Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 83, poz. 373 z późn. zm.) spółdzielnie, z wyłączeniem spółdzielni mieszkaniowych mogą dokonać waloryzacji udziałów członkowskich za okres lat 1944 -1990 przez przeniesienie na fundusz udziałowy części funduszu zasobowego.

Zwiększenia nominalnej wartości udziałów utworzonych z funduszu zasobowego w wyniku waloryzacji udziałów członkowskich dokonuje się zgodnie z przepisami w/w ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o waloryzacji udziałów członkowskich w spółdzielniach i zmianie niektórych ustaw. Wówczas zgodnie z art. 41 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w razie przeznaczenia dochodu na powiększenie funduszu udziałowego w spółdzielniach płatnicy, o których mowa w ust. 4 w/w ustawy, pobierają zryczałtowany podatek dochodowy w terminie 14 dni od dnia podjęcia przez walne zgromadzenia uchwały dotyczącej podwyższenia funduszu udziałowego.

Tryb postępowania przy zwrocie udziałów członkowskich, w tym powstałych w wyniku waloryzacji regulują przepisy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowiące, że zwolnione są od opodatkowania przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni w części stanowiącej koszt nabycia, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny – do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zwiększona nominalna wysokość udziałów - zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest przychodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, którego podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni. Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zryczałtowany podatek dochodowy z innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wynosi 19%.

Zryczałtowany podatek dochodowy od powyższych wypłat płatnik deklaruje na zbiorczej deklaracji PIT-8A.