Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-1175/13-4/ES
z 19 marca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej , przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2013 r. (data wpływu 12 grudnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 lutego 2014 r. (data wpływu 28 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej lub umorzenia należności z tego tytułu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej lub umorzenia należności z tego tytułu.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, pismem z 20 lutego 2014 r. nr ILPB2/415-1175/13-2/ES Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Zainteresowanego, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a uzupełnieniem wniosku przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano 20 lutego 2014 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło 24 lutego 2014 r.), natomiast 28 lutego 2014 r. do tut. Organu wpłynęła odpowiedź na ww. wezwanie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Starosta w drodze decyzji administracyjnych na podstawie art. 194 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ustala opłatę za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, za której ponoszenie rodzice biologiczni dziecka odpowiadają solidarnie. W myśl art. 193 ust. 3 ww. ustawy starosta na wniosek lub z urzędu może uwzględniając uchwałę rady powiatu, umorzyć w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub odstąpić od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1 ustawy. Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 11 lipca 2013 r. określono szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Aby zastosować ulgi, o których mowa w art. 193 ust. 3 cyt. ustawy muszą zaistnieć szczególnie uzasadnione okoliczności, dotyczące osób zobowiązanych do ponoszenia przedmiotowej opłaty określone w ww. uchwale. Niejednokrotnie ma miejsce sytuacja, w której organ w stosunku do jednego z rodziców zobowiązanych wydaje decyzję ustalającą opłatę a wobec drugiego decyzję odstępującą od ustalenia opłaty bądź też po pewnym czasie umarza powstałą należność. Wskazać ponadto należy, że opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej jest ustalana, w zależności od tego w jakiej formie pieczy zastępczej dziecko zostaje umieszczone, w wysokości świadczenia przyznawanego rodzinie zastępczej na podstawie art. 80 ust. 1 i 81 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej na pokrycie kosztów utrzymania dziecka – w przypadku umieszczenia go w rodzinie zastępczej spokrewnionej, zawodowej, niezawodowej lub w rodzinnym domu dziecka lub w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku wydania decyzji administracyjnej w przedmiocie odstąpienia od ustalenia opłaty lub umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej można mówić o uzyskaniu przez osobę zobowiązaną (rodzica biologicznego dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej) opodatkowanego przychodu w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i czy w związku z tym Wnioskodawca jest zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C, a następnie przekazania jej podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 42a tej ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Przepis art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pkt 79 stanowi, że wolne od podatku są przychody z tytułu pomocy społecznej. Odstąpienie od ustalenia opłaty lub umorzenie w całości lub w części łącznie z odsetkami opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej jest jednak dokonywane w oparciu o przepisy ustawy o wspieraniu rodziny a nie ustawy o pomocy społecznej, jak to miało miejsce przed 1 stycznia 2012 r. Istotnym również jest, że ustawodawca w pkt 24 przywołanego przepisu wyraźnie wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są świadczenia, dodatki i inne kwoty oraz wartość nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych z tytułu szkolenia, o których mowa w art. 31, art. 44 ust. 1, art. 80 ust. 1, art. 81, art. 83 ust. 1 i 4, art. 84 pkt 2 i 3, art. 140 ust. 1 pkt l i art. 156 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, o których mowa w art. 83 ust. 2 i art. 84 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w części przysługującej na umieszczone w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka dzieci i osoby, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej. Ustawodawca zdaje się nie pomijać ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, co znajduje potwierdzenie w pkt 24 ww. przepisu.

Z uwagi na powyższe, w ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji pominięcia przez ustawodawcę w tekście ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwestii odstąpienia od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz umorzenia tej opłaty, zasadnym zdaje się być pogląd, w świetle którego odstąpienie od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej oraz umorzenie w całości lub w części łącznie z odsetkami tej opłaty powoduje powstanie przychodu w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym konieczne jest sporządzenie informacji PIT-8C.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne – to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 11 lipca 2013 r. określono szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Natomiast, na podstawie art. 193 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej rodzice biologiczni są zobowiązani do poniesienia miesięcznej odpłatności za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej. Umorzenie opłaty za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo-wychowawczej następuje na podstawie wniosku strony, która to wnosi o umorzenie należności za pobyt dziecka. Podstawą do umarzania należności z tytułu opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej jest uchwała Rady Powiatu (w niniejszej sprawie jest nią Uchwała Rady Miejskiej z dnia 11 lipca 2013 r.).

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że opłata za pobyt dziecka w pieczy zastępczej jest ustalana, w zależności od tego w jakiej formie pieczy zastępczej dziecko zostaje umieszczone, w wysokości świadczenia przyznawanego rodzinie zastępczej na podstawie art. 80 ust. 1 i 81 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej na pokrycie kosztów utrzymania dziecka – w przypadku umieszczenia go w rodzinie zastępczej spokrewnionej, zawodowej, niezawodowej lub w rodzinnym domu dziecka lub w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

Wnioskodawca jest zdania, że należy sporządzić informację PIT-8C, uznając, że kwota umorzenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej stanowi dla osoby zobowiązanej (rodzica biologicznego dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej) przychód.

Zasady i formy pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu swych funkcji znajdują umocowanie w różnego rodzaju aktach prawnych, w tym między innymi w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2013 r., poz. 135, z późn. zm.). Ustawa ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 2012 r. i wprowadziła nowe zasady i formy pomocy rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych.

Zgodnie z art. 193 ust. 1 ww. ustawy, za pobyt dziecka w pieczy zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości:

1. przyznanych świadczeń oraz dodatków, o których mowa w art. 80 ust. 1 i art. 81 – w przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej lub rodzinnym domu dziecka;
2. średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym – w przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej oraz interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
   
   

Za ponoszenie opłaty, o której mowa w ust. 1, rodzice odpowiadają solidarnie (art. 193 ust. 2 ww. ustawy). Stosownie do art. 193 ust. 6 pow. ustawy opłatę, o której mowa w ust. 1, ponoszą także rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej lub którym władza rodzicielska została zawieszona albo ograniczona.

Zgodnie z art. 194 ust. 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej opłatę, o której mowa w art. 193 ust. 1, ustala, w drodze decyzji, starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.

W myśl art. 194 ust. 2 cyt. ustawy rada powiatu określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami, odroczenia terminu płatności, rozłożenia na raty lub odstępowania od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1.

Stosownie do art. 194 ust. 3 ww. ustawy starosta na wniosek lub z urzędu, uwzględniając uchwałę, o której mowa w ust. 2, może umorzyć w całości lub w części łącznie z odsetkami, odroczyć termin płatności, rozłożyć na raty lub odstąpić od ustalenia opłaty, o której mowa w art. 193 ust. 1.

Biorąc powyższe przepisy pod uwagę, należy stwierdzić, że warunki umorzenia rodzicom opłaty z tytułu pobytu ich dziecka w pieczy zastępczej, jak również warunki odstąpienia od ustalenia takiej opłaty określa rada powiatu w formie uchwały.

O ile zatem z treści danej uchwały wynika – tak jak ma to miejsce w przedstawionym stanie faktycznym – że po spełnieniu określonych w niej warunków każdy może skorzystać z umorzenia przedmiotowej opłaty lub odstąpienia od jej ustalenia, to należy uznać, że uchwała ta ma charakter generalno-abstrakcyjny. W takim przypadku, umorzenie opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej nie ma charakteru indywidualnego. Dlatego też zastosowane na podstawie przedmiotowej uchwały umorzenie opłaty lub odstąpienie od jej ustalenia nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po stronie osób uprawnionych do skorzystania z umorzenia bądź odstąpienia od ustalenia powyższej opłaty.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że w przypadku wydania decyzji administracyjnej w przedmiocie odstąpienia od ustalenia opłaty lub umorzenia w całości lub w części, łącznie z odsetkami opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej nie można mówić o uzyskaniu przez osobę zobowiązaną (rodzica biologicznego dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej) opodatkowanego przychodu w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i w związku z tym Wnioskodawca nie jest zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C.

Wobec powyższego stanowisko Zainteresowanego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.