Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
0461-ITPB2.4511.752.2016.ŁS
z 1 grudnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 września 2016 r. (data wpływu 7 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych działu spadku - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 września 2016 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych działu spadku.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 13 kwietnia 2016 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, po którym wraz z bratem odziedziczył nieruchomość. Na mocy pozostawionego testamentu nieruchomość została podzielona na dwie równe części. W najbliższym czasie zostanie wniesiona sprawa do Sądu Rejonowego o zniesienie współwłasności. Na rozprawie Wnioskodawca i Jego brat zamierzają zawrzeć ugodę. Całkowita wartość przedmiotowej nieruchomości ustalona została na sumę 110 000 zł. W wyniku zawarcia ugody brat Wnioskodawcy ma zostać jedynym właścicielem nieruchomości i zobowiąże się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy kwotę 55 000 zł w dwóch ratach, do dnia 31 grudnia 2017 r. Wnioskodawca wskazuje, że przysługująca zapłata od brata jest ekwiwalentna do posiadanego przez niego udziału w spadku. Wnioskodawca w związku z czynnością działu spadku nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną część masy spadkowej. Spłata spadkobiercy w wyniku działu spadku nie powinna być traktowana jako odpłatne zbycie udziału.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy spłatę spadkobiercy dokonaną z tytułu zbycia udziału odziedziczonego w spadku po zmarłym ojcu należy traktować jako odpłatne zbycie określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przychód ten opodatkować zgodnie z tą ustawą czy też zgodnie z zapisem art. 2 ust. 1 pkt 3 przywołanej ustawy jest to przychód podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc niepodlegający opodatkowaniu podatkiem od przychodu ze zbycia nieruchomości (przy czym suma uzgodnionej spłaty nie przekroczy wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego)?

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 212 Kodeksu cywilnego, gdy rzeczy nie da się podzielić, może być przyznana jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty co Wnioskodawca zamierza potwierdzić ugodą przed Sądem Rejonowym. Odpłatne zbycie jest naturalną konsekwencją nabytych praw w wyniku otrzymania spadku. Uzgodniona spłata w spadku jest ekwiwalentna do posiadanego udziału w spodku. Nie wystąpi więc przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej masy spadkowej. Czyli brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty przyszłej spłaty, którą Wnioskodawca ma otrzymać w wynika „sprzedaży” swoich udziałów bratu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowanego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy,

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy- przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w dniu 13 kwietnia 2016 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy, po którym wraz z bratem odziedziczył nieruchomość. Na mocy pozostawionego testamentu nieruchomość została podzielona na dwie równe części. W najbliższym czasie zostanie wniesiona sprawa do Sądu Rejonowego o zniesienie współwłasności. Na rozprawie Wnioskodawca i Jego brat zamierzają zawrzeć ugodę. Całkowita wartość przedmiotowej nieruchomości ustalona została na sumę 110 000 zł. W wyniku zawarcia ugody brat Wnioskodawcy ma zostać jedynym właścicielem nieruchomości i zobowiąże się zapłacić na rzecz Wnioskodawcy kwotę 55 000 zł w dwóch ratach, do dnia 31 grudnia 2017 r. Wnioskodawca wskazuje, że przysługująca zapłata od brata jest ekwiwalentna do posiadanego przez niego udziału w spadku. Wnioskodawca w związku z czynnością działu spadku nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną część masy spadkowej. Spłata spadkobiercy w wyniku działu spadku nie powinna być traktowana jako odpłatne zbycie udziału.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 oraz art. 925 ww. ustawy spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeku cywilnego, prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W myśl art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego).

Natomiast zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Stosownie zaś do art. 211 i art. 212 ww. Kodeksu zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Wyjaśnić przy tym należy, że okoliczność, że dział spadku następuje ze spłatą od spadkobiercy nabywającego na wyłączną własność (lub współwłasność) składniki majątkowe wchodzące w skład spadku na rzecz drugiego spadkobiercy powoduje, że czynność taka ma charakter odpłatny. Nie jest to jednak równoznaczne z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której spłata równa jest wartości udziału w spadku i nie przekracza go, podatnik nie uzyskuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej. W takim przypadku brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku.

W konsekwencji, skoro – jak wskazano w treści wniosku- dział spadku ma odbyć się z obowiązkiem spłaty na rzecz Wnioskodawcy, a wartość spłaty ma odpowiadać wartości udziału jaki przysługuje Wnioskodawcy w spadku (spłata ma stanowić ekwiwalent posiadanego udziału w spadku) to jej otrzymanie przez Wnioskodawcę nie będzie powodować powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mógłby podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, stwierdzić należy, że dział spadku jako nie wymieniony w katalogu zawartym w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn i stanowiący odrębną od dziedziczenia instytucję prawną nie podlega opodatkowaniem tym podatkiem. W świetle tego, w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowanie wyłączenie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegającym ustawie o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten dotyczy wyłącznie czynności o charakterze nieodpłatnym podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.