Działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w odpowiedzi na pismo z dnia 19.04.2004r. (data wpływu 20.04.2004r.) w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dotyczących opodatkowania podatkiem VAT usług badania rynku oraz pośrednictwa handlowego wykonywanych na rzecz firmy z siedzibą w Unii Europejskiej, stosownie do swojej właściwości Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa – Ursynów informuje, iż:

Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Stronę w przedmiotowym piśmie wynika, iż świadczy ona usługi w postaci badania rynku oraz pośrednictwa pomiędzy sprzedającymi maszyny mającymi siedzibę w Unii Europejskiej a kupującymi je z siedzibą w Polsce

Zasadą ogólną, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz U. Nr 54, poz. 535) w przypadku świadczenia usług jest, iż miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania.

Zgodnie jednak z art. 27 ust. 3 w/w ustawy w przypadku usług, o których mowa między innymi w ust. 4 pkt 3, tj. usług badania rynków i opinii publicznej, świadczonych na rzecz:

1. osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium państwa trzeciego, lub
2. podatników mających siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę

miejscem świadczenia tych usług jest miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania.

W przedmiotowej sprawie miejscem świadczenia usługi badania rynku jest zatem miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania. Jeżeli zatem nabywca usługi jest podatnikiem podatku od towarów i usług na terytorium kraju, który zgodnie z powołanymi wyżej przepisami jest miejscem świadczenia tych usług to na nim spoczywa obowiązek obliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług. Faktura wystawiona przez usługodawcę w przedmiotowej sytuacji musi spełniać wymogi określone w § 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie maja zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (DZ. U. Nr 97, poz. 971), a w szczególności faktury te musza zawierać informację, iż podatek rozlicza nabywca. W ustawodawstwie unijnym problematyka wystawiania, przesyłania i przechowywania faktur VAT uregulowana została w art. 22(3) i 22(a) VI Dyrektywy Rady z dn. 17.05.1977r.

W przypadku wykonywania tych usług na rzecz nabywcy nie będącego podatnikiem podatku od towarów i usług na terytorium kraju, który zgodnie z powołanymi wyżej przepisami jest miejscem świadczenia usługi obliczenia i odprowadzenia podatku spoczywa na usługodawcy, zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w powołanym wyżej art. 27 ust. 1 w/w ustawy.

Te same uregulowania dotyczą usług agentów, pośredników działających w imieniu i na rzecz innej osoby, jeżeli uczestniczą w zapewnieniu świadczenia usług sprzedaży praw.

W przypadku zaś usług pośrednictwa handlowego, miejscem ich świadczenia jest zgodnie z zasadą ogólną, miejsce gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługę – miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności – miejsce stałego zamieszkania. W art. 28 ust. 5 pkt 2 lit b w/w ustawy postanowiono, że w przypadku usług wykonywanych przez pośredników, działających w imieniu i na rachunek osób trzecich, związanych bezpośrednio z usługami innymi niż:

1. wewnątrzwspólnotowymi usługami transportu towarów,
2. usługami pomocniczymi do usług transportowych, a także
3. usługami niematerialnymi wymienionymi w art. 27 ust. 3 w/w ustawy

miejscem świadczenia i opodatkowania jest miejsce wykonania usług właściwych, w stosunku do których usługi pośrednictwa stanowią ich część –o ile nabywca usługi nie podał swojego numeru identyfikacyjnego innego niż kraj wykonania tejże usługi, w stosunku do której pośrednictwo stanowi fragment. Jeżeli bowiem usługobiorca podał dla tej czynności numer, pod którym jest zidentyfikowany dla potrzeb podatku od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego niż kraj wykonania tej usługi, jest ona opodatkowana w kraju, który nadał usługobiorcy numer identyfikacyjny, którym posłużył się przy nabyciu tej usługi.

Powołane wyżej przepisy mają swoje odzwierciedlenie w art. 9 w/w Dyrektywy.