Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/415-472/13-3/KO
z 30 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2013 r. (data wpływu 15 lipca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych używania samochodu osobowego na cele prywatne – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2013 r. został złożony wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, opodatkowaną na zasadach ogólnych. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, jest podatnikiem czynnym VAT wykonującym wyłącznie usługi opodatkowane VAT. W październiku 2012 r. kupił na podstawie faktury VAT samochód osobowy, który wpisał do ewidencji środków trwałych, rozpoczął jego amortyzację i odpisy amortyzacyjne zalicza do kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony przy zakupie samochodu do wysokości limitu - 6.000 zł. Samochód wykorzystuje przede wszystkim do działalności gospodarczej (dojazd z domu do miejsc świadczenia usług, między miejscami świadczenia usług i z powrotem), w mniejszym zakresie korzysta z samochodu do celów osobistych, niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Wydatki na zakup benzyny, zakup opon, naprawy i konserwacje, z wyjątkiem wydatków na zakup benzyny w zakresie, w jakim używa samochodu do celów osobistych, zalicza do kosztów uzyskania przychodów oraz odlicza związany z nimi podatek naliczony VAT (z wyjątkiem podatku naliczonego VAT od zakupów benzyny, którego nie odlicza).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych i wydatków na eksploatację samochodu (z wyłączeniem wydatków na zakup benzyny na przejazdy w celach osobistych) jest prawidłowe?
2. Czy odliczenie podatku naliczonego VAT od nabycia samochodu do wysokości limitu 6.000 zł oraz odliczanie podatku naliczonego od wydatków na bieżącą eksploatację samochodu (z wyłączeniem podatku naliczonego od wydatków na zakup benzyny) jest prawidłowe?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Pytanie nr 2 dotyczące podatku od towarów i usług będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, odpowiedź na pytanie powinna być pozytywna, gdyż brak jest przepisów prawa, które stanowiłyby inaczej. Przepisy art. 22 ust. 1 i 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zakazują zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wydatków na eksploatację i odpisów amortyzacyjnych od nabycia samochodów osobowych stanowiących środek trwały podatnika, który korzysta z samochodu także do celów osobistych. Wyjątkiem są wydatki na zakup benzyny na przejazdy, które nie są związane z prowadzoną działalnością.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  

• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów,
  

• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów.

Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku.

Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła. Koszty te są zatem ściśle i funkcjonalnie przyporządkowane do danego źródła przychodów.

W myśl natomiast art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a - 22o, z uwzględnieniem art. 23.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z powyższych przepisów wynika, iż jedną z podstawowych cech decydujących o możliwości zaliczenia składników majątkowych do kategorii środków trwałych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym decydujących o możliwości zaliczania do koszów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych od ich wartości początkowej, jest fakt ich wykorzystywania w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, bądź wynajmowania lub wydzierżawiania podmiotom trzecim. Przesłanka ta wraz z pozostałymi przesłankami wskazanymi w treści art. 22a ust. 1 ustawy muszą być spełnione kumulatywnie, a tym samym, a contrario, niespełnienie choćby jednej z nich powoduje utratę możliwości uznania konkretnego składnika majątkowego za podlegający amortyzacji dla celów podatkowych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach ogólnych. Prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, jestem podatnikiem czynnym VAT wykonującym wyłącznie usługi opodatkowane VAT. W październiku 2012 r. kupił na podstawie faktury VAT samochód osobowy, który wpisał do ewidencji środków trwałych, rozpoczął jego amortyzację i odpisy amortyzacyjne zalicza do kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony przy zakupie samochodu do wysokości limitu 6.000 zł. Samochód wykorzystuje przede wszystkim do działalności gospodarczej (dojazd z domu do miejsc świadczenia usług, między miejscami świadczenia usług i z powrotem), w mniejszym zakresie korzysta z samochodu do celów osobistych, niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Wydatki na zakup benzyny, zakup opon, naprawy i konserwacje, z wyjątkiem wydatków na zakup benzyny w zakresie, w jakim używa samochodu do celów osobistych, zalicza do kosztów uzyskania przychodów oraz odlicza związany z nimi podatek naliczony VAT (z wyjątkiem podatku naliczonego VAT od zakupów benzyny, którego nie odlicza).

Odnosząc się do powyższego, wskazać należy, że samochód osobowy stanowi narzędzie pracy, bez którego prowadzenie większości inicjatyw gospodarczych jest w obecnych czasach wręcz niemożliwe. Jednocześnie oczywistym jest, iż specyfika jego użytkowania oraz pełnione funkcje powodują, iż samochód osobowy służyć może równocześnie do osobistych potrzeb podatników. Mając tego świadomość, ustawodawca wprowadził dla celów podatkowych dwie możliwości kosztowego rozliczania wydatków związanych z wykorzystywaniem samochodu w prowadzonej działalności gospodarczej, a mianowicie:

• włączenie samochodu w zakres prowadzonej działalności jedynie w takim stopniu, w jakim jest on rzeczywiście wykorzystywany dla celów związanych z tą działalnością bądź też;
  

• przypisanie go w całości do prowadzonej działalności.
  
  

Pierwsza z wymienionych opcji znajduje uregulowanie m.in. w art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodu poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu używania niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika - w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra.

W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Przebieg pojazdu, o którym mowa w ust. 1 pkt 36 i 46, powinien być, z wyłączeniem ryczałtu pieniężnego, udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu potwierdzonej przez podatnika na koniec każdego miesiąca. Do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu obowiązana jest osoba używająca tego pojazdu. W razie braku tej ewidencji wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodów (art. 23 ust. 5). Kosztem podatkowym mogą więc być faktycznie poniesione wydatki związane z eksploatacją samochodu osobowego, niewprowadzonego do ewidencji środków trwałych, które są poniesione w celu uzyskania przychodu oraz nie przekraczają wyznaczonego w odrębnych przepisach limitu.

Druga opcja to uznanie samochodu za środek trwały i jego amortyzacja. Samochód po ustaleniu jego wartości początkowej wprowadzany jest do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a kosztem podatkowym są dokonywane odpisy amortyzacyjne. Koszty uzyskania przychodu stanowią zasadniczo również wydatki związane z eksploatacją tegoż samochodu (przykładowo: koszty paliwa, olejów, opłat za przejazdy i parkowanie, wymiany opon), bowiem są one związane ze środkami trwałymi i tym samym ex definitione ponoszone są w celu uzyskania przychodu. Niemniej jednak w każdym indywidualnym przypadku, zdaniem Organu, należy mieć na uwadze zapis art. 22 ust. 1 ustawy, a zatem ponoszone wydatki związane z eksploatacją samochodu wprowadzonego do ewidencji środków trwałych winny być faktycznie poniesione oraz racjonalnie uzasadnione.

Ustawodawca nie dopuszcza możliwości wykorzystywania do celów prywatnych samochodu wprowadzonego do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Za prawidłowością takiej wykładni przemawia dodatkowo uregulowanie przez ustawodawcę sposobu dokonywania odpisów amortyzacyjnych od nieruchomości, wykorzystywanych tylko częściowo do działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 22f ust. 4 ww. ustawy, jeżeli tylko część nieruchomości, w tym budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej bądź wynajmowana lub wydzierżawiana - odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu.

Powyższą regulację należy jednak traktować jako wyjątek od reguły statuującej możliwość dokonania odpisu amortyzacyjnego od środka trwałego jedynie w przypadku jego wykorzystywania wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności. W przypadku innych środków trwałych ustawodawca nie wskazał bowiem sposobu proporcjonalnego ustalania wartości początkowej z uwagi na wykorzystywanie go do innych celów.

Wobec powyższego, oceniając możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej odpisów amortyzacyjnych od przedmiotowego samochodu osobowego stwierdzić należy, że korzystając z samochodu osobowego do celów prywatnych, Wnioskodawca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych, gdyż jak wskazano powyżej, jednym z zasadniczych warunków dokonywania odpisów amortyzacyjnych od samochodu osobowego stanowiącego środek trwały w działalności gospodarczej jest wykorzystywanie go wyłącznie na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W odniesieniu do wydatków na paliwo, jak i innych kosztów związanych z eksploatacją tego samochodu stwierdzić należy, iż skoro nie będzie podstaw do zaliczenia samochodu osobowego do środków trwałych, to wydatki te nie będą mogły stanowić w całości kosztów uzyskania przychodu.

Koszty paliwa oraz inne koszty eksploatacji przedmiotowego samochodu osobowego mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w limitowanej przepisami wysokości, na podstawie cytowanego już przepisu art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe regulacja prawne i przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, stwierdzić należy, że skoro samochód osobowy jest wykorzystywany zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych, to nie stanowi tym samym środka trwałego. Zatem Wnioskodawca nie może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od przedmiotowego samochodu. Kosztem uzyskania przychodu będą natomiast wydatki z tytułu używania tego samochodu do celów prowadzonej działalności gospodarczej, ustalone na podstawie prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.