Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/4511-539/15-2/MP
z 26 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2015 r. (data wpływu 4 września 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 września 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lutego 2015 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę sprzedaży (akt notarialny z dnia 24 lutego 2015 r., sporządzony przez notariusza, Rep. A x/2015) będących Jej własnością:

• 1/2 udziału we współwłasności zabudowanej nieruchomości położonej w T. przy ulicy C. 9, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą nr x/8,
  

• 19/20 udziału we współwłasności dwóch niezabudowanych działek gruntu położonych w T. przy ulicy C. 7, wchodzących w skład większej nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą nr x /6.
  
  

Pozostałe udziały w nieruchomościach przysługiwały mężowi Wnioskodawczyni i również zostały sprzedane na podstawie wskazanej umowy. Zbycie nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.

Udziały w nieruchomościach podlegających sprzedaży, stanowiły majątek odrębny każdego z małżonków, tj. odpowiednio Wnioskodawczyni i Jej męża. Wskazane udziały stały się majątkiem odrębnym małżonków na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej oraz umowy o podziale majątku wspólnego małżonków z dnia 14 listopada 2012 r. (akt notarialny z dnia 14 listopada 2012 r. sporządzony przez notariusza, Rep. A nr x/2012).

We wskazanej umowie podziałowi podlegał cały majątek wspólny małżonków, w skład którego wchodziły jeszcze inne nieruchomości. Małżonkowie podzielili majątek stosownie do przysługujących im udziałów w majątku wspólnym (każdy z małżonków otrzymał majątek o wartości odpowiadającej jego udziałowi w majątku wspólnym), w związku z czym podział został dokonany bez żadnych spłat i dopłat.

Udziały w nieruchomościach zbyte przez małżonków w dniu 24 lutego 2012 r., zostały zaś nabyte do majątku wspólnego małżonków przed podziałem w 1997 r. Tym samym zbycie udziałów w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu zbycia udziałów w nieruchomości w dniu 24 lutego 2015 r., wystąpi po stronie Wnioskodawczyni dochód do opodatkowania z tytułu źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, z tytułu sprzedaży przysługującego Jej udziału w nieruchomościach nie wystąpi po stronie Wnioskodawczyni dochód do opodatkowania ze źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze względu na to, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziałów w nieruchomości podlegających sprzedaży upłynęło ponad 5 lat.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. A contrario jeśli zbycie nastąpiło po upływie 5 lat od roku nabycia, zbycie takie nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przedmiotowym stanie faktycznym za datę nabycia udziałów w nieruchomości podlegających sprzedaży należy uznać datę nabycia zbywanej przez małżonków nieruchomości do ich majątku wspólnego. Datą takiego nabycia nie będzie w szczególności data podziału majątku wspólnego małżonków z tego względu, że podział majątku nastąpił równo, stosownie do udziałów obu małżonków przysługujących im w majątku wspólnym. W wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, majątek żadnego z małżonków nie zwiększył się, gdy każdy otrzymał wartość majątku równą jego udziałowi w majątku przed podziałem. Wobec powyższego podział został dokonany bez żadnych spłat i dopłat.

Jak jednolicie uznaje się w orzecznictwie zarówno sądowym, jak i organów podatkowych, nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli: podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim (wyrok WSA w Gdańsku z 14 listopada 2012 r., sygn. I SA/Gd 800/12). W takiej sytuacji, wartość nieruchomości nie będzie przekraczała wartości udziału, a zatem nie powstanie obowiązek zapłaty dopłaty lub spłaty i wówczas podatnik, pomimo uzyskania prawa własności nieruchomości, nie zwiększy swych aktywów majątkowych (wyrok WSA w Warszawie z 26 lutego 2013 r., sygn. III SA/Wa 2344/12). W takiej sytuacji nie dochodzi do nabycia nieruchomości w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (wyrok WSA w Gdańsku z 24 lipca 2013 r., sygn. I SA/Gd 659/13).

W przypadku gdy wartość otrzymanego przez podatnika majątku w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków nie przekroczy udziału, jaki przysługiwał mu w majątku dorobkowym małżeńskim i poza ten udział nie wykracza, to za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć rok, w którym małżonkowie nabyli nieruchomość do majątku wspólnego (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 lutego 2015 r., Nr IBPBII/2/415-1058/14/MM).

Powyższe tezy mają zastosowanie w przedmiotowym stanie faktycznym, gdyż w wyniku podziału majątku dokonanego przez małżonków, żadne z nich nie zwiększyło swoich aktywów, wobec powyższego nie można mówić o tym, że doszło do nabycia określonych składników majątkowych w dniu dokonania podziału majątku. Dokonany podział całego majątku był ekwiwalentny w naturze, w stosunku do udziału każdego z małżonków w majątku wspólnym.

Tym samym uznać należy, że do nabycia zbywanych składników majątku doszło w 1997 r., a więc od roku nabycia upłynął 5 letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dokonane zbycie nie stanowi zatem źródła przychodów i nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie (sprzedaż) nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia (sprzedaży) nieruchomości lub ich części, oraz udziału w nieruchomości i praw, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment (data) jej nabycia.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę, jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy – art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, na skutek orzeczenia sądu – art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków – art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, a także w wyniku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast w myśl art. 50^¹ Kodeksu – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając jednak na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego należy wyjaśnić, że nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  

• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.
  
  

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział nie był ekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat).

Wszelkie przypadki, gdy udział majątkowy danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) – jak też stan jej majątku osobistego.

Ustalenia wartości majątku należy dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków. Jeżeli przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków jest więcej niż jeden składnik majątku wchodzący w skład majątku dorobkowego małżonków wówczas, aby ustalić czy podział był ekwiwalentny w naturze lub czy wartość otrzymanych przez byłego małżonka w wyniku podziału majątku rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał mu w majątku wspólnym należy w pierwszej kolejności zsumować wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi i podzielić na pół oraz ustalić wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 24 lutego 2015 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży (akt notarialny Rep. A x/2015) będących Jej własnością: udziału 1/2 części we współwłasności zabudowanej nieruchomości położonej w T. przy ulicy C. 9 oraz udziału 19/20 części we współwłasności dwóch niezabudowanych działek gruntu położonych w T. przy ulicy C. 7 (wchodzących w skład większej nieruchomości). Zbycie nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej. Pozostałe udziały w ww. nieruchomościach przysługiwały mężowi Wnioskodawczyni i również zostały sprzedane na podstawie tego aktu notarialnego.

Udziały w ww. nieruchomościach zbyte przez Wnioskodawczynię i Jej męża w dniu 24 lutego 2012 r., zostały nabyte przez nich w 1997 r. do majątku wspólnego małżonków.

Natomiast, przedmiotowe udziały stały się majątkiem odrębnym małżonków na podstawie umowy majątkowej małżeńskiej i umowy o podziale majątku wspólnego małżonków z dnia 14 listopada 2012 r. (akt notarialny Rep. A nr x/2012). W wyniku zawartej umowy o podział majątku wspólnego małżonków Wnioskodawczyni otrzymała majątek o wartości odpowiadającej Jej udziałowi w majątku wspólnym. Małżonkowie podzielili majątek stosownie do przysługujących im udziałów w majątku wspólnym, tj. każdy z małżonków otrzymał majątek o wartości odpowiadającej jego udziałowi w majątku wspólnym, w związku z czym podział został dokonany bez żadnych spłat i dopłat.

Przyjmując za Wnioskodawczynią, że wartość udziałów Wnioskodawczyni w zbywanych nieruchomościach nie przekracza przysługującego Jej udziału w wartości majątku będącego przedmiotem podziału małżonków, to za datę nabycia tych udziałów w nieruchomościach przyjąć należy 1997 r., czyli rok, w którym małżonkowie nabyli te udziały w nieruchomościach do majątku wspólnego. W konsekwencji przychód Wnioskodawczyni z tytułu zbycia udziałów w ww. nieruchomościach nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym miało miejsce nabycie. Przy czym jeszcze raz należy zaznaczyć, że rozstrzygniecie niniejsze uwzględnia zawarte w przedstawionym stanie faktycznym informacje, że w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków dokonanego w dniu 14 listopada 2012 r., Wnioskodawczyni otrzymała majątek o wartości odpowiadającej Jej udziałowi w majątku wspólnym.

W przeciwnym wypadku, czyli w sytuacji gdyby wskutek podziału majątku wspólnego małżonków Wnioskodawczyni w rzeczywistości otrzymała majątek o wyższej wartości niż Jej małżonek, to wówczas za datę nabycia udziału przekraczającego Jej udział w majątku objętym wspólnością majątkową, będącego przedmiotem podziału należałoby uznać dzień, w którym dokonano tego podziału, tj. 14 listopada 2012 r.

Podsumowując, ponieważ jak twierdzi Wnioskodawczyni, wartość otrzymanego przez Nią majątku mieści się w udziale jaki Jej przysługiwał w majątku wspólnym, to za datę nabycia udziałów w nieruchomościach, w tym: udziału 1/2 części we współwłasności zabudowanej nieruchomości oraz udziału 19/20 części we współwłasności dwóch niezabudowanych działek gruntu, które przypadły Wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, należy przyjąć rok nabycia ww. nieruchomości do majątku wspólnego, tj. rok 1997 r. Tym samym, przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w dniu 24 lutego 2015 r., udziałów Wnioskodawczyni w tych nieruchomościach, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, już upłynął.

Niemniej jednak tut. Organ zauważa, że okoliczność, czy wartość rynkowa udziału 1/2 części we współwłasności zabudowanej nieruchomości oraz udziału 19/20 części we współwłasności dwóch niezabudowanych działek gruntu na dzień dokonania podziału, nie przekracza wartości udziału w majątku objętym wspólnością majątkową, podlega szczegółowej i ostatecznej weryfikacji przez organ podatkowy w toku ewentualnego postępowania podatkowego, a nie przez Organ interpretacyjny. Mając bowiem na uwadze treść przepisu art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.), Organ wydając interpretację prawa podatkowego nie jest uprawniony do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które wskazałoby czy wskazany przez Wnioskodawczynię podział jest ekwiwalentny.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku stanem faktycznym (opisu zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego), podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto należy wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, a zatem wywierają skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni, jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie chroni pozostałych współwłaścicieli nieruchomości (np. małżonka).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.