Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535) w art. 29 ust. 1 określa podstawę opodatkowania , którą jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym czarakterze związana z dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Z powyższej regulacji wynika, że w sytuacji gdy podatnik - w związku z konkretną dostawą lub świadczeniem usług - otrzymuje od innego podmiotu jakiekolwiek dofinansowanie stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi ( np. jako pokrycie części ceny lub rekompensata z powodu obniżenia ceny) tego rodzaju dofinansowanie stanowi obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu świadczonej usługi.

Aby taka dotacja, dopłata itp. stanowiła podstawę opodatkowania musi być spełniony warunek bezpośredniego związku dofinansowania ze świadczoną usługą. Istotne zatem dla określenia, czy dane dotacje (subwencje, dopłaty) sa, czy też nie są opodatkowane, będą szczegółowe warunki ich przyznania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

W sytuacji gdy dotacje nie dotyczą dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług, nie można uznać ich za stanowiące podstawę opodatkowania. Potwierdzeniem powyższego będzie brzmienie art. 90 ust. 7 ustawy ( który odnosi się co prawda do zasady odliczania częściowego podatku, w sytuacji gdy zakupy związane są zarówno ze sprzedażą opodatkowaną jak i zwolnioną od podatku), który stanowi, że do obrotu uzyskanego z czynności, w stosunku do których nie przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, wlicza się między innymi kwotę otrzymanych dotacji (subwencji) innych niż określone w cytowanym art. 29 ust. 1, czyli innych niż dotacje przedmiotowe.

Mając na uwadze powyższe, skoro biblioteki świadczą nieodpłatnie usługi wypożyczania książek, a więc czynności zwolnione z podatku, to otrzymane dotacje (czy to na ich funkcjonowanie, czy też na zakup zaplanowanych inwestycji ) w tym zakresie nie powodują powstania obowiązku podatkowego.