W związku z przekazaną przez Naczelnika Lubuskiego Urzędu Skarbowego w Zielonej Górze, na podstawie art. 14b § 1 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), informacją o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 11 maja 2004r. Nr I-2/443-33/04/AJ oraz z dnia 21 maja 2004r. Nr I-2/443-46/04/AJ, udzieloną w przedmiocie podatku od towarów i usług na zapytanie z dnia 6 kwietnia 2004r. oraz z dnia 14 maja 2004r., Dyrektor Izby Skarbowej w Zielonej Górze na podstawie art. 14b § 2 ww. ustawy dokonuje zmiany ww. informacji.

Z przedmiotowego zapytania wynika, że Podatnik prowadzi działalność związaną ze świadczeniem wewnątrzwspólnotowych usług transportowych na zlecenie kontrahentów z państw Unii Europejskiej oraz na zlecenie kontrahentów polskich. Wątpliwość Podatnika budzi miejsce opodatkowania świadczonej usługi na zlecenie kontrahentów polskich i zagranicznych oraz wysokość stawki jaką należy zastosować przy tego typu usługach, w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535).

Zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy w przypadku świadczenia usług transportowych miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28.

godnie z treścią art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. za wewnątrzwspólnotową usługę transportu towarów uznaje się transport towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich Unii Europejskiej. W przypadku transportu towarów, którego rozpoczęcie i zakończenie ma miejsce odpowiednio na terytorium dwóch różnych państw członkowskich miejscem świadczenia usługi jest miejsce, gdzie transport towarów się rozpoczyna, z zastrzeżeniem ust. 3.

Przepis ust. 3 ww. artykułu stanowi zatem wyjątek od zasady ogólnej przyjętej w art. 28 ust. 1, i zgodnie z tym przepisem, w przypadku, gdy nabywca usługi podał świadczącemu wewnatrzwspólnotową usługę transportu towarów swój numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia transportu, to miejscem świadczenia usługi transportu będzie to terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy usługi numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej. Miejsce rozpoczęcia transportu towarów w przypadku określonym w ust. 3 jest więc bez znaczenia. Istotne jest czy usługobiorca usługi transportu towarów jest podatnikiem VAT zarejestrowanym w którymkolwiek państwie członkowskim i czy podał numer identyfikacji podatkowej. Wówczas na usługobiorcy spoczywa obowiązek podatkowy, który musi zrealizować w ramach samoobliczenia podatku.

Wobec powyższego w przypadku wewnątrzwspólnotowej usługi transportu towarów wykonywanej na zlecenie kontrahenta z Niemiec przez polskiego przewoźnika na trasie: Polska (W-wa) – Niemcy (Berlin), miejscem świadczenia usługi (tożsamej z miejscem opodatkowania) będą Niemcy (pod warunkiem, że nabywca usługi poda świadczącemu polskiemu przewoźnikowi numer VAT, pod którym jest zidentyfikowany dla potrzeb podatku od wartości dodanej - art. 28 ust. 3). W takim przypadku obowiązanym do opodatkowania transakcji będzie podmiot niemiecki na terytorium Niemiec, zgodnie z przepisami prawa niemieckiego. Podmiot niemiecki dokona samoobliczenia podatku, z uwzględnieniem niemieckiej stawki podatkowej dla usług transportowych.

W przypadku transportu z Niemiec do Polski świadczonego przez ten sam podmiot na zlecenie tego samego podatnika – miejscem opodatkowania również będą Niemcy (z tym, że miejsce świadczenia wewnątrzwspólnotowej usługi transportu towarów określone zostanie na podstawie art. 28 ust. 1 gdyż numer identyfikacji podatkowej, pod którym jest zidentyfikowany podatnik niemiecki jest tożsamy z miejscem rozpoczęcia towarów). Ponieważ miejscem rozpoczęcia transportu (tożsamego z miejscem świadczenia w ww. przypadku) są Niemcy, to może to rodzić obowiązek rejestracji dla polskiego przewoźnika na terytorium Niemiec oraz rozliczenia podatku VAT z tytułu świadczenia ww. usługi, chyba że na podstawie przepisów niemieckich uprawnionym do rozliczenia podatku VAT będzie zleceniodawca niemiecki, który dokona samoobliczenia podatku. W przypadku, gdy uprawnionym do rozliczenia VAT na zasadzie samoobliczenia podatku będzie niemiecki podatnik, to polski przewoźnik wystawia fakturę bez kwot podatku (bez stawki) oraz informuje, że zobowiazanym do zapłaty podatku jest usługobiorca i miejscem opodatkowania są Niemcy. Nie rozlicza tej usługi w deklaracji VAT-7.

Natomiast w przypadku wewnątrzwspólnotowych usług tansportowych świadczonych przez polskiego przewoźnika na zlecenie kontrahenta z Polski posiadającego numer identyfikacji podatkowej VAT-UE, opodatkowanie będzie miało miejsce w Polsce.

Z tym że w przypadku usługi transportowej, której miejscem rozpoczęcia są Niemcy (Berlin) – Polska (W-wa), miejscem opodatkowania będzie Polska, zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast w przypadku usługi transportowej, której miejscem rozpoczęcia jest Polska (W-wa) a miejscem zakończenia Niemcy (Berlin), miejscem opodatkowania będzie Polska, zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy.

W przypadku świadczenia usług przez polskiego przewoźnika na zlecenie polskich podatników, to wykonawca usługi rozliczy podatek od towarów i usług. Polski przewoźnik wystawia fakturę za wykonaną usługę ze stawką VAT-22% (wewnątrzwspónotowy transport towarów podlega opodatkowaniu stawką podstawową) i wykazuje obrót z tego tytułu w polskiej deklaracji VAT-7. Na usługobiorcy nie ciążą żadne obowiązki, gdyż nie znajdzie tu zastosowania przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy. Przepis ten bowiem znajduje zastosowanie tylko w sytuacji, gdy świadczącym usługę jest podatnik posiadający siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju.

Jeśli chodzi o moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku wewnątrzwspólnotowej usługi transportu to określony został w art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a). Zgodnie z cyt. przepisem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia wykonania usług:
a) transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, promami, samolotami i śmigłowcami,
b) spedycyjnych i przeładunkowych,
c) w portach morskich i handlowych,
d) budowlanych lub budowlano- montażowych.

Wobec powyższego obowiązek podatkowy, w przypadku usług wewnątrzwspólnotowego transportu towarów, powstanie zgodnie z zasadą określoną w lit. a) art. 19 ust. 13 pkt 2 tj. z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia licząc od dnia wykonania usługi.