Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-388/15-3/WS
z 8 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 14 kwietnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 30 czerwca 2015 r. (data wpływu 2 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 19 lutego 2014 r. sąd rejonowy wydał postanowienie, na mocy którego stwierdził, że spadek (mieszkanie) po zmarłej w dniu 27 maja 2013 r. matce, na mocy ustawy nabyli:

• córka 1/4 udziału,
• córka (Wnioskodawczyni) 1/4 udziału,
• syn 1/4 udziału,
• wnuk 1/8 udziału,
• wnuk 1/8 udziału.

Jednakże na zgodny wniosek działu spadku sąd postanowił spadek (wartość 240 000 zł) przyznać na wyłączną rzecz Wnioskodawczyni. Jednocześnie Sąd zarządził spłatę ze strony Zainteresowanej na rzecz pozostałych spadkobierców w wysokości 180 000 zł zgodnie z udziałami nabytymi postanowieniem sądu. W związku z powyższym Wnioskodawczyni dokonała spłaty postanowionej przez sąd kwoty.

Potwierdzeniem tego faktu jest złożenie przez Zainteresowaną deklaracji PCC-3 i opłacenie należnego podatku od czynności cywilnoprawnych.

W dniu 17 lipca 2014 r. na mocy aktu notarialnego Wnioskodawczyni zbyła mieszkanie stanowiące spadek za kwotę równoważną wartości spadku, tj. 240 000 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Od jakiej kwoty podatku dochodowego z tytułu zbycia mieszkania Zainteresowana powinna się rozliczyć, gdyż za sprzedaż mieszkania otrzymała 240 000 zł, czyli wartość spadku, a jednocześnie poniosła koszty związane ze spłatą pozostałych spadkobierców w kwocie 180 000 zł co stanowi równowartość ich udziałów w spadku.

Czy Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od kwoty 240 000 zł czy od rzeczywiście otrzymanej kwoty 60 000 zł?

Zdaniem Wnioskodawczyni, dochód ze sprzedaży mieszkania stanowiącego spadek wyniósł równowartość części spadku, tj. 60 000 zł, gdyż resztę otrzymanej kwoty ze sprzedaży mieszkania Zainteresowana przeznaczyła na zasądzoną przez sąd spłatę pozostałych spadkobierców.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodu jest – z zastrzeżeniem ust. 2 – odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 19 lutego 2014 r. sąd rejonowy wydał postanowienie, na mocy którego stwierdził, że spadek (mieszkanie) po zmarłej w dniu 27 maja 2013 r. matce, na mocy ustawy nabyła m.in. Wnioskodawczyni – 1/4 udziału.

Na zgodny wniosek działu spadku sąd postanowił spadek (wartość 240 000 zł) przyznać na wyłączną rzecz Wnioskodawczyni. Jednocześnie sąd zarządził spłatę ze strony Zainteresowanej na rzecz pozostałych spadkobierców w wysokości 180 000 zł zgodnie z udziałami nabytymi postanowieniem sądu. W związku z powyższym Wnioskodawczyni dokonała spłaty postanowionej przez sąd kwoty.

W dniu 17 lipca 2014 r. na mocy aktu notarialnego Wnioskodawczyni zbyła mieszkanie stanowiące spadek za kwotę równoważną wartości spadku, tj. 240 000 zł.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.) – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

W omawianej sprawie nabycie przez Wnioskodawczynię udziału w spadku nastąpiło zatem w dniu śmierci matki, tj. 27 maja 2013 r.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom na wyłączną własność lub współwłasność. Tak więc na skutek działu spadku następuje „konkretyzacja” składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością i zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Zatem nabycie w wyniku działu spadku części majątku spadkowego, który należał do innych spadkobierców, tj. otrzymanie z tego majątku udziałów przekraczających pierwotny udział spadkowy, stanowi nabycie w drodze działu spadku.

Skoro w rozpatrywanej sprawie w wyniku działu spadku Wnioskodawczyni nabyła od pozostałych spadkobierców należące do nich udziały w nieruchomości, to dzień dokonania działu spadku utożsamiać należy z nabyciem przez Wnioskodawczynię udziałów należących uprzednio do pozostałych spadkobierców.

Z powyższych rozważań wynika zatem, że udziały w sprzedanym lokalu mieszkalnym Wnioskodawczyni nabyła w dwóch datach:

• w 2013 r. udział w spadku po matce,
• w 2014 r. w wyniku działu spadku - udziały od pozostałych spadkobierców.
  
  

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia należy stwierdzić, że dokonane w 2014 r. odpłatne zbycie ww. lokalu mieszkalnego zarówno w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2013 r. w spadku, jak i w 2014 r. w dziale spadku podlega opodatkowaniu, podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy – podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.

W rozpatrywanym przypadku w odniesieniu do udziału w lokalu mieszkalnym nabytego w wyniku spadku zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6d ww. ustawy, natomiast do udziału nabytego w wyniku działu spadku, który miał charakter odpłatny zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6c ww. ustawy.

Zgodnie z przepisem art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6d ww. ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość nakładów, o których mowa w art. 22 ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Definicję kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości nabytych odpłatnie ustawodawca precyzuje poprzez bezpośrednie wskazanie, że koszty takie stanowią m.in. udokumentowane koszty nabycia tej nieruchomości.

Kwestią bezsporną jest, że w momencie przeprowadzenia działu spadku Wnioskodawczyni nabyła własność udziałów w lokalu mieszkalnym, które to udziały należały do pozostałych współwłaścicieli. Bezspornym jest to, że pozostali współwłaściciele utracili prawo własności posiadanych udziałów za odpłatnością – jak wskazała bowiem Wnioskodawczyni sąd zarządził spłatę ze strony Zainteresowanej na rzecz pozostałych spadkobierców w wysokości 180 000 zł zgodnie z udziałami nabytymi w drodze spadku.

Spłata przypadająca na lokal mieszkalny na rzecz spadkobierców jest zatem dla Wnioskodawcy niejako ceną nabycia udziałów w lokalu mieszkalnym.

Wobec powyższej okoliczności stwierdzić należy, że w przypadku odpłatnego zbycia udziałów w lokalu nabytych ponad udział w masie spadkowej po matce, kosztem uzyskania przychodu może być udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców, ponieważ mieści się ona w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przypomnieć bowiem należy, że kwota spłaty została zasądzona od Wnioskodawczyni z tego powodu, że otrzymała ona na wyłączną własność cały majątek spadkowy wszystkich współwłaścicieli. Innymi słowy, kwota spłaty będzie kosztem nabycia przyrostu udziału w majątku spadkowym.

W tej sytuacji dochód ze sprzedaży części nieruchomości nabytej w drodze działu spadku należy ustalić jako różnicę pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży tej części a kosztami uzyskania przychodu, tj. wartością spłaty dokonanej na rzecz pozostałych spadkobierców.

Skoro zatem, jak wskazała Wnioskodawczyni, sprzedaż mieszkania nastąpiła za kwotę równoważną wartości spadku, to spłata ze strony Zainteresowanej na rzecz pozostałych spadkobierców odpowiadająca wartości nabytych udziałów spowoduje, że dochód ze sprzedaży części mieszkania nabytego w drodze działu spadku wyniesie 0 zł.

W konsekwencji Wnioskodawczyni zapłaci podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu sprzedaży mieszkania w części nabytej w drodze spadku po zmarłej matce, czyli jak sama wskazała od swojej części spadku.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie w odpowiedzi na pismo Wnioskodawczyni z dnia 30 czerwca 2015 r. (data wpływu 6 lipca 29015 r.) z ponowną prośbą o wydanie interpretacji indywidualnej w ww. sprawie z uwagi na to, że Wnioskodawczyni nie otrzymała odpowiedzi na wniosek z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 14 kwietnia 2015 r.), tut. organ informuje, że ze względu na konieczność rozpatrywania spraw według kolejności wpływów, wydał interpretację indywidualną na ww. wniosek bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku (art. 14d ustawy Ordynacja podatkowa).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.