UZASADNIENIE

W dniu 22 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z odpłatną usługą przesyłu ścieków.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina (dalej: Gmina) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Począwszy od roku 2011 Gmina realizuje inwestycję polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej. Ponoszone w tym zakresie wydatki są dokumentowane przez dostawców/wykonawców wystawianymi na Gminę fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.

Po zakończeniu budowy, tj. z chwilą oddania inwestycji do użytkowania (planowanego na rok 2013), Gmina rozważa pozostawienie wybudowanego majątku w gestii Gminy i świadczenie przy jego wykorzystywaniu na rzecz spółki gminnej (dalej: Spółka) odpłatnych usług przesyłu ścieków (dalej: Usługi).

Innymi słowy, Gmina zawarłaby ze Spółką umowę na odpłatne świadczenie przez Gminę (jako właściciela infrastruktury kanalizacyjnej) na rzecz Spółki usług przesyłu ścieków bytowych na odcinku od mieszkańców do innych, istniejących już urządzeń kanalizacyjnych zarządzanych przez Spółkę. Jednocześnie, to Spółka świadczyłaby usługi odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców wskazanych miejscowości (firm, instytucji etc.). Umowy na te usługi zawierane byłyby pomiędzy Spółką a odbiorcami usług.

Spółka świadczyłaby zatem dla mieszkańców (firm, instytucji etc.) kompleksową usługę w zakresie odprowadzania ścieków, korzystając przy tym z udostępnionej jej w ramach Usług infrastruktury kanalizacyjnej wybudowanej w ww. miejscowościach, będącej elementem całej, rozbudowanej infrastruktury gminnej zarządzanej przez Spółkę, w tym w szczególności innych sieci, przepompowni, oczyszczalni etc.

Skoro bowiem Spółka nie jest właścicielem przedmiotowej infrastruktury, ani np. jej od Gminy nie dzierżawi, musi w inny sposób zabezpieczyć sobie możliwość korzystania z niej w celu prowadzenia działalności. Tym sposobem byłoby właśnie świadczenie przez Gminę na rzecz Spółki odpłatnych Usług.

Z tytułu umowy o świadczeniu Usług, Gmina obciążałaby Spółkę kwotami wynagrodzenia, które byłyby dokumentowane wystawianymi przez Gminę fakturami VAT. Wartość netto wraz z należnym podatkiem VAT z tytułu świadczenia Usług na rzecz Spółki, Gmina wykazywałaby w składanych deklaracjach VAT-7.

Zawarta ze Spółką umowa o świadczeniu Usług w żaden sposób nie powodowałaby wydania, czy też powstania władztwa ze strony Spółki w stosunku do infrastruktury kanalizacyjnej.

Ponadto, w związku ze świadczeniem Usług na rzecz Spółki, Gmina będzie ponosić bieżące wydatki związane z utrzymaniem przedmiotowej infrastruktury (związane z jej przeglądami technicznymi, remontami, konserwacjami etc.).

Na marginesie Gmina wskazuje, iż podobne rozwiązanie funkcjonuje np. w branży energetycznej, gdzie przedsiębiorstwa przesyłowe, tj. właściciele sieci nie dzierżawią tychże sieci na rzecz przedsiębiorstw produkcyjnych czy dystrybutorów energii elektrycznej, ale właśnie świadczą na ich rzecz usługi przesyłu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury kanalizacyjnej, a także jej późniejszym utrzymaniem?

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury kanalizacyjnej, a także jej późniejszym utrzymaniem.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści wskazanej powyżej regulacji wynika zatem, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

• nabywcą towarów/usług jest podatnik VAT oraz
• nabywane towary/usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.
  
  

Zdaniem Gminy, jako że w analizowanym przypadku, świadczenie Usług będzie podlegało opodatkowaniu VAT, powyższe przesłanki warunkujące możliwość odliczenia VAT będą spełnione i tym samym, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Gmina powinna mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury kanalizacyjnej, a także jej późniejszym utrzymaniem.

W ocenie Gminy, za bezsporny należy uznać bowiem fakt, iż ponoszenie wskazanych powyżej wydatków jest/będzie konieczne i bezpośrednio związane ze świadczeniem na rzecz Spółki Usług. Bez poniesienia wydatków na budowę infrastruktury kanalizacyjnej nie powstałby bowiem przedmiot Usług, Jednocześnie kontynuowanie umowy ze strony Spółki uzależnione będzie od utrzymania przedmiotowej infrastruktury w odpowiednim stanie, co będzie możliwe m. in. dzięki wykonywaniu jej systematycznych przeglądów technicznych, remontów, konserwacji, etc.

Gmina podkreśla, iż prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków na budowę infrastruktury kanalizacyjnej, w identycznym stanie faktycznym, zostało potwierdzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 6 sierpnia 2012 r., sygn. IPTPP1/443-461/12-4/MH. W przedmiotowej interpretacji Dyrektor stwierdził, iż: „Jak wynika z wniosku, pobierane przez Gminę opłaty z tytułu świadczenia na rzecz ZGKiM usług przesyłu ścieków nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Zatem przedmiotowa inwestycja będzie wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. Analizując okoliczności przedstawione w opisie stanu faktycznego, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, albowiem Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabyte towary i usługi w związku z realizacją inwestycji służą Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych. Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W przedmiotowej sprawie warunek ten jest spełniony. Zatem, Zainteresowany ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją inwestycji, bowiem służą czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, a ponadto Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów usług. Reasumując, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT w związku z budową infrastruktury kanalizacyjnej, ponieważ przedmiotowa inwestycja będzie służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych”.

Ponadto, Gmina wskazuje, że stanowisko odmienne od przestawionego powyżej pozostawałoby w sprzeczności z fundamentalną zasadą opodatkowania VAT, jaką jest zasada neutralności tego podatku, podkreślana wielokrotnie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz polskich sądów administracyjnych. Przykładowo, Gmina pragnie przytoczyć orzeczenie TSUE w sprawie C-37/95 Ghent Coal, w którym Trybunał stwierdził, iż: „Prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny”.

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych.

Skoro bowiem Gmina, jako czynny podatnik VAT, zobowiązana będzie uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych Usług, powinna ona mieć jednocześnie prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość realizacji tego świadczenia.

Gmina zwraca uwagę, iż powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów wydawanych dla innych gmin. Przykładem może być interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2012 r., sygn. ILPP1/443-1556/11-3/NS, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, iż: „Z uwagi na związek poniesionych wydatków na budowę infrastruktury kanalizacyjnej z czynnościami opodatkowanymi, które Gmina wykonywać będzie na podstawie umów cywilnoprawnych, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich poniesienie”.

Podobne stanowisko zostało przedstawione w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 2 stycznia 2012 r., sygn. IPTPP2/443-650/11-5/KW, w której organ stwierdził, że: „W zakresie przedmiotowej sprawy zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizowaną przez Wnioskodawcę inwestycją”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego – na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy – stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

I tak, np. w oparciu o art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z kolei, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) z wyłączeniem tych czynności, które wykonywane są na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, będący zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, od roku 2011 realizuje inwestycję polegającą na budowie sieci kanalizacji sanitarnej. Po zakończeniu budowy, tj. z chwilą oddania inwestycji do użytkowania (planowanego na rok 2013), Gmina rozważa pozostawienie wybudowanego majątku w gestii Gminy i świadczenie przy jego wykorzystywaniu na rzecz Spółki odpłatnych usług przesyłu ścieków.

W tej sytuacji, Gmina zawarłaby ze Spółką umowę na odpłatne świadczenie usług przesyłu ścieków bytowych na odcinku od mieszkańców w poszczególnych miejscowościach do innych, istniejących już urządzeń kanalizacyjnych zarządzanych przez Spółkę. Jednocześnie, to Spółka świadczyłaby usługi odprowadzania ścieków na rzecz mieszkańców danych miejscowości (firm, instytucji etc.). Umowy na te usługi zawierane byłyby pomiędzy Spółką a odbiorcami usług. Spółka świadczyłaby zatem dla mieszkańców (firm, instytucji etc.) kompleksową usługę w zakresie odprowadzania ścieków, korzystając przy tym z udostępnionej jej w ramach Usług infrastruktury kanalizacyjnej wybudowanej w ww. miejscowościach, będącej elementem całej, rozbudowanej infrastruktury gminnej zarządzanej przez Spółkę, w tym w szczególności innych sieci, przepompowni, oczyszczalni etc.

Z tytułu umowy o świadczeniu Usług, Gmina obciążałaby Spółkę kwotami wynagrodzenia, które byłyby dokumentowane wystawianymi przez Gminę fakturami VAT.

Ponadto, w związku ze świadczeniem Usług na rzecz Spółki, Gmina będzie ponosić bieżące wydatki związane z utrzymaniem przedmiotowej infrastruktury (związane z jej przeglądami technicznymi, remontami, konserwacjami etc.).

W tym miejscu wskazać należy, iż w interpretacji indywidualnej tut. Organ stwierdził, iż usługa przesyłu ścieków wykonywana pomiędzy Gminą a Spółką (na podstawie stosownej umowy) stanowi/będzie stanowić czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Analizując okoliczności przedstawione w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa, należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie zostaną spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, albowiem Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabyte towary i usługi w związku z realizacją inwestycji, polegającej na budowie sieci kanalizacji sanitarnej służą/będą służyły Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem, z uwagi na związek poniesionych wydatków (koszty budowy oraz utrzymania infrastruktury kanalizacyjnej) z czynnościami opodatkowanymi (opodatkowane usługi dostawy ścieków), które Gmina wykonywać będzie na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej (umowy przesyłu), Wnioskodawca ma/będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ich poniesienie.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, iż Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z budową infrastruktury kanalizacyjnej oraz z jej późniejszym utrzymaniem, bowiem przedmiotowa inwestycja będzie służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą ważność.

Tut. Organ informuje ponadto, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z odpłatną usługą przesyłu ścieków.

Natomiast kwestia dotycząca opodatkowania podatkiem VAT usług odprowadzania ścieków, została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 20 listopada 2012 r.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania ( art. 53 § 2 ww. ustawy ). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego to działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul: Dekana 6, 64 - 100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.