Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP3/443-1064/14-3/IG
z 21 stycznia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17 października 2014 r. (data wpływu 23 października 2014 r.), uzupełnionym w dniu 6 listopada 2014 r. (data wpływu 10 listopada 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług nabywanych od podmiotu zagranicznego jako import usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług nabywanych od podmiotu zagranicznego jako import usług. Wniosek został uzupełniony w dniu 6 listopada 2014 r. (data wpływu 10 listopada 2014 r.).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”) jest podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce. Spółka zamierza rozpocząć działalność w zakresie kompleksowego pośrednictwa finansowego. Zgodnie z planem biznesowym Spółki, główną grupą kontrahentów, do których ma być skierowana oferta Spółki, będą spółki udzielające pożyczek osobom fizycznym poza sektorem bankowym (dalej: „Usługobiorca”). Spółka planuje świadczyć usługi na rzecz Usługobiorców z Polski, innych krajów Unii Europejskiej lub podmiotów z krajów nie będących członkami Unii Europejskiej.

Oferta Spółki ma polegać na zapewnieniu Usługobiorcy kompleksowej obsługi w zakresie pozyskiwania klientów Usługobiorcy (dalej: „Klient”) oraz obsługi części procesu udzielania pożyczki. Spółka nie wyklucza także, że jeżeli takie będzie zapotrzebowanie Usługobiorcy, Spółka zapewni Usługobiorcy platformę informatyczną (m.in. stronę internetową) służącą do obsługi procesu udzielania pożyczki, pozyskiwania klientów lub oferowania im produktów Usługobiorcy.

Spółka będzie wyposażona w odpowiednie zaplecze personalne i techniczne umożliwiające dostarczanie usług na rzecz Usługobiorców, niezbędne ze względu na zakres działalności Spółki.

Wnioskodawca nie wyklucza także, że w celu rozwoju skali swojej działalności, jeżeli zaplecze posiadane przez Spółkę nie będzie wystarczające, by spełnić oczekiwania Usługobiorcy lub Usługobiorców, Spółka będzie korzystała z usług podwykonawców. W tym celu zawrze umowę pośrednictwa finansowego z podmiotem lub podmiotami, który będzie/ będą w stanie zapewnić zaplecze personalne i techniczne, jak również posiadać odpowiednie doświadczenie, niezbędne by w pełni spełnić oczekiwania Usługobiorcy („Dostawca”). Spółka może mieć jednego lub więcej Dostawców (w zależności od potrzeb Usługobiorców). Dostawca może mieć siedzibę działalności gospodarczej w Polsce, innym kraju Unii Europejskiej albo poza Unią Europejską. Jednakże, nawet w przypadku zaangażowania Dostawcy jako podwykonawcy, w stosunku do Usługobiorcy to nadal Spółka będzie występować jako podmiot świadczący usługę pośrednictwa finansowego.

Przedmiotem wniosku jest zdarzenie przyszłe, w przypadku, gdy Spółka zaangażuje Dostawcę w świadczenie usług pośrednictwa finansowego zlecanych przez Spółkę.

W ramach usług świadczonych przez Dostawcę na rzecz Spółki, Dostawca może zaopatrywać Spółkę w usługę pośrednictwa finansowego obsługując tym samym całość lub część procesu udzielania i obsługi pożyczki. Usługi świadczone przez Dostawcę będą rozpoczynać się na etapie pozyskiwania klienta i będą trwać przez kolejne etapy procesu pożyczkowego, tzn. znalezienie klienta, generowanie wniosku o pożyczkę, wstępne rozpatrzenie wniosku, niewykluczone że także obsługę posprzedażową.

Usługa pośrednictwa finansowego świadczona przez Dostawcę będzie obejmować następujące czynności:

1. podejmowanie aktywnych działań mających na celu pozyskiwanie nowych Klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki;
   
2. podejmowanie aktywnych działań mających na celu zainteresowanie istniejących Klientów nowymi produktami finansowymi Usługobiorcy;
   
3. przyjmowanie wniosków o udzielenie pożyczki od potencjalnych Klientów;
   
4. pozyskiwanie od Klientów informacji niezbędnych do wydania decyzji o udzieleniu pożyczki, analiza takich informacji;
   
5. sprawdzanie Klientów na podstawie podanych przez nich informacji, ich wiarygodności finansowej;
   
6. korespondencja z Klientami informująca o przyznaniu (lub nieprzyznaniu) pożyczki, ewentualnie wskazanie innego produktu finansowego. W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku przez Usługobiorcę - informowanie Klienta o akceptacji wniosku;
   
7. wsparcie w obliczaniu prowizji lub dodatkowych opłat od pożyczki na podstawie stawek ustalonych przez danego Usługobiorcę;
   
8. przygotowywanie umowy pożyczki lub podobnej pomiędzy Usługobiorcą a Klientem,
   
9. czynności związane z rozliczeniem i rozwiązaniem (np. wygaśnięcie, wypowiedzenie) oraz przedłużeniem umowy pożyczki,
   
10. bieżąca aktualizacja informacji przekazywanych potencjalnym Klientom, tj. zapewnienie, że nowe rodzaje pożyczek oraz aktualizacje już istniejących usług, są uwzględniane w aktualnych formularzach wniosków o pożyczkę i umowach pożyczki,
    
11. aktualizację treści dokumentów wzorów umów z klientami zgodnie z instrukcjami Spółki.
    
    

Z perspektywy Klienta pożyczkodawcą będzie zawsze Usługobiorca. Wszelkie czynności będą wykonywane przez Dostawcę lub Spółkę w imieniu i na rzecz Usługobiorcy na podstawie stosownego upoważnienia. Zatem z perspektywy typowego Klienta wszelkie czynności będą odbierane tak, jakby były wykonywane przez Usługobiorcę.

W przypadku zaangażowania przez Spółkę Dostawcy, Spółka będzie upewniać się czy usługi świadczone przez Dostawcę są zgodne z jej zaleceniami (otrzymanymi uprzednio od Usługobiorcy). Może także dawać wskazówki co do ogólnych kierunków akwizycji klientów przez Dostawcę. Może także dokonywać wstępnej weryfikacji wniosków o pożyczkę przygotowanych przez Dostawcę - całościowo albo wybiórczo (w tym dokonywać sprawdzenia wiarygodności kredytowej potencjalnych pożyczkobiorców), kontaktować się z potencjalnymi klientami w celu ustalenia powodów, dla których nie złożyli wniosku pożyczkowego, kontaktować się z klientami, którym nie została przyznana pożyczka, lub oferowanie klientom dodatkowych produktów, albo produktów innych pożyczkodawców. Spółka będzie świadczyć usługi na rzecz podmiotów z różnych krajów, oferujących różne produkty, stąd weryfikacja i ulepszanie czynności wykonywanych przez Dostawcę jest niezbędne w celu przedstawienia Usługobiorcy kompleksowej usługi pośrednictwa finansowego.

Z uwagi na potencjalnie dużą dywersyfikację terytorialną beneficjentów usług pośrednictwa finansowego (spółki pożyczkowe z siedzibami w różnych krajach świata), świadczenie przez Spółkę kompleksowych usług pośrednictwa finansowego bez wsparcia ze strony Dostawcy będzie utrudnione i będzie prowadziło do powstania ryzyka, że usługi które nie przejdą powtórnej weryfikacji i odpowiedniego dopasowania nie będą efektywnie wspierać procesu udzielania pożyczek w poszczególnych krajach działalności Usługobiorcy. Usługi świadczone przez Dostawcę będą stanowiły integralny element świadczenia usługi pośrednictwa finansowego, a dopasowanie i ulepszenie jej przez Spółkę będzie skutkować usprawnieniem procesu udzielania i obsługi pożyczek przez spółki pożyczkowe korzystające z tych Usług. Ze względu na terytorialne rozproszenie spółek i wynikające z tego odmienne cechy wpływające na rynek pożyczek i elementy kształtujące ten rynek, usługa taka jest niezbędna do prawidłowego, skutecznego i efektywnego procesu udzielania pożyczek. Ponadto, z uwagi na to, że Spółka docelowo zamierza współpracować z różnymi Usługobiorcami, w przypadku, gdy Klient nie uzyska pożyczki od jednego Usługobiorcy, Spółka może zaoferować Klientowi pożyczkę oferowaną przez innego Usługobiorcę.

Z tytułu wykonywania powyższych usług Dostawca będzie wynagradzany przez Spółkę w formie pieniężnej. Przedmiotowe wynagrodzenie będzie ustalane jako kwota stała lub będzie kalkulowane w oparciu od wielkości lub jakości akcji sprzedażowej Dostawcy, np. ilości umów (produktów) zawartych przez poszczególnych Usługobiorców z Klientami. Spółka nie będzie podmiotem powiązanym z Usługobiorcą, ani Spółka nie będzie podmiotem powiązanym z Dostawcą, w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W uzupełnieniu Wniosku Pełnomocnik wyjaśnił, że z uwagi na zmianę planów biznesowych może się zdarzyć, że czynności wymienione w pkt 9, tj. czynności związane z rozliczeniem i rozwiązaniem (np. wygaśnięcie, wypowiedzenie) oraz przedłużeniem umowy pożyczki, nie będą świadczone przez Spółkę. Powyższe zależeć będzie każdorazowo od indywidualnych potrzeb kontrahenta zgłoszonych Spółce. Jeżeli okaże się, że nie będzie on potrzebował tej czynności, to Wnioskodawca nie będzie jej świadczył na jego rzecz.

Zatem Spółka będzie świadczyć usługę pośrednictwa finansowego:

1. w zakresie wszystkich czynności wymienionych w punktach 1-11 powyżej albo
   
2. w zakresie czynności wymienionych w punktach 1 - 8 oraz 10 - 11.
   
   

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wskazane w stanie faktycznym usługi nabywane przez Spółkę od podmiotu zagranicznego i wykazywane jako import usług w Polsce, podlegają zwolnieniu z VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, opisane w stanie faktycznym kompleksowe usługi pośrednictwa finansowego, nabywane przez Spółkę i wykazywane jako import usług - podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Import usług
   
   

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwana ustawą VAT, pod pojęciem importu usług rozumie się świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Z kolei art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT wskazuje, że podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
   
2. usługobiorcą jest:
   • w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
     
   • w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
   
   

Z art. 28b ustawy VAT wynika z kolei, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i la, art. 28 ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n, które to wyjątki nie mają zastosowania w świetle przedstawionego stanu faktycznego.

W przedmiotowym stanie faktycznym, usługodawcą będzie podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Usługobiorcą usług, będzie natomiast podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy VAT (Spółka).

Biorąc pod uwagę powyższe, obowiązek podatkowy z tytułu nabycia przez Spółkę usług świadczonych przez Dostawcę (podmiot zagraniczny nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju) ciąży na Spółce. Tym samym Spółka nabywając usługi od Dostawcy będzie zobowiązania do wykazania w deklaracji VAT importu usług ze stawką właściwą dla świadczenia tychże usług.

2. Usługi kompleksowego pośrednictwa finansowego
   
   

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa, w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Dostawca uczestniczy w imieniu Usługobiorców, na zlecenie Spółki, od samego początku w procesie pozyskiwania klientów i udzielania pożyczki, tzn. od momentu inicjacji kontaktu z klientem, poprzez zapewnienie platformy umożliwiającej nawiązanie kontaktu z klientem, aktywizację klientów, następnie poprzez proces analizy złożonych wniosków o pożyczkę, weryfikacji zdolności kredytowej, akceptacji wniosków, tworzeniu zindywidualizowanych umów pożyczkowych. Nie jest wykluczone, że Dostawca będzie także wspierać Usługobiorcę przelewami wychodzącymi i przychodzącymi, związanymi z udzielaniem i spłatą pożyczek.

W ocenie Wnioskodawcy, w myśl zaprezentowanego stanu faktycznego Dostawca świadczy na rzecz Spółki usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek. Usługi świadczone przez Dostawcę prowadzą do skorzystania przez klienta z usług świadczonych przez Usługodawcę, tj. do zawarcia umowy pożyczki między Usługobiorcą, a klientem, oraz zapewniają prawidłową realizację usługi, jaką jest udzielenie pożyczki.

3. Usługi świadczone przez Dostawcę jako usługa pośrednictwa w świadczeniu usługi udzielania pożyczek przez Spółkę
   
   

W celu stwierdzenia czy usługi świadczone przez Dostawcę na rzecz Spółki stanowią pośrednictwo w udzielaniu pożyczek należy zdefiniować pojęcie „pośrednictwo”. Ustawa VAT nie definiuje pojęcia pośrednictwo, zatem należy w pierwszej kolejności odnieść się do wykładni językowej.

Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego (http://encyklopedia.pwn.pl/), za pośrednictwo uważa się umowę, „w której jedna strona (pośrednik) zobowiązuje się do załatwienia stwarzania sposobności zawarcia umowy lub do pośredniczenia przy jej zawarciu”.

Słowo „pośredniczyć” oznacza również „kojarzyć kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwiać kontakty uczestnikom rynku pracy” (http://sjp.pwn.pl).

Odnosząc przedmiotowe definicje do usług świadczonych przez Dostawcę należy stwierdzić, że są one wykonywane w celu „skojarzenia” spółek pożyczkowych i potencjalnego pożyczkobiorcy oraz ich celem jest również „stworzenie sposobności zawarcia umowy”.

Niemniej jednak należy zaznaczyć, że usługa pośrednictwa nie powinna być utożsamiana wyłącznie z czynnością „skojarzenia” stron transakcji lub jedynie z czynnością doprowadzenia do zawarcia umowy. Za usługę pośrednictwa w udzielaniu pożyczek należy również uznać wszelkie czynności wykonywane już po zawarciu umowy pożyczki służące prawidłowemu wykonaniu usługi finansowania pożyczką.

Powyższe potwierdza m.in.:

1. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) o sygnaturze C-453/05, w którym Trybunał, zgadzając się ze stanowiskiem podatnika, stwierdził, że „działalność pośrednictwa stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy”. W stanie faktycznym rozpatrywanej przez TS sprawy, dostawca usług pośrednictwa był zobowiązany do opieki nad klientami po zawarciu każdej umowy kredytowej.
   
2. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 18 kwietnia 2012 r. sygn. I SA /Wr 189/12, w którym Sąd stwierdził, że „rola pośrednika nie w każdym przypadku ogranicza się do „kojarzenia” podmiotów zainteresowanych udzieleniem i otrzymaniem pożyczki. Wbrew stanowisku zaprezentowanemu w skarżonej interpretacji, aktywność pośrednika wcale nie musi kończyć się z chwilą podpisania umowy pożyczkowej. Może on bowiem, w ramach pośrednictwa, „sprawować opiekę” nad klientami po zawarciu umowy pożyczkowej (zajmować się obsługą klientów, którym udzielono pożyczki). Ma to miejsce przede wszystkim w sytuacji, kiedy pośrednik stale współpracuje z instytucją finansową, poszukując klientów zainteresowanych otrzymaniem pożyczki i jednocześnie zajmując się obsługą klientów już spłacających zaciągnięte pożyczki”.
   
   

Z powyższego wynika zatem, że pośrednictwo może obejmować wszelkie czynności które mają doprowadzić do zawarcia umowy między stronami. Jednocześnie jednak, z pojęciem pośrednictwa nie mamy do czynienia w sytuacji gdy działalność wykonywana przez pośrednika ogranicza się jedynie do wykonywania czynności faktycznych związanych z umową. Nie ma przeszkód, aby pośrednik wykonywał również tego typu czynności w zakresie swojego zlecenia.

W świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, Dostawca wykonuje na rzecz Spółki kompleksową usługę, na którą składają się zarówno czynności zmierzające do zawarcia umowy pomiędzy klientem i Usługobiorcą (np. przyjmowanie i analiza wniosków od potencjalnych klientów), jak również czynności wykonywane już po podpisaniu umowy pożyczki z klientem prowadzące do jej realizacji (np. wspomaganie wyliczenia wysokości opłat). Ponieważ te drugie stanowią jedynie element kompleksowej usługi (tzn. usługa świadczona przez Dostawcę nie ogranicza się do nich).

4. Czynności wykonywane przez Dostawcę jako świadczenie złożone
   
   

Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji usługi złożonej, ani zasad kwalifikacji danych usług jako jednolitego świadczenia, lub równolegle istniejących świadczeń, które opodatkowane są odrębnie w sposób właściwy dla charakteru danego świadczenia. Definicja taka oraz zasady dokonywania klasyfikacji zostały wypracowane w orzecznictwie TSUE.

Analiza tego orzecznictwa prowadzi do wniosku, że wyłącznym warunkiem uznania świadczenia złożonego za jedno świadczenie, a nie kilka odrębnych świadczeń jest (i) obiektywna możliwość uznania, że w przedmiotowym stanie faktycznym istnieje (ii) jedno nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego (iii) rozdzielenie miałoby charakter sztuczny, czy które (iv) nie mogłoby być wzajemnie rozdzielone. Taka konkluzja wynika jednoznacznie z wyroków w następujących sprawach: Card Protection Plan (CPP), C-572/07 (RLRE Tellmer Property sro), C-41/04 (Levob Verzekeringen BV and OV Bank), C-111/05 (Aktiebolaget NN and Skatteverket). W tym kontekście warto zwrócić uwagę na wyrok w sprawie Levob, który wskazuje:

20. „Mając na uwadze dwie okoliczności, a mianowicie że, po pierwsze, z art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy wynika, że każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie (por. przez analogię ww. wyrok w sprawie CPP, pkt 29).
    
    
22. Podobnie jest w przypadku, jeśli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny”.
    
    
    

Kwestia złożoności świadczenia usługi pożyczki była również analizowana przez polskie orzecznictwo. Przykładowo, w wyroku z dnia 18 kwietnia 2012 r. WSA we Wrocławiu sygn. akt I SA/Wr 189/12 stwierdzono, że „usługa udzielania pożyczek (kredytów) stanowi proces złożony, który rozpoczyna się od poszukiwania osób zainteresowanych ich zaciągnięciem, następnie przechodzi przez fazę negocjacji, gromadzenia stosownej dokumentacji, dochodząc do fazy przyznania pożyczki (podpisania umowy). Przy czym, usługa ta nie kończy się z dniem podpisania umowy pożyczkowej i przekazania na rzecz klienta środków pieniężnych. Jest ona kontynuowana do czasu, kiedy wygasną wzajemne roszczenia (zobowiązania) stron umowy pożyczkowej. Zazwyczaj relacje na linii instytucja finansowa - klient kończą się w momencie całkowitej spłaty pożyczki (niejednokrotnie potwierdzonej dokumentem potwierdzającym ten fakt)”.

Analizując przedmiotowy stan faktyczny w kontekście ww. orzeczeń TSUE oraz polskich sądów administracyjnych należy zauważyć, że usługi świadczone przez Dostawcę na rzecz Spółki wchodzące w skład usługi udzielenia pożyczki powinny zostać uznane za jedno kompleksowe, jednolicie opodatkowane świadczenie. Usługi nabywane od Dostawcy są traktowane przez Spółkę jako pośrednictwo finansowe i nie są rozpatrywane oddzielnie. Spółka nabywając od Dostawcy usługi nabywa cały pakiet czynności wchodzących w skład pośrednictwa finansowego, bez możliwości wyboru konkretnych elementów.

Celem czynności nabywanych od Dostawcy przez Spółkę w celu świadczenia usługi pośrednictwa na rzecz Usługobiorców jest wyłącznie zrealizowanie usługi zasadniczej, polegającej na finansowaniu przez Usługobiorcę klienta pożyczką. Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie przedstawionym w interpretacji indywidualnej z dnia 14 grudnia 2012 r. sygn. IPPP3/443-926/12-2/JK „usługa zasadnicza w analizowanym przypadku, w postaci pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, nie mogłaby być bowiem wykonana bez działań mających na celu pozyskiwanie nowych klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki, przyjmowania wniosków o udzielenie pożyczki, analizy i akceptacji wniosków o pożyczkę, obliczania i naliczania odsetek, prowizji oraz innych opłat od udzielonej pożyczki, udostępniania kwoty pożyczki klientowi, obsługi w zakresie wypłaty pożyczek i przyjmowania spłaty pożyczek, obsługi procedury zamknięcia pożyczki. Powyższe działania nie stanowią zatem celu samego w sobie, lecz są środkiem do pełnego i należytego wykonania usługi zasadniczej. Zatem można w przypadku powyższych świadczeń mówić o jednym świadczeniu głównym - pośrednictwie w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych, na które składają się inne świadczenia pomocnicze - usługi pozyskiwania nowych klientów zainteresowanych uzyskaniem pożyczki, przyjmowania wniosków o udzielenie pożyczki, analizy i akceptacji wniosków o pożyczkę, obliczania i naliczania odsetek, prowizji oraz innych opłat od udzielonej pożyczki, udostępniania kwoty pożyczki klientowi, obsługi w zakresie wypłaty pożyczek i przyjmowania spłaty pożyczek, obsługi procedury zamknięcia pożyczki. Niniejsze usługi pomocnicze mają ścisły związek z pośrednictwem w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych i ich funkcjonowanie samoistne, w oderwaniu od usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych pozbawione byłoby sensu. Ponadto oddzielenie powyższych świadczeń od usługi zasadniczej (pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych) miałoby charakter sztuczny”.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w cytowanej powyżej interpretacji zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, że wyżej wymienione czynności pomocnicze tworzą kompleksową usługę pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania pożyczek pieniężnych opodatkowaną według zasad obowiązujących dla usługi zasadniczej - podlegającą zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT zwolnieniu z opodatkowania.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, nabycie pakietu usług od Dostawcy, wymienionych w przedstawionym stanie faktycznym powinny być wykazywane przez Spółkę jako import usług zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

5. Czynności wykonywane przez pośrednika pośrednika
   
   

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że dla stwierdzenia czy usługi nabywane od Dostawcy są usługami pośrednictwa w udzielaniu pożyczek, nie ma znaczenia fakt, czy Dostawca świadczy je bezpośrednio czy pośrednio na rzecz podmiotu będącego stroną umowy pożyczki, tzn. pośrednikiem może być również podmiot świadczący usługi pośrednictwa na rzecz innego pośrednika, mającego bezpośrednie relacje biznesowe ze stroną umowy pożyczki.

Powyższa konstatacja znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 12 stycznia 2012 r. (IPPP1/443-1516/11-4/PR) oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 7 czerwca 2011 r. (ILPP1/443-405/11-3/Kł) stwierdzili, że „wszystkie czynności dokonywane przez subagenta, mające na celu doprowadzenie do zawarcia umowy pomiędzy instytucją finansową a klientem są zwolnione z opodatkowania VAT”.

Podobnie wypowiedział się Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 24 czerwca 2011 r. (IPPP2/443-328/11-3/MM) wskazując, że „wykonywanie różnego rodzaju czynności faktycznych zmierzających do zawarcia umowy między bankiem a klientem, w tym dotarcie do klienta zainteresowanego produktem banku, weryfikację czy klient spełnia określone przez bank wymagania, przedstawienie klientowi procedur i warunków finansowych obowiązujących w banku dotyczących oferowanego produktu, przekazanie danych klienta bankowi stanowi usługę, która w sposób nierozerwalny wiąże się z usługą główną świadczoną przez bank. […]. Przy czym bez znaczenia jest fakt, że ww. czynności wnioskodawca będzie wykonywał jak agent czy jako subagent bowiem zakres wykonywanej czynności i ich kwalifikacja się nie zmieni - nadal będzie wykonywać usługi pośrednictwa finansowego, której celem jest pozyskanie jak największej ilości klientów na rzecz banku”.

Również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 13 lutego 2012 r. (ILPP1/443-1447/11-2/NS) uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe wskazując, że czynności pośrednictwa wykonywane przez subagenta obejmujące m.in. pozyskanie i sprawdzenie sytuacji finansowej klienta korzystają ze zwolnienia z podatku VAT.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że koncepcja zwolnienia usług świadczonych przez pośrednika na rzecz drugiego pośrednika znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie TSUE.

Przykładowo w cytowanym już wcześniej wyroku TSUE w sprawie Volker Ludwig C-453/05, Trybunał stwierdził, że art. 13 część B lit. d) pkt 1 VI Dyrektywy Rady UE (obecnie art. 135 ust. 1 pkt b Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej) nie stoi na przeszkodzie temu, aby na usługę pośrednictwa kredytowego składały się dwa świadczenia, jedno wykonywane przez agenta głównego oraz drugie wykonywane przez subagenta.

W podobnym tonie wypowiedział się TSUE w sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien, dotyczącej pośrednictwa w usługach ubezpieczeniowych, stwierdzając że „[...] okoliczność, że broker lub pośrednik ubezpieczeniowy nie pozostaje w bezpośrednim stosunku ze stronami umowy ubezpieczenia lub reasekuracji do zawarcia której się przyczynia, lecz pozostaje z nimi jedynie w pośrednim stosunku, za pośrednictwem innego podatnika, który sam pozostaje w bezpośrednim stosunku z jedną ze stron tej umowy, i z którym ów broker lub pośrednik ubezpieczeniowy jest związany umownie, nie wyklucza, by świadczone przez niego usługi były zwolnione od podatku od wartości dodanej na mocy tego przepisu”. Co więcej, Trybunał podkreślił, że „z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania”.

Podsumowując, Spółka, nabywając usługi od Dostawcy, powinna wykazać import usług zwolnionych z opodatkowania VAT.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca uprzejmie wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Jednakże należy zauważyć, że od dnia 1 stycznia 2013 r. cytowany przez Stronę art. 28b ust. 1 ustawy brzmi następująco: Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n. Powyższa zmiana przepisu pozostaje bez wpływu na przedmiotowe rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.