Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-388/16/MU
z 27 czerwca 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2016 r. (data wpływu 11 kwietnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 kwietnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w 2004 r. był sprawcą kolizji drogowej. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny tytułem ubezpieczenia obowiązkowego, pokrył osobom trzecim roszczenia. Na mocy art. 110 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny dochodził od Wnioskodawcy zwrotu pokrytych kosztów. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny prowadził przeciwko Wnioskodawcy postępowanie egzekucyjne, które z powodu Jego trudnej sytuacji materialnej i finansowej nie odniosło skutku. W związku ze złą sytuacją majątkową Wnioskodawcy na podstawie art. 110 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w 2015 r. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odstąpił od dochodzenia należności wynikających z orzeczenia sądowego. W lutym 2016 r. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny sporządził i wysłał do Wnioskodawcy PIT-8C traktując umorzoną kwotę jako przychód z innych źródeł. Ww. świadczenie za wyrządzoną szkodę nie jest powiązane z otrzymaniem przez Wnioskodawcę świadczenia, zatem Wnioskodawca uważa, że po Jego stronie nie powstał przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy umorzenie przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny świadczenia za wyrządzoną szkodę powoduje po stronie Wnioskodawcy powstanie przychodu podatkowego od którego musi odprowadzić podatek?

Zdaniem Wnioskodawcy umorzenie świadczenia opisanego we wniosku nie powoduje powstania przychodu podatkowego. Wnioskodawca uważa, że z tytułu umorzenia nie otrzymał żadnych pieniędzy ani żadnych innych świadczeń. Nie nastąpił żaden trwały przyrost majątku. W związku z powyższym uważa, że ww. umorzenie nie spowodowało żadnych skutków związanych z uznaniem umorzenia jako przychodu, a co za tym idzie nie spowodowało żadnego zdarzenia związanego z naliczeniem podatku dochodowego. Wnioskodawca uważa, że PIT-8C wystawiony przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny został wystawiony nieprawidłowo, a tym samym kwot z PIT-8C nie musi wykazywać w swoim rozliczeniu rocznym. Wnioskodawca wskazuje, że z interpretacji indywidualnej z dnia 4 marca 2011 r. Nr ILPB2/415-1362/10-2/TR wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, a dotyczącej umorzenia kary administracyjnej wynika, że nie można mówić o powstaniu przychodu gdy u podatnika nie powstały realne korzyści majątkowe. Wnioskodawca uważa, że w jego przypadku takie korzyści również nie wystąpiły. Natomiast w interpretacji Nr ILPB1/4511-1-587/15-4/AMN, ten sam Dyrektor uznaje racje wnioskodawcy w sprawie podatku od osób fizycznych i nieprawidłowo wystawionego PIT-8C przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega co do zasady każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2015 r., za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w 2004 r. był sprawcą kolizji drogowej. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny tytułem ubezpieczenia obowiązkowego, pokrył osobom trzecim roszczenia. Na mocy art. 110 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny dochodził od Wnioskodawcy zwrotu pokrytych kosztów. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny prowadził przeciwko Wnioskodawcy postępowanie egzekucyjne, które z powodu Jego trudnej sytuacji materialnej i finansowej nie odniosło skutku. W związku ze złą sytuacją majątkową Wnioskodawcy na podstawie art. 110 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w 2015 r. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odstąpił od dochodzenia należności wynikających z orzeczenia sądowego. W lutym 2016 r. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny sporządził i wysłał do Wnioskodawcy PIT-8C traktując umorzoną kwotę jako przychód z innych źródeł. Ww. świadczenie za wyrządzoną szkodę nie jest powiązane z otrzymaniem przez Wnioskodawcę świadczenia, zatem Wnioskodawca uważa, że po Jego stronie nie powstał przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym wskazać należy, że zgodnie z art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 392 z późn. zm.), z chwilą wypłaty przez Fundusz odszkodowania, w przypadkach określonych w art. 98 ust. 1 pkt 3 i ust. 1a, sprawca szkody i osoba, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, o którym mowa w art. 4 pkt 1 i 2, są obowiązani do zwrotu Funduszowi spełnionego świadczenia i poniesionych kosztów.

Stosownie do art. 110 ust. 2 ww. ustawy, w uzasadnionych przypadkach, kierując się przede wszystkim wyjątkowo trudną sytuacją materialną i majątkową zobowiązanego, jak również jego sytuacją życiową, Fundusz może odstąpić od dochodzenia zwrotu części lub całości świadczenia albo udzielić ulgi w jego spłacie.

Podkreślić należy, iż wypłata odszkodowania przez Fundusz i jego zwrot przez osobę będącą sprawcą szkody, która nie dopełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego jest obojętne podatkowo.

Przychód po stronie tej osoby pojawia się – co wynika z przedstawionej definicji przychodu – w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia świadczenia lub jego części. Wtedy bowiem osoba ta osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód), polegające na całkowitym zwolnieniu z obowiązku wykonania określonego zobowiązania na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego lub jego zmniejszeniu. Stąd też umorzenie takie niewątpliwie stanowi realne przysporzenie w majątku zobowiązanego wobec Ubezpieczeniowego Fundusz Gwarancyjnego.

W świetle powyższych wyjaśnień uznać należy, że wartość świadczenia umorzonego przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, pokrytego za Wnioskodawcę (sprawcę kolizji) za wyrządzoną szkodę osobom trzecim, stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na skutek tak opisanego działania niewątpliwie bowiem Wnioskodawca uzyskał przysporzenie w swoim majątku mające konkretny wymiar finansowy, a polegające na zmniejszeniu się Jego zobowiązań wobec Ubezpieczeniowego Fundusz Gwarancyjnego.

W rezultacie uznać należy, że postępowanie Ubezpieczeniowego Fundusz Gwarancyjnego polegające na sporządzeniu dla Wnioskodawcy informacji PIT-8C było prawidłowe, a Wnioskodawca był zobowiązany do opodatkowania takiego przychodu i wykazania go w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy w którym osiągnięty został przychód, a więc za rok, w którym doszło umorzenia zobowiązania wobec Ubezpieczeniowego Fundusz Gwarancyjnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.