Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-148/14/JP
z 7 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) − Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 kwietnia 2014 r. (data wpływu do Biura – 5 maja 2014 r.), uzupełnionym w dniu 10 i 15 lipca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych spłaty pożyczki – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 maja 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych spłaty pożyczki.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z 3 lipca 2014 r. znak: IBPB II/1/436-148/14/JP oraz IBPB II/2/415-460/14/MW wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 10 lipca 2014 r. (uiszczenie brakującej opłaty) oraz 15 lipca 2014 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania i podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium kraju.

Wnioskodawca zawierał w dniach 13 stycznia 2012 r., 21 stycznia 2012 r. oraz 21 marca 2012 r. umowy pożyczki (dalej łącznie jako „Umowy”). Na mocy Umów Wnioskodawca zobowiązał się udzielić pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki (dalej: „Pożyczkobiorca”), której jest wspólnikiem, zaś Pożyczkobiorca zobowiązał się zwrócić kwotę pożyczek wraz z odsetkami w terminach i na warunkach określonych w Umowach. Przedmiotem pożyczek były kwoty wyrażone w walucie obcej.

Zgodnie z zawartymi Umowami, Pożyczkobiorca uprawniony jest do wcześniejszego zwrotu Wnioskodawcy przedmiotu pożyczki. W takim przypadku oprocentowanie należne Wnioskodawcy należne jest za okres do zwrotu przedmiotu pożyczki.

Obecnie Pożyczkobiorca planuje dokonanie spłaty pożyczek, o których mowa powyżej. Biorąc pod uwagę, że Pożyczkobiorcy przysługuje wierzytelność z tytułu pożyczek udzielonych przez Pożyczkobiorcę osobie trzeciej (dalej: „Dłużnik Pożyczkobiorcy”), Pożyczkobiorca rozważa spłatę otrzymanych od Wnioskodawcy pożyczek wraz z odsetkami w taki sposób, że spłata nastąpi z rachunku Dłużnika Pożyczkobiorcy bezpośrednio na rachunek Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie prowadził i nie planuje prowadzić działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek.

Obecnie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą konsekwencji podatkowych na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych związanych ze spłatą udzielonych przez Wnioskodawcę Pożyczkobiorcy pożyczek w sposób opisany w niniejszym wniosku.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w związku ze spłatą udzielonych przez Wnioskodawcę pożyczek wraz z należnymi Wnioskodawcy odsetkami, która nastąpi poprzez dokonanie wpłaty należnej Wnioskodawcy kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy bezpośrednio przez Dłużnika Pożyczkobiorcy, powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku ze spłatą udzielonych przez Wnioskodawcę pożyczek wraz z należnymi Wnioskodawcy odsetkami, która nastąpi poprzez dokonanie wpłaty należnej Wnioskodawcy kwoty na rachunek bankowy Wnioskodawcy bezpośrednio przez Dłużnika Pożyczkobiorcy nie powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej: ustawa o PCC) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany wyżej wskazanych umów, jeżeli powodują one podwyższenia podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sadów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o PCC).

W ocenie Wnioskodawcy, ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Taka konstrukcja przepisów ustawy o PCC powoduje, że nie podlegają opodatkowaniu czynności cywilnoprawne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. W praktyce oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu nawet gdyby wywoływały skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z uwagi na fakt, że spłata pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę poprzez Dłużnika Pożyczkobiorcy nie następuje na skutek zawarcia przez Wnioskodawcę jakiejkolwiek dodatkowej umowy należy uznać, że jest to transakcja będąca neutralną z punktu widzenia podatku od czynności cywilnoprawnych. W związku z otrzymaniem spłaty pożyczek wraz z należnymi odsetkami nie wystąpi po stronie Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w zakresie podatku PCC.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest tylko i wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649, z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Zawarty w zacytowanym przepisie katalog czynności podlegających opodatkowaniu jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że tylko czynności enumeratywnie w nim wskazane mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Pamiętać przy tym należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania i podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium kraju. Na mocy umów Wnioskodawca zobowiązał się udzielić pożyczek pieniężnych na rzecz Spółki, której jest wspólnikiem, zaś Pożyczkobiorca zobowiązał się zwrócić kwotę pożyczek wraz z odsetkami w terminach i na warunkach określonych w umowach. Zgodnie z zawartymi umowami, Pożyczkobiorca uprawniony jest do wcześniejszego zwrotu Wnioskodawcy przedmiotu pożyczki.

Pożyczkobiorca planuje dokonanie spłaty ww. pożyczek. Biorąc pod uwagę, że Pożyczkobiorcy przysługuje wierzytelność z tytułu pożyczek udzielonych przez Pożyczkobiorcę osobie trzeciej, Pożyczkobiorca rozważa spłatę otrzymanych od Wnioskodawcy pożyczek wraz z odsetkami w taki sposób, że spłata nastąpi z rachunku Dłużnika Pożyczkobiorcy bezpośrednio na rachunek Wnioskodawcy.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, w których to umowach, w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz.121), dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy więc stwierdzić, że umowa pożyczki co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zobowiązanym do zapłaty podatku z tytułu zawarcia umowy pożyczki jest biorący pożyczkę (art. 4 pkt 7 ww. ustawy).

W świetle wskazanych przepisów należy zauważyć, że na podstawie definicji umowy pożyczki, w konkretnej umowie pożyczki podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych występują ściśle określone strony tej umowy, tj. dający pożyczkę i biorący pożyczkę. Jednocześnie jednoznacznie jest unormowane, że obowiązek podatkowy ciąży na biorącym pożyczkę.

Mając zatem na uwadze opisane zdarzenie przyszłe należy dostrzec w pierwszej kolejności, że Wnioskodawca jest stroną dającą pożyczkę. Zgodnie z planowanym sposobem spłaty pożyczki Wnioskodawca otrzyma zwrot kwoty udzielonej przez niego pożyczki od Dłużnika Pożyczkobiorcy. Przepływ środków pomiędzy Wnioskodawcą a Dłużnikiem Pożyczkobiorcy będzie zatem tylko i wyłącznie czynnością techniczną wynikającą z uzgodnień zawartych pomiędzy Wnioskodawcą a Pożyczkobiorcą; nie będzie więc – jak wynika z wniosku – miał podstawy (swego źródła) w jakiejkolwiek z umów cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawartych pomiędzy Wnioskodawcą a podmiotem, z konta którego nastąpi fizyczne przekazanie środków pieniężnych. Oznacza to, że Wnioskodawca nie jest zobowiązanym do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu otrzymania spłaty pożyczki w sposób przedstawiony we wniosku.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.