INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 22 marca 2013 r. (data wpływu 28 marca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 maja 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe – w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym jako podmiotu prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą,
• nieprawidłowe – w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym jako wspólnika Spółki Jawnej.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 28 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z fakturami dokumentującymi nabycie usług prawnych dotyczących zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym. Dnia 27 maja 2013 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług inżynieryjno-budowlanych. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jednocześnie do końca stycznia 2013 r. Wnioskodawca był również jednym z trzech wspólników spółki jawnej świadczącej usługi najmu nieruchomości.

W latach poprzednich, tj. w okresie, w którym Wnioskodawca był wspólnikiem spółki jawnej, pomiędzy nim a pozostałymi dwoma wspólnikami doszło do konfliktu. W jego wyniku pozostali dwaj wspólnicy podejmowali różnego typu działania, wymierzone przeciwko osobie Wnioskodawcy, w szczególności;

1. mając na celu uniemożliwienie wykonywania przez Wnioskodawcę praw wspólnika, ukryli przed nim wszelkie dokumenty księgowe spółki jawnej,
2. działając w imieniu spółki, bez uzasadnionych przyczyn, zakwestionowali w całości zasadność faktur, które Wnioskodawca jako osoba prowadząca działalność gospodarczą wystawił na rzecz spółki jawnej za świadczone na jej rzecz usługi nadzoru i koordynacji oraz usługi budowlane.
   
   

Z uwagi na wcześniejszą zapłatę tych faktur, spółka jawna dokonała ich „wyksięgowania” oraz ujęła w księgach rachunkowych roszczenie wobec Wnioskodawcy jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą z tytułu nienależnie otrzymanych środków pieniężnych, które następnie potrąciła z udzieloną przez Wnioskodawcę na rzecz spółki pożyczką.

W związku z konfliktem, w celu ochrony swoich interesów jako wspólnika spółki jawnej, ale również jako osoby świadczącej usługi na jej rzecz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł umowy z dwiema kancelariami prawnymi o świadczenie usług pomocy prawnej:

1. w zakresie roszczeń cywilnych Wnioskodawcy,
2. w zakresie reprezentowania Wnioskodawcy w postępowaniach karnych oraz doradztwa w związku z działaniami pozostałych wspólników wyczerpującymi znamiona przestępstwa.
   
   

Warunkiem wypłaty przez Wnioskodawcę wynagrodzenia dla kancelarii prawnej świadczącej usługi, o których mowa w pkt 1 był „pomyślny wynik sprawy”, w szczególności rozumiany jako ugodowe zakończenie konfliktu (sporu) pomiędzy stronami w zakresie wszystkich spraw spornych.

W umowie z podmiotem świadczącym usługi, o których mowa w pkt 2, strony przewidziały wynagrodzenie ryczałtowe.

W wyniku działań kancelarii prawnej, reprezentującej interesy Wnioskodawcy o charakterze cywilnym, ostatecznie w dniu 31 stycznia 2013 r. doszło do zawarcia trójstronnego porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą, dwoma pozostałymi wspólnikami spółki jawnej oraz osobą trzecią (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) w wyniku którego m. in.:

1. pozostali wspólnicy potwierdzili zasadność faktur wystawionych przez Wnioskodawcę jako osobę prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, wskazując jednocześnie, iż uznają świadczenie Wnioskodawcy za wykonane z należytą starannością. Tym samym, cofnięto wcześniejsze oświadczenie o potrąceniu „roszczenia” wobec Wnioskodawcy jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą z udzieloną spółce pożyczką,
2. Wnioskodawca dokonał zbycia praw i obowiązków z tytułu uczestnictwa w spółce jawnej na rzecz osoby trzeciej.
   
   

W związku z czynnościami, podejmowanymi przez kancelarię prawną, reprezentującą interesy Wnioskodawcy z obszaru prawa karnego, w czerwcu 2012 r. przed sądem rejonowym we W zapadł nieprawomocny wyrok skazujący pozostałych wspólników za przestępstwo z art. 276 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (ukrywanie dokumentów).

Jednocześnie w dniu 4 marca 2013 r., w związku z ugodowym zakończeniem sporu o charakterze cywilnoprawnym Wnioskodawca zawarł porozumienie z pozostałymi wspólnikami, w którym w zamian za zadośćuczynienie, do którego zapłaty zobowiązali się obaj Oskarżeni, zobowiązał się odstąpić od oskarżenia. Wyrokiem z dnia 5 marca 2013 r. Sąd Okręgowy we W. umorzył postępowanie w sprawie w związku z odstąpieniem oskarżyciela od oskarżenia.

Podpisanie porozumień oraz wyrok w sprawie karnej, o których mowa powyżej, zakończyły świadczenie przez obie kancelarie prawne usług objętych umową. W związku z powyższym Wnioskodawca otrzymał faktury VAT, na których kwotę należnego kancelariom wynagrodzenia powiększono o kwotę podatku od towarów i usług.

Dnia 27 maja 2013 r. Zainteresowany doprecyzował opis stanu faktycznego wskazując, iż:

1.Nie sposób stwierdzić, iż nabyte przez Wnioskodawcę usługi prawne miały związek z działalnością opodatkowaną spółki jawnej, gdyż to nie spółka jawna, lecz Wnioskodawca jako odrębny podatnik VAT był odbiorcą (beneficjentem) tych usług i w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, z tytułu której jest odrębnym od spółki jawnej podatnikiem VAT dokonał zakupu przedmiotowych usług prawnych.

Usługi prawne były ukierunkowane na ochronę interesów Wnioskodawcy jako czynnego podatnika podatku od towarów i usług, a także Wnioskodawcy jako wspólnika spółki jawnej. Nie dotyczyły tym samym działalności opodatkowanej prowadzonej przez samą spółkę jawną jako odrębnego podatnika VAT.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że przedstawione we wniosku o interpretację indywidualną pytania dotyczą możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dotyczącej usług prawnych nabytych nie w ramach działalności spółki jawnej, lecz w ramach odrębnie prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, z tytułu której jest czynnym podatnikiem VAT. W rezultacie związek nabytych usług prawnych z działalnością opodatkowaną spółki jawnej wydaje się nie mieć znaczenia dla oceny przedstawionego przez Wnioskodawcę stanowiska.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie zauważyć, że jak wskazano w treści złożonego wniosku o interpretację:

1. usługi świadczone przez kancelarię prawną z zakresu prawa cywilnego były niewątpliwie związane z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT (odrębnego od spółki jawnej), gdyż dotyczyły m. in. zabezpieczenia jego interesów w związku z zakwestionowaniem przez dwóch pozostałych wspólników spółki jawnej zasadności faktur, które Wnioskodawca, jako osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą wystawił na rzecz spółki z tytułu świadczonych usług nadzoru i koordynacji oraz usług budowlanych (działalność opodatkowana),
2. usługi prawne dotyczące prawa karnego wiązały się z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy jako odrębnego od spółki jawnej podatnika VAT w takim zakresie, w jakim zabezpieczały Wnioskodawcę przed skutkami ukrycia dokumentów spółki jawnej oraz podważenia zasadności i rzetelności wystawionych przez Wnioskodawcę jako czynnego podatnika podatku od towarów i usług, faktur za usługi.
   
   

Ponadto, ww. usługi prawne poza działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy dotyczyły również działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dodatkowo służyły zabezpieczeniu interesów Wnioskodawcy jako wspólnika spółki jawnej i wykonywania praw z tego tytułu, w tym sprzedaży „udziałów” w spółce.

2.Analogicznie jak w odpowiedzi na pytanie 1 Wnioskodawca wskazuje, że jego zamiarem jest odliczenie podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dotyczącej usług prawnych nie w ramach spółki jawnej, lecz w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, z tytułu której jest czynnym podatnikiem VAT. Oceny tej czynności dotyczą przedstawione we wniosku o interpretację pytania, dla których związek nabytych usług prawnych z działalnością spółki jawnej będącej odrębnym podatnikiem VAT wydaje się nie mieć znaczenia.

Niemniej jednak, Wnioskodawca wskazuje, że zakres działalności gospodarczej spółki jawnej – w której Wnioskodawca był wspólnikiem – nie obejmował czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług, niewątpliwie obejmował natomiast czynności niepodlegające ustawie o VAT, których katalog jest nieograniczony i obejmuje wszystkie pozostałe czynności podatnika przedstawiające wartość ekonomiczną (np. kary umowne, kaucje, tworzenie rezerw, otrzymywanie odsetek bankowych, wartość pracy własnej podatnika).

Wnioskodawca pragnie jednocześnie wyjaśnić, na wypadek gdyby celem tut. Organu było jednak ustalenie katalogu czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę odrębnej działalności gospodarczej, z tytułu której jest czynnym podatnikiem VAT, że obejmuje ona wyłącznie czynności opodatkowane, a także czynności niepodlegające opodatkowaniu (katalog nieograniczony i niedookreślony ustawą), natomiast nie obejmuje czynności zwolnionych od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca ma prawo do odliczenia całości podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dotyczącej usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów Wnioskodawcy o charakterze cywilnoprawnym...

Zdaniem Wnioskodawcy, ma On prawo do odliczenia całego podatku naliczonego, wynikającego z faktury za usługi prawne dotyczące reprezentacji oraz zabezpieczenia jego interesów o charakterze cywilnoprawnym.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Wnioskodawca wskazuje, że w myśl art. 86 u.p.t.u. w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W kontekście powołanego przepisu istotne znaczenie ma przede wszystkim przedmiot nabytych przez Wnioskodawcę usług i możliwość ich powiązania z działalnością opodatkowaną. Usługi świadczone przez kancelarię prawną były niewątpliwie związane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT, gdyż dotyczyły m. in. zabezpieczenia jego interesów w związku z zakwestionowaniem przez dwóch pozostałych wspólników spółki jawnej zasadności faktur, które Wnioskodawca, jako osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą wystawił na rzecz spółki z tytułu świadczonych usług nadzoru i koordynacji oraz usług budowlanych. Podjęte z udziałem pełnomocnika mediacje doprowadziły ostatecznie do zawarcia porozumienia, którego istotnym elementem było uznanie wystawionych przez Wnioskodawcę faktur VAT, a także uzyskanie oświadczenia złożonego w imieniu spółki jawnej przez dwóch pozostałych wspólników, które potwierdziło należytą staranność spełnionych świadczeń i tym samym ma stanowić gwarancję, że w przyszłości spółka jawna nie będzie wysuwała wobec Wnioskodawcy żadnych roszczeń z tego tytułu. Jednocześnie, nie ma wątpliwości, że nabyte przez Wnioskodawcę usługi prawne można również powiązać z działalnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT (wyłączoną z zakresu przedmiotowego u.p.t.u.), gdyż odnosiły się one także do tej sfery jego interesów, która dotyczyła uczestnictwa w spółce jako jej wspólnik, co skutkowało w rezultacie rozporządzeniem przez Wnioskodawcę ogółem praw i obowiązków z tym związanych na rzecz podmiotu trzeciego.

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, iż ze względu na fakt, że jako osoba fizyczna jest podatnikiem podatku VAT z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, a jednocześnie podejmuje działania w sferze zarządu swoim majątkiem prywatnym (w szczególności udziałami w spółce jawnej) w przypadku niektórych zakupów istnieje obiektywna przeszkoda w ich bezpośrednim przypisaniu do działalności opodatkowanej albo niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Dotyczy to w szczególności opisanych wyżej usług prawnych, które zgodnie z treścią umowy dotyczyły reprezentacji i zabezpieczenia wszelkich Jego interesów naruszonych bądź zagrożonych w wyniku działań dwóch pozostałych wspólników spółki jawnej, w tym wymierzonych przeciwko Wnioskodawcy jako kontrahentowi tej spółki (działalność opodatkowana). Oczywista wydaje się zatem możliwość zaistnienia sytuacji, w której dany podmiot w odniesieniu do jednego i tego samego przedmiotu (usługi) występuje jednocześnie jako podatnik i jako osoba niebędąca podatnikiem. Co więcej, charakter nabywanej usługi (niepodzielność) uniemożliwia bezpośrednią alokację zakupu poprzez jego przyporządkowanie w całości bądź części do określonej sfery działania podmiotu.

W tej sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, ma On prawo do odliczenia całości podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez kancelarię prawną, ponieważ nie występują przesłanki do zastosowania proporcji, o której mowa w art. 90 u.p.t.u.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie zarówno w dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (tak w orzeczeniach: C-333/91, Sofitam SA v. Ministre charge du Budget; C-306/94, Régie dauphinoise - Cabinet A. Forest SARL v. Ministre du Budget; C-142/99, Floridienne SA Berginvest SA v. Belgian State; C-16/00, Cibo Participations SA v. Directeur regional des impóts du Nord-Pas-de-Calais), jak również sądów administracyjnych.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 października 2011 r. wydaną w składzie siedmiu sędziów, rozstrzygającą zagadnienie prawne dotyczące prawa do odliczenia podatku od towarów i usług (sygn. akt I FSP 9/10). W uchwale tej NSA wskazał wyraźnie, iż „w przypadku podatku naliczonego wynikającego z wydatków związanych tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatkowi (których nie da się jednoznacznie przypisać do jednej z tych kategorii czynności), podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji określonej na podstawie art. 90 ust. 3 u.p.t.u., lecz odliczenie pełne. Wartość czynności niepodlegających w ogóle opodatkowaniu nie wchodzi bowiem do sumy wartości obrotów ustalanych dla potrzeb liczenia proporcji sprzedaży. W przypadku, gdy podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane oraz czynności niepodlegające podatkowi, nie ma obowiązku stosowania odliczenia częściowego (gdyby ewentualnie chciał ustalać proporcję sprzedaży dla celów odliczenia, to wyniesie ona 100%) (...). Tym samym, na przedstawione do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne należy odpowiedzieć, że w świetle przepisów art. 86 ust. 1 oraz art. 90 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie mogą wpłynąć na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu art. 90 ust. 3 powołanej wyżej ustawy.

Wynika stąd wniosek, że w przypadku podatku związanego tylko z czynnościami opodatkowanymi oraz z czynnościami niepodlegającymi podatkowi (nie jest on natomiast związany z czynnościami zwolnionymi od podatku) podatnik nie stosuje odliczenia częściowego wedle proporcji, lecz odliczenie pełne. Wartość czynności niepodlegających w ogóle opodatkowaniu nie jest bowiem włączona do sumy wartości obrotów ustalanych na potrzeby liczenia proporcji sprzedaży. W przypadku, gdy podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane oraz czynności niepodlegające podatkowi, nie ma obowiązku stosowania odliczenia częściowego (gdyby ewentualnie chciał ustalać proporcję sprzedaży dla celów odliczenia, to wyniesie ona 100%) - tak A. Bartosiewicz, VAT. Komentarz, LEX, 2013.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

• prawidłowe – w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym jako podmiotu prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą,
• nieprawidłowe w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym jako wspólnika Spółki Jawnej.
  
  

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze, natomiast sama transakcja nie podlega opodatkowaniu.

Ponadto, stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług inżynieryjno-budowlanych. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Jednocześnie do końca stycznia 2013 r. Wnioskodawca był również jednym z trzech wspólników spółki jawnej świadczącej usługi najmu nieruchomości. W latach poprzednich, tj. w okresie, w którym Wnioskodawca był wspólnikiem spółki jawnej, pomiędzy nim a pozostałymi dwoma wspólnikami doszło do konfliktu. W związku z konfliktem, w celu ochrony swoich interesów jako wspólnika spółki jawnej, ale również jako osoby świadczącej usługi na jej rzecz w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł umowy z dwiema kancelariami prawnymi o świadczenie usług pomocy prawnej:

1. w zakresie roszczeń cywilnych Wnioskodawcy,
2. w zakresie reprezentowania Wnioskodawcy w postępowaniach karnych oraz doradztwa w związku z działaniami pozostałych wspólników wyczerpującymi znamiona przestępstwa.
   
   

W wyniku działań kancelarii prawnej, reprezentującej interesy Wnioskodawcy o charakterze cywilnym, ostatecznie w dniu 31 stycznia 2013 r. doszło do zawarcia trójstronnego porozumienia pomiędzy Wnioskodawcą, dwoma pozostałymi wspólnikami spółki jawnej oraz osobą trzecią (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością). W związku z powyższym Wnioskodawca otrzymał faktury VAT, na których kwotę należnego kancelariom wynagrodzenia powiększono o kwotę podatku od towarów i usług.

Jak wskazał Zainteresowany usługi świadczone przez kancelarię prawną z zakresu prawa cywilnego były niewątpliwie związane z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy jako podatnika podatku VAT (odrębnego od spółki jawnej), gdyż dotyczyły m. in. zabezpieczenia jego interesów w związku z zakwestionowaniem przez dwóch pozostałych wspólników spółki jawnej zasadności faktur, które Wnioskodawca, jako osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą wystawił na rzecz spółki z tytułu świadczonych usług nadzoru i koordynacji oraz usług budowlanych (działalność opodatkowana).

Ponadto ww. usługi prawne poza działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy dotyczyły również działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż dodatkowo służyły zabezpieczeniu interesów Wnioskodawcy jako wspólnika spółki jawnej i wykonywania praw z tego tytułu, w tym sprzedaży „udziałów” w spółce.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że usługa świadczona przez kancelarię – mającą na celu zabezpieczenie interesów Wnioskodawcy w postępowaniu cywilnym – dotyczyła zarówno tej części interesów, w której Zainteresowany występował jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą i w związku z którą wystawiono zakwestionowane faktury oraz tej części interesów, które odnosiły się do Wnioskodawcy jako wspólnika Spółki Jawnej. W konsekwencji w opisanym kształcie sprawy mamy do czynienia z dwoma niezależnymi funkcjami, w których wystąpiła osoba Wnioskodawcy. Podkreślić przy tym należy, iż występowanie w roli wspólnika Spółki nie stanowi dla Zainteresowanego działalności gospodarczej i w związku z tym nie występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Nie można zatem stwierdzić, że czynności podejmowane przez Zainteresowanego jako wspólnika Spółki stanowią dla Wnioskodawcy integralną część prowadzonej w zakresie usług inżynieryjno-budowlanych działalności gospodarczej.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, iż Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług wynikającego z faktury VAT dokumentującej nabycie usług prawnych mających na celu zabezpieczenie interesów Wnioskodawcy w postępowaniu cywilnym, w części która odnosi się do interesów przynależnych do prowadzonej przez Zainteresowanego jednoosobowej działalności gospodarczej. Powyższe wynika z faktu, iż jedynie zabezpieczenie interesów Wnioskodawcy w związku z prowadzoną działalnością służyło czynnościom opodatkowanym i stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy, w tym zakresie dawało prawo do odliczenia podatku. Jednocześnie spełniona została druga przesłanka wymagana ww. przepisem, bowiem Wnioskodawca jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

W zakresie natomiast usług prawnych dotyczących postępowania cywilnego, które odnosiły się do praw i obowiązków Wnioskodawcy jako wspólnika Spółki, prawo do odliczenia podatku od towarów i usług na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy nie wystąpiło, gdyż wszelkie czynności podjęte przez Wnioskodawcę jako wspólnika Spółki nie wiązały się z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT dotyczącej czynności prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym, w części odnoszącej się do interesów Zainteresowanego jako prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą. Jedynie w tym zakresie nabyte usługi służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług Zainteresowanego, będącego jednocześnie zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów o charakterze cywilnoprawnym jako podmiotu prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą oraz jako wspólnika Spółki Jawnej. Natomiast kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury VAT wystawionej z tytułu usług prawnych w zakresie zabezpieczenia interesów Wnioskodawcy w postępowaniach karnych oraz doradztwa w związku z działaniami pozostałych wspólników wyczerpujących znamiona przestępstwa jako podmiotu prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą oraz jako wspólnika Spółki Jawnej, została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-256/13-5/MK z dnia 2 lipca 2013 r.

Organ podatkowy wskazuje jednocześnie, iż kwestia stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych zostanie załatwiona odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.