Rodzaj dokumentu
informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego
Sygnatura
PD-III/005/25/03
Data
2004.06.04
Autor
Urząd Skarbowy w Lubinie
Temat
Podatek dochodowy od osób prawnych --> Koszty uzyskania przychodów
Słowa kluczowe
świadczenia wspólników
świadczenia wzajemne
świadczenie jednostronne
świadczenie na rzecz udziałowców
Pytanie podatnika
Udziałowiec spółki z o.o., prowadzący działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, świadczy usługi doradcze i prokurenckie na rzecz tejże spółki (udziałowiec jest jednocześnie prokurentem spółki). Zapytanie podatnika brzmi: czy wydatki wynikające z faktur dot. wykonania przedmiotowych usług stanowią koszty uzyskania przychodów, uwzględniając zapisy art. 16 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ?
Urząd Skarbowy w L. działając na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137 z 1997 r., poz. 926 ze zm.) w odpowiedzi na pismo podatnika w sprawie udzielenia pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego, wyjaśnia co następuje: Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j. t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Artykuł 16 ust. 1 pkt 38 i 38 a wyżej wymienionej ustawy stanowi: „Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów, z tym że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego. ... wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji”. Z zacytowanych wyżej przepisów wynika, że: 1) wydatki na rzecz udziałowców (akcjonariuszy), którzy są pracownikami spółki są kosztem uzyskania przychodów; 2) do kosztów uzyskania przychodów zaliczane są wynagrodzenia wypłacane z tytułu pełnionych funkcji osobom wchodzącym w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych; 3) wydatki związane z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) nie są kosztem uzyskania przychodów. Oznacza to, że w przypadku wykonywania pracy przez udziałowca (akcjonariusza) na rzecz spółki na podstawie umowy cywilnoprawnej, wydatki z tym związane są kosztem uzyskania przychodów, gdyż nie są to jednostronne świadczenia. Przepisy art. 16 ust. 1 pkt 38 i 38a nie znajdują zastosowania w przypadkach dwustronnie zobowiązujących umów cywilnoprawnych zawieranych między spółką i jej udziałowcem, zgodnie z którymi spółka dokonuje zapłaty tejże osobie za wykonane przez nie świadczenia na jej rzecz. Zwrotu: „wydatki ponoszone na rzecz udziałowców...” nie można bowiem utożsamiać z zapłatą za konkretne świadczenie dokonywane na rzecz spółki przez jej udziałowca, który w takim przypadku nie występuje w charakterze udziałowca, jako „osoba trzecia” (w stosunku do spółki). Uwzględniając fakt, iż udziałowcy pozostają ze spółką w związkach kapitałowych oraz posiadają uprawnienia wynikające z faktu posiadania udziałów, mogą układać swoje stosunki z tą spółką na warunkach odbiegających od warunków jakie ustaliłyby podmioty wzajemnie niezależne i w wyniku tego spółka może nie wykazywać należnych dochodów. Zatem transakcje między takimi podmiotami, a spółką winny stanowić przedmiot szczególnej uwagi organów podatkowych, uwzględniając przepisy art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W związku z powyższym, jeżeli udziałowiec wykonuje pracę na rzecz spółki w oparciu o umowę cywilnoprawną nie dotkniętą wadami (np. nie będącą umową pozorną), zapłata za uzyskane w wyniku tej pracy świadczenia na rzecz spółki będzie dla niej kosztem uzyskania przychodów w granicach i na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 i art. 11 ustawy.
|