Podatek od towarów i usług

1. Umowa użyczenia należy do grona umów nazwanych i uregulowana została w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 710 Kodeksu cywilnego przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Przepisy Kodeksu cywilnego w art. 713 stanowią, iż biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy używanej. Oznacza to ponoszenie przez biorącego kosztów pozwalających zachować rzecz w stanie nie pogorszonym. Będą to zatem koszty związane z eksploatacją rzeczy.

2. Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) – obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86 ust. 3 i 5. Do innych pojazdów samochodowych wymienionych w tym artykule należą samochody o dopuszczalnej ładowności mniejszej niż określona według wzoru:DŁ = 357 kg + n x 68 kg gdzie:DŁ – dopuszczalna ładowność, n – ilość miejsc (siedzeń) łącznie z miejscem dla kierowcy. Powyższe wartości określa się na podstawie wyciągu ze świadectwa homologacji lub odpisu decyzji zwalniającej z obowiązku uzyskania świadectwa homologacji; w przypadku braku określenia tych danych w w/w dokumentach, przyjmuje się że są to samochody osobowe.

3. Zatem w przypadku używania przez podatnika na podstawie umowy użyczenia samochodów osobowych i innych samochodów o ładowności mniejszej niż określona według powyższego wzoru, lub samochodów uznanych za osobowe - odliczenie podatku naliczonego od zakupionego paliwa nie przysługuje. Natomiast w przypadku używania pozostałych samochodów – przysługuje podatnikowi podatku od towarów i usług prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupionego paliwa do tego samochodu oraz od innych wydatków związanych z eksploatacją tego samochodu.

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Wobec powyższego, aby wydatek poniesiony na eksploatację samochodu mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy tym wydatkiem a osiągniętym przychodem.

Odnosząc się do problemu kosztów uzyskania w zakresie wydatków związanych z eksploatacją samochodu wziętego w użyczenie należy mieć również na uwadze katalog wyłączeń niektórych wydatków z kosztów uzyskania zawarty w art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.). Chodzi tu głównie o ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z eksploatacją użyczonych samochodów osobowych. W myśl art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów poniesionych wydatków zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów z tytułu używania nie wprowadzonego do ewidencji środków trwałych samochodu osobowego, w tym także stanowiącego własność osoby prowadzącej działalność gospodarczą, dla potrzeb działalności gospodarczej podatnika – w części przekraczającej kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu, określonej w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra. W celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu. Dla udokumentowania poniesionych wydatków związanych z eksploatacją samochodu osobowego konieczne jest posiadanie oryginalnych dowodów ich poniesienia, tj. faktur VAT, rachunków, dowodów zapłaty ubezpieczenia, biletów parkingowych.

W odniesieniu do wydatków na ubezpieczenie samochodu osobowego, w świetle art. 23 ust. 1 pkt 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć tylko wydatki poniesione na ubezpieczenie samochodu osobowego od tej części jego wartości, która nie przekracza 20.000 euro.

W przypadku używania pozostałych samochodów, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczać udokumentowane wydatki związane z ich eksploatacją bez ww. ograniczeń.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zarówno w przypadku samochodów osobowych, jak i ciężarowych, do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki związane z remontem powypadkowym tylko wtedy, jeżeli samochód był objęty ubezpieczeniem dobrowolnym AC.