwa fotowoltaiczne, które montuje się na konstrukcji znajdującej się na połaci dachowej lub na samodzielnej konstrukcji (traker) na terenie posesji poza obrysem budynku. Elementem znajdującym się wewnątrz budynku jest inwerter.

Wszystkie elementy połączone są instalacją elektryczną. Jest to instalacja działająca jako integralna całość, której poszczególne elementy nie mogą funkcjonować samodzielnie.

Wnioskodawca instalując wszystkie z ww. urządzeń zakupuje u zewnętrznego dostawcy towar lub usługę o jednolitym charakterze opodatkowane stawką 23% podatku VAT. Powyższe oznacza, iż w przypadku urządzeń czy instalacji część z nich będzie instalowana bezpośrednio wewnątrz budynku, część na ścianach lub dachu budynku, a część poza obrębem budynku na terenie działki wokoło domu. Analogicznie część usług związanych z instalacją ww. urządzeń wykonywana będzie również zarówno bezpośrednio wewnątrz budynku, część na dachu (konstrukcji umieszczonej na dachu) budynku lub jego ścianach, a część poza bryłą budynku, na działce inwestora. Jednakże niezależnie od sposobu montażu danych urządzeń i wykonywanych usług przy ich instalowaniu, wszystkie wykorzystywane materiały, jak i wykonane usługi wchodzą w zakres jednej kompleksowej usługi montażu jednolitej i kompleksowej instalacji. Nie istnieje możliwość rozgraniczenia (np. kosztowego lub materiałowego) części materiałów lub usług wykorzystywanych wewnątrz budynku oraz na zewnątrz lub poza jego obrębem gdyż stanowią one całość danej instalacji.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 8% Wnioskodawca może stosować do wszystkich usług opisanych w stanie faktycznym w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, bez względu na częściowy ich montaż zarówno wewnątrz budynku i na zewnątrz w obrębie budynku (na dachu budynku lub poniżej fundamentów budynku) jak i na zewnątrz poza bryłą budynku?

Zdaniem Wnioskodawcy, stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 8% może stosować do wszystkich usług opisanych w stanie faktycznym w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, bez względu na częściowy ich montaż zarówno wewnątrz budynku i na zewnątrz w obrębie budynku (na dachu budynku lub poniżej fundamentów budynku lub jego tarasu) jak i na zewnątrz poza bryłą budynku.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy, usługa wykonania instalacji grzewczej, opartej na pompie ciepła wykorzystującej energię geotermalną winna być w całości objęta 8% stawką podatku VAT, ponieważ dotyczy ona budynku mieszkalnego, w której ten nowoczesny system grzewczy jest instalowany. Działanie takiego systemu grzewczego musi opierać się na instalacji montowanej zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku mieszkalnego. Pompa ciepła oraz wymiennik gruntowy stanowią ściśle związane ze sobą elementy, stanowiące jedną całość niezbędną do funkcjonowania takiego systemu grzewczego wewnątrz budynku. Niemożliwe więc jest, montowanie pompy cieplnej wewnątrz budynku bez wymiennika gruntowego i odwrotnie istniejąca instalacja wewnątrz budynku dostosowana jest jedynie do pompy ciepła zaopatrzonej w wymiennik gruntowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, fakt umieszczenia wymiennika gruntowego na zewnątrz budynku, zarówno w obrębie bryły budynku mieszkalnego (pod budynkiem), jak i poza bryłą budynku (np. na działce inwestora) nie powinien mieć wpływu na różnicowanie opodatkowania różnymi stawkami podatku VAT, bowiem prace te w efekcie służą do ogrzania wnętrza budynku mieszkalnego. W ocenie Zainteresowanego, ma to uzasadnienie bezpośrednio w przepisach art. 41 ust. 12 ustawy o VAT.

Zgodnie z wyżej powołanym przepisem stawkę podatku 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. W myśl ust. 12a tego artykułu przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

W świetle art. 41 ust. 12b pkt 1 ustawy o VAT do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m².

Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1a i pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.) wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Stosownie do art. 3 ust. 7 ww. ustawy Prawo budowlane, przez roboty budowlane należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Z uwagi na wyżej powołane przepisy zdaniem Wnioskodawcy, ma on możliwość zastosowania stawki podatku w wysokości 8% w stosunku do wszystkich wykonanych prac w celu zamontowania opisanej w stanie faktycznym instalacji grzewczej, składającej się z pompy ciepła instalowanej wewnątrz budynku, jak i wymiennika gruntowego, z którego pompa pobiera energię cieplną, montowanego na zewnątrz, zarówno pod budynkiem, jaki poza bryłą budynku.

Powierzchnia budynków mieszkalnych, w których instalowany jest system pompy cieplnej wraz z wymiennikiem gruntowym nie przekracza 300 m². Skoro ustawodawca nie wskazał wprost, że stawkę podatku 8% stosuje się tylko do instalacji wykonywanych wewnątrz budynku, a z przepisów prawa wynika, że przez obiekt budowlany rozumie się budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, a z istoty swej instalacje muszą być montowane zarówno wewnątrz ścian, stropów czy fundamentów, jak i poza bryłą budynku, tak też powinien on zastosować stawkę podatku 8% w stosunku do wszystkich prac wykonanych poza bryłą budynku, jak i w obrębie bryły budynku, związanych z montowaniem instalacji grzewczej opartej na pompie ciepła i wymienniku gruntowym. Fakt umieszczenia wymiennika gruntowego (niesamodzielny element instalacji grzewczej) na zewnątrz/lub poniżej budynku wynika ze specyfikacji funkcjonowania takiej instalacji grzewczej i jest w pełni niezależny od Zainteresowanego.

Podobnie zdaniem Wnioskodawcy, w oparciu o wyżej powołane przepisy, całość świadczonej usługi instalowania techniki grzewczej, opartej na kolektorach słonecznych, wykorzystywanych do konwersji energii słonecznej na ciepło, służących do ogrzania zarówno cieplej wody użytkowej, jak i wnętrza budynku mieszkalnego powinna być opodatkowana 8% stawką podatku VAT, zarówno w sytuacji montażu kolektorów słonecznych w obrębie budynku mieszkalnego (na dachu), jak i poza bryłą budynku mieszkalnego (np. działce inwestora), zgodnie z art. 42 ust. 12 ustawy o VAT. Działanie takiego systemu grzewczego musi opierać się na instalacji montowanej zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku mieszkalnego. Fakt umieszczenia kolektorów słonecznych, które stanowią jedynie element instalacji, czy to na dachu budynku, czy na działce inwestora, nie powinien wpływać na opodatkowanie według różnych stawek podatku VAT, bowiem stanowią one integralną część wykonywanej instalacji i są jednocześnie koniecznym i niezbędnym elementem/fragmentem całościowej instalacji grzewczej. Sposób montażu kolektorów słonecznych jest niezależny od podatnika i wynika ze specyfiki takiej formy urządzeń techniki grzewczej, jednakże ich podstawowym celem jest ogrzanie budynku mieszkalnego, w którym są instalowane. Tym samym, usługa instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, pomimo, iż kolektory te mogą być również montowane na zewnątrz budynku, powinna być traktowana jako całość i wszystkie prace z zainstalowaniem takiej instalacji grzewczej powinny być objęte 8% stawką podatku VAT.

Wnioskodawca również takie same stanowisko prezentuje odnośnie pozostałych systemów grzewczych wskazanych w stanie faktycznym, tj. opartych również na pompach ciepła wykorzystujących energię do ogrzania powierzchni budynku mieszkalnego oraz ciepłej wody użytkowej z powietrza lub wody gruntowej na podstawie wyżej wskazanych przepisów. Fakt wykonania pewnych etapów prac na zewnątrz budynku, czy to w obrębie budynku, czy poza jego bryłą nie wpływa na fakt stosowania różnych stawek podatku VAT. Wykonanie pewnych części instalacji na zewnątrz wynika ze specyfiki funkcjonowania danego systemu grzewczego i jest w pełni niezależny od Wnioskodawcy. Usługa wykonania wszystkich prac, zarówno wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz stanowi jedną nierozerwalną całość, czynności te są ze sobą tak ściśle powiązane zarówno funkcjonalnie i technicznie, że nie jest możliwe ich wyodrębnienie zarówno pod względem kosztowym jak i materiałowym, a zatem wszystkie prace związane z zainstalowaniem takiej instalacji grzewczej powinny być objęte jednolitą 8% stawką podatku VAT. Wnioskodawca uważa, iż instalowanie danego systemu grzewczego jest jedną kompleksową usługą i nie można jej sztucznie dzielić w zależności od części prac wykonanych również na zewnątrz budynku, bowiem przepisy o VAT nie zawierają podstawy prawnej, która wskazywała by na podział usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na części. Czynności te są ze sobą tak ściśle powiązane, że nie jest możliwe ich wyodrębnienie. Ponadto są w pełni od siebie zależne.

Zdaniem Wnioskodawcy ma on również możliwość zastosowania 8% stawki podatku VAT do całej usługi wykonania instalacji opartej na ogniwach fotowoltaicznych oraz montowania systemu zagospodarowania wody deszczowej. Wykonywanie prac również na zewnątrz budynku, czy to w obrębie budynku czy całkiem poza jego obrysem analogicznie jak w przypadku montowanych instalacji grzewczych jest w pełni niezależny od Wnioskodawcy i wynika ze specyfiki jego funkcjonowania. Zainteresowany wskazuje, iż część urządzeń i instalacji zamontowanej wewnątrz budynku stanowi nierozerwalną całość z urządzeniami i instalacjami wykonanymi na zewnątrz budynku. Wykonywanie instalacji opartej na ogniwach fotowoltaicznych stanowiących jedynie element instalacji, służy produkcji energii elektrycznej w budynku mieszkalnym poprzez wykorzystanie energii promieniowania słonecznego. Ogniwa fotowoltaiczne muszą być zamontowane na zewnątrz budynku, czy to na połaci dachowej, czy na działce inwestora, lecz stanowią one jedną integralną całość z elementami montowanymi wewnątrz budynku. Elementy zamontowane na zewnątrz budynku nie mogą samodzielnie funkcjonować bez elementów zamontowanych wewnątrz budynku mieszkalnego. Tak samo jest w sytuacji montowania systemu zagospodarowania wody deszczowej, dzięki któremu inwestor uzyskuje zimną wodę użytkową w budynku mieszkalnym. Rynny i rury muszą być zamontowane na dachu i ścianach, gdyż system ten oparty jest na zagospodarowaniu wody deszczowej, jednakże jak wskazano w stanie faktycznym system ten stanowi jedną całość. Tak więc i w tym przypadku, Wnioskodawca uważa iż 8% stawkę podatku VAT powinien zastosować do całej usługi niezależenie od tego, iż częściowy montaż odbywa się również na zewnątrz budynku, czy to w obrębie budynku, czy poza jego obrysem.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• zastosowania stawki podatku w wysokości 8% dla usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła, usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, która wykonywana jest wewnątrz budynku i na zewnątrz, ale w obrębie budynku – jest prawidłowe,
• zastosowania stawki podatku w wysokości 8% dla usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła, usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych nieprzekraczających 300 m² powierzchni użytkowej, która wykonywana jest na zewnątrz – poza bryłą budynku – jest nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do treści art. 41 ust. 2 ustawy, dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 i 2 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

1. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;
2. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.
   
   

Stosownie do art. 41 ust. 12 ustawy, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym – zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy – rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Obiekty budownictwa mieszkaniowego to zgodnie z art. 2 pkt 12 ustawy – budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11, o którym mowa w art. 2 pkt 12 ustawy, to:

1. w grupie 111 w klasie 1110 – budynki mieszkalne jednorodzinne,
2. w grupie 112:
   • w klasie 1121 – budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe,
   • w klasie 1122 – budynki o trzech i więcej mieszkaniach,
3. w grupie 113 w klasie 1130 – budynki zbiorowego zamieszkania.
   
   

Art. 41 ust. 12b ustawy stanowi, że do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym określonego w ust. 12a nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².
   
   

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w ust. 12b stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

Mając na uwadze ww. przepisy, należy zauważyć, że przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma ustalenie czy czynności wykonywane przez podatnika mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (dostawa, budowa, remont, modernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym).

W związku z tym, że przepisy dotyczące podatku od towarów i usług nie definiują pojęć „budowa”, „remont”, „modernizacja”, „przebudowa”, „roboty budowlane”, „termomodernizacja”, należy dokonać ich wykładni w oparciu o przepisy z innych dziedzin.

I tak, w myśl art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o:

• budowie – należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego (pkt 6),
• robotach budowlanych – należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego (pkt 7),
• przebudowie – należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; (…) (pkt 7a),
• remoncie – należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych, polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym (pkt 8).
  
  

W świetle art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2014 r., poz. 712) – przez przedsięwzięcia termomodernizacyjne rozumie się przedsięwzięcia, których przedmiotem jest:

• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
• ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
• wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
  
  

Co prawda ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów ma inny kontekst normatywny niż ustawa o podatku od towarów i usług, ale skoro ustawodawca zdefiniował dane pojęcie w systemie prawnym, to nie ma podstaw do tego, aby odrzucać istniejącą definicję i tworzyć nową. Należy więc zaznaczyć, że definiując pojęcie przedsięwzięcia termomodernizacyjnego ustawodawca kierował się wyłącznie skutkiem, jaki ma zostać osiągnięty w wyniku tego przedsięwzięcia; zaniechał nawet przykładowego wymienienia rodzajów prac, jakie mieszczą się w pojęciu tego przedsięwzięcia. Definicja określająca przedsięwzięcie termomodernizacyjne wyłącznie na podstawie celu, jaki ma zostać osiągnięty, jest usprawiedliwiona zarówno na gruncie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, jak i na gruncie prawa podatkowego.

W celu wyjaśnienia znaczenia ww. pojęć można odwołać się także do rozumienia tych terminów przyjętego w języku powszechnym. Jak bowiem wskazał NSA w uchwale z dnia 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13, czynności wymienione w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, w tym pojęcie modernizacji, zostały wprowadzone do tej ustawy w rozumieniu przyjętym w języku powszechnym.

I tak, według Słownika języka polskiego (Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2005, str. 70, kol. 2), przez budowę należy rozumieć m.in. wznoszenie budowli, budowanie (…). Natomiast „budować” to znaczy wznosić budowle, pomieszczenia, ich części lub zespoły.

Pojęcie „modernizacja” – według cytowanego Słownika języka polskiego (str. 474, kol. 2) – oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś.

Natomiast „przebudowa” – zgodnie z ww. Słownikiem języka polskiego (str. 770, kol. 1) – to zmiana istniejącego stanu czegoś na inny; ulepszenie, poprawienie czegoś.

W znaczeniu słownikowym („Współczesny słownik języka polskiego”, red. Bogusław Dunaj, wyd. Langenscheidt Polska Sp. z o.o.), „remont” oznacza zespół czynności, w których wyniku przywraca się sprawność, wartość użytkową jakiegoś obiektu, urządzenia, natomiast „montaż” to składanie, łączenie, ustawianie z poszczególnych części maszyn, urządzeń, budowli; zakładanie instalacji. Z kolei „instalować” oznacza zakładać, montować jakieś urządzenia techniczne.

„Montaż” – wg powyższego słownika – to „składanie maszyn, urządzeń z gotowych części; zakładanie instalacji, łączenie oddzielnych części w jedną artystyczną, kompozycyjną całość”.

W związku z przytoczoną definicją stwierdzić należy, że pojęcie „montaż” odnosi się do takiego sposobu działania, w efekcie którego z niezależnie od siebie istniejących części powstaje wytwór będący zupełnie nową całością.

Przy czym należy zauważyć, że sama usługa montażu czy też instalacji poszczególnych towarów nie może być traktowana jako budowa, remont, modernizacja, czy też termomodernizacja. Dopiero w połączeniu z zespołem innych czynności, w wyniku których powstaje bądź podnosi się czy też przywraca poprzedni stan techniczny czy wartość użytkową budynku lub lokalu, można usługę tą traktować jako usługę budowy, remontu, modernizacji lub termomodernizacji, o których mowa w ustawie.

Dodatkowo należy wskazać, że stosownie do przepisów cyt. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, budynki to zadaszone obiekty budowlane wraz z wbudowanymi instalacjami i urządzeniami technicznymi, wykorzystywane dla potrzeb stałych.

Natomiast z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy Prawo budowlane, wynika, że pod pojęciem obiektu budowlanego rozumie się budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Budynkiem natomiast jest obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Stwierdzić należy, że w powyższej definicji budynku nie mieszczą się elementy infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu. Oznacza to, że stawka preferencyjna, przewidziana ww. przepisami art. 41 ust. 12 w zw. z art. 41 ust. 2 i art. 146a pkt 2 ustawy, dotyczy czynności tam wymienionych wykonywanych wyłącznie w budynkach, rozumianych jako obiekty budowlane wraz z wbudowanymi w bryle budynku instalacjami. Stawki tej ustawodawca nie przewidział dla ww. czynności wykonywanych poza tymi obiektami, w tym również dotyczących elementów infrastruktury budowlanej. W konsekwencji, do pozostałych usług wykonywanych poza bryłą budynku zastosowanie ma stawka podatku w wysokości 23%.

Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8% stawki, na podstawie art. 41 ust. 12 ustawy, jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji, konserwacji budynków lub ich dostawy. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą ww. czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej, 8% stawki podatku.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność handlowo-usługową, w ramach której wykonuje m.in. usługi z zakresu instalacji techniki grzewczej w lokalach użytkowych oraz budynkach. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT. Wnioskodawca będzie wykonywał także usługi instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, gdzie energia cieplna pobierana jest z kolektorów słonecznych umieszczonych zazwyczaj na dachu budynku mieszkalnego, jak i ewentualnie poza bryłą budynku, np. na działce inwestora. Instalacje solarne montowane przez Zainteresowanego będą wykorzystywane zarówno do podgrzewania ciepłej wody użytkowej, jak i wspomagania ogrzewania pomieszczeń wewnątrz budynku mieszkalnego. W zakresie świadczonych usług Wnioskodawca oferuje również montaż instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła pobierających ciepło z wody gruntowej do ogrzewania budynku i ciepłej wody użytkowej. Analogicznie jak wyżej, część instalacji będzie montowana wewnątrz budynku mieszkalnego, a część na zewnątrz celem czerpania ciepła z wód gruntowych. Sposób montażu tego systemu zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku jest uzależniony od specyfiki jego funkcjonowania, instalacja systemu zawsze działa jako integralna całość. Wnioskodawca montuje również instalacje produkujące prąd oparte na ogniwach fotowoltaicznych. Ogniwa fotowoltaiczne wykorzystują energię promieniowania słonecznego do produkcji energii elektrycznej w wyniku przemian fotowoltaicznych. System składa się z elementów wewnątrz i na zewnątrz budynku. Elementem zewnętrznym są ogniwa fotowoltaiczne, które montuje się na konstrukcji znajdującej się na połaci dachowej lub na samodzielnej konstrukcji (traker) na terenie posesji poza obrysem budynku. Elementem znajdującym się wewnątrz budynku jest inwerter. Wszystkie elementy połączone są instalacją elektryczną. Jest to instalacja działająca jako integralna całość, której poszczególne elementy nie mogą funkcjonować samodzielnie. Wnioskodawca instalując wszystkie z ww. urządzeń zakupuje u zewnętrznego dostawcy towar lub usługę o jednolitym charakterze opodatkowane stawką 23% podatku VAT. W przypadku urządzeń czy instalacji część z nich będzie instalowana bezpośrednio wewnątrz budynku, część na ścianach lub dachu budynku, a część poza obrębem budynku na terenie działki wokoło domu. Analogicznie część usług związanych z instalacją ww. urządzeń wykonywana będzie również zarówno bezpośrednio wewnątrz budynku, część na dachu (konstrukcji umieszczonej na dachu) budynku lub jego ścianach, a część poza bryłą budynku, na działce inwestora. Jednakże niezależnie od sposobu montażu danych urządzeń i wykonywanych usług przy ich instalowaniu, wszystkie wykorzystywane materiały, jak i wykonane usługi wchodzą w zakres jednej kompleksowej usługi montażu jednolitej i kompleksowej instalacji. Nie istnieje możliwość rozgraniczenia (np. kosztowego lub materiałowego) części materiałów lub usług wykorzystywanych wewnątrz budynku oraz na zewnątrz lub poza jego obrębem gdyż stanowią one całość danej instalacji.

Zauważyć należy, że przy ustaleniu właściwej stawki podatku VAT decydujące znaczenie ma fakt, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów, czy świadczy usługę oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy (dostawa, budowa, remont, modernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym).

Strony w umowach cywilnoprawnych określają co jest przedmiotem sprzedaży. Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest usługa remontowa, budowlana, budowlano – montażowa, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (materiały, robocizna, transport, zużyta energia, narzędzia itp.). Wyliczenie co składa się na wykonaną usługę ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych).

Świadczenie kompleksowe (złożone) to zgodnie z orzecznictwem TSUE szereg działań podejmowanych przez podatnika na rzecz konsumenta, które z gospodarczego punktu widzenia tworzy jedną całość i z podatkowego punktu widzenia nie powinno być w sposób sztuczny dzielone.

Natomiast o tym, czy będziemy mieli do czynienia z dostawą towarów, czy świadczeniem usług powinien przesądzić element, który w ramach danego świadczenia ma charakter dominujący (zob. np. wyroki TSUE: z 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94, Faaborg – Gelting Linien; z 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd p-ko Commissioners of Custom and Excise; z 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04, Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV v Staatssecretaris van Financien, z glosą P. Selera, opubl. Lex/el. 2010). Jeżeli elementem dominującym w ramach danej transakcji będzie wydanie towaru w celu przeniesienia prawa do rozporządzania nim jak właściciel, natomiast pozostałe czynności będą miały charakter pomocniczy lub uboczny wówczas transakcja powinna być traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Natomiast w przypadku, gdy istotą transakcji będą inne czynności to mimo, że w ramach takiej transakcji może także wystąpić wydanie towaru, powinna być ona traktowana jako świadczenie usług.

W rozpatrywanej sprawie usługi świadczone przez Wnioskodawcę w związku z wykonywaniem usług montażu instalacji grzewczej opartych na kolektorach słonecznych, usług montażu instalacji grzewczej opartych na pompach ciepła oraz usług montażu instalacji produkujących prąd opartych na ogniwach fotowoltaicznych – jak wskazał we wniosku Zainteresowany – dotyczą jednej kompleksowej usługi montażu jednolitej i kompleksowej instalacji.

Dla opodatkowania tych czynności nie należy zatem wyodrębniać świadczenia usług oraz dostawy materiałów, wykorzystywanych do ich wykonania.

Wskazać dodatkowo należy, że ani Dyrektywa 2006/112/WE, ani też przepisy krajowe nie zawierają definicji świadczenia złożonego. Brak również szczególnych uregulowań dotyczących przesłanek uznawania danego świadczenia za świadczenie złożone. Ocena, w jakich okolicznościach świadczenia powiązane należy traktować jako świadczenia jednolite, kształtowana jest na bazie orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, przy czym zastrzec należy, że aczkolwiek Trybunał w wielu orzeczeniach w sposób pomocny przy interpretacji przepisów wypowiadał się w kwestii świadczeń złożonych, to i tak każdorazowo rozstrzygnięcie w tym przedmiocie musi uwzględniać specyfikę konkretnego stanu faktycznego w danej sprawie.

Zwrócić w tym zakresie należy uwagę na wyrok TSUE z 6 lipca 2006 r. w sprawie C-251/05 Talacre Beach Caravan Sales Ltd przeciwko Commissioners of Customs & Excise, w którym orzeczono, że okoliczność, że określone towary stanowią przedmiot jednej dostawy, która z jednej strony obejmuje towar główny, objęty przez ustawodawstwo danego państwa członkowskiego zwolnieniem (w Polsce stawka 0%) dającym prawo do zwrotu zapłaconego podatku w rozumieniu art. 28 ust. 2 lit. a) VI Dyrektywy, oraz z drugiej strony towary wyłączone przez to ustawodawstwo z zakresu zastosowania tego zwolnienia, nie stoi na przeszkodzie temu, aby dane państwo członkowskie pobierało podatek VAT od dostawy towarów wyłączonych z tego zwolnienia według stawki zwykłej.

TSUE w sprawie tej stwierdził, że w celu ustalenia zakresu danego świadczenia należy wziąć pod uwagę ogół okoliczności, włączywszy w to szczególny kontekst prawny. W tej sprawie, uwzględniając wyjątkowość regulacji art. 28 ust. 2 lit. b) VI Dyrektywy (przepis przejściowy), oraz fakt, że Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej stwierdziło, że należy opodatkować stawką zerową jedynie dostawę samych przyczep kempingowych, nie uznając, że uzasadnione byłoby zastosowanie tej stawki również do dostawy wyposażenia wnętrza tej przyczepy kempingowej – TSUE nie podzielił stanowiska podatnika i udzielił powyższej odpowiedzi, opowiadającej się za różnym potraktowaniem – pod względem stawki podatku – dwóch rozdzielnych przedmiotów opodatkowania składających się na jedno świadczenie podatnika.

Orzeczenie to ma istotne znaczenie w niniejszej sprawie, gdyż dotyczy ona także interpretacji przepisów o charakterze wyjątkowym, normujących przesłanki zastosowanej preferencyjnej stawki podatku.

W orzeczeniach z dnia 18 stycznia 2001 r., C-83/99 Komisja Wspólnot Europejskich v. Królestwo Hiszpanii oraz C-144/01 Komisja Wspólnot Europejskich v. Królestwo Hiszpanii, TSUE podkreślił, że przepisy określające grupę towarów/usług, które mogą być objęte preferencyjnymi stawkami, stanowią wyjątek od zasady stosowania stawki podstawowej, dlatego też przepisy te powinny być interpretowane w sposób ścisły.

Ponadto na obowiązek dokonywania interpretacji przepisów o stawkach preferencyjnych w sposób ścisły, wskazał również Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 3 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 7/12. Sąd ten odnosząc się do argumentacji, że nie można sztucznie dzielić usług stwierdził, że kwestię możliwości rozdzielenia należy odnosić do robót, nie natomiast do możliwości funkcjonowania budynku, czy też funkcjonalnego związania infrastruktury z budynkiem. Fizycznie, jeśli chodzi o wykonywane prace, rozdzielenie takie jest możliwe i stosowane, gdyż bardzo często jeden podmiot wykonuje roboty budowlane dotyczące budynku, a inny, wyspecjalizowany, w uzgodnieniu z dysponentem sieci, wykonuje przyłącza (vide również wyroki NSA z dnia 19 kwietnia 2012 r. sygn. akt I FSK 1189/11 i z dnia 27 września 2011 r. sygn. akt I FSK 1387/10).

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że jeżeli usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła oraz usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych wykonywana będzie w ramach czynności, o których mowa w ww. art. 41 ust. 12 ustawy i wykonywane będą w obiektach budowlanych zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, to czynność ta podlegać będzie opodatkowaniu preferencyjną stawką podatku w wysokości 8% VAT, zgodnie z art. 41 ust. 12 ustawy.

Zatem Wnioskodawca wykonując roboty budowlane polegające na montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła oraz montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych wewnątrz budynku i na zewnątrz, ale w obrębie budynku objętego społecznym programem mieszkaniowym, w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy, tj. budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy, będzie miał prawo zastosować stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 8%, na podstawie art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy.

Z kolei, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługi montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła oraz usługi montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych wykonywane na zewnątrz – poza bryłą budynku dotyczą infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu i nie będą korzystały ze stawki w wysokości 8%, lecz będą opodatkowane według stawki 23% zgodnie z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ustawy.

W kontekście powyższego istotne znaczenie ma powołana wyżej uchwała NSA z dnia 3 czerwca 2013 r. sygn. akt I FPS 7/12, w której Sąd stwierdził, że obniżona stawka podatku od towarów i usług, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy oraz § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w. sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) i w § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224. poz. 1799, z późn. zm.) nie może mieć zastosowania do robót dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego wykonywanych poza budynkiem.

Nadmienić należy, że stanowisko zawarte w przedmiotowej interpretacji znajduje potwierdzenie w wyroku NSA z dnia 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1189/11 (sprawa dotyczyła stawki podatku VAT właściwej dla wykonania m.in. instalacji grzewczej budynku mieszkalnego opartej na pompie ciepła), który był powołany w ww. uchwale oraz w orzecznictwie NSA wydanym już po uchwale NSA z dnia 3 czerwca 2013 r., np. wyrok NSA z dnia 17 grudnia 2013 r., sygn. akt I FSK 1792/12, w którym również tę uchwałę uwzględniono (sprawa dotyczyła zastosowania preferencyjnej stawki podatku od usługi wykonania przyłącza wodociągowego).

Zatem biorąc pod uwagę powyższe uregulowania, a także ww. uchwałę NSA należy stwierdzić, że w opisanym stanie sprawy wykonywana przez Wnioskodawcę usługa instalacji grzewczej opartej na kolektorach słonecznych, usługa montażu instalacji grzewczej opartej na pompach ciepła oraz usługa montażu instalacji produkujących prąd opartej na ogniwach fotowoltaicznych w budynkach mieszkalnych objętych społecznym programem mieszkaniowym, o których mowa w art. 41 ust. 12a ustawy – wykonywana zarówno wewnątrz budynku i na zewnątrz w obrębie budynku podlegać będzie opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT na podstawie art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy, natomiast ww. usługi wykonywane na zewnątrz poza bryłą budynku będą podlegać opodatkowaniu stawką 23% VAT, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy w zw. z art. l46a pkt 1 tej ustawy.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.