Pisemna informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, o której stanowi art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.).

Pismami z dnia 4 czerwca 2004 r. nr GNGiK.LC/GW 72201/47/04, Urząd zwrócił się z wnioskiem o udzielenie pisemnych informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego przedstawiając następujący stan faktyczny:

Gmina dokonuje wykupu nieruchomości gruntowych lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na podstawie art. 20 ust. 2 w związku z art. 24 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.). Nieruchomości są nabywane od osób fizycznych np. od rolników, lub osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej, osób prawnych nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami, lub inne jednostki samorządu terytorialnego.

Wątpliwości Strony dotyczą konieczności opodatkowania przedmiotowych transakcji podatkiem od towarów i usług. Podatnik zajął stanowisko, iż opisane czynności nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu, po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego oraz obowiązującego stanu prawnego informuje, iż:

Stanowisko Podatnika zasługuje jedynie na częściową aprobatę. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U Nr 54, poz. 535) – zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel. Jednocześnie zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty. Uznać należy zatem, iż przedmiotowe transakcje należą do katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, na podstawie regulacji zawartych w ww. przepisach ustawy, ponieważ spełnione zostały ustawowe przesłanki, tj. następuje odpłatna dostawa towarów, gdyż grunty są towarami w rozumieniu ustawy a także dostawa ta jest odpłatna, ponadto następuje przeniesienie prawa do dysponowania towarem (gruntem) jak właściciel.

Ponadto informuje się, że zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z powyższego wynika, iż w przypadku gdy Gmina dokona zakupu gruntów od osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej, która nie nabyła tych gruntów w celu ich dalszej odsprzedaży, lub innej formy prowadzenia działalności gospodarczej na tym gruncie osoba taka z tytułu dokonania sprzedaży nie zostanie podatnikiem podatku od towarów i usług. Sprzedający nie będzie traktowany jako podatnik, bowiem nie będzie występował w przedmiotowej transakcji jako podatnik podatku od towarów i usług. Sprzedaż ta nie mieści się w ustawowej definicji zawartej w ww. art. 15 ust. 1 ustawy, jako wykonywana w warunkach działalności gospodarczej. Czynność ta nie będzie nosiła znamion działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy, nawet w przypadku, gdy gmina dokona wykupu kilku nieruchomości od jednej osoby.

Powyższe stanowisko, jest zgodne również z art. 2 pkt 2 Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku ( 77/388/EEC ), który stanowi, iż następujące czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej dostawa towarów i świadczenie usług wykonywane za wynagrodzeniem na terytorium kraju przez podatnika występującego w takim charakterze. Powyższe oznacza, iż opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej nie podlega dostawa towarów lub świadczenie usług wykonywane przez podmioty nie będące podatnikiem, względnie nie występujące w charakterze podatnika w odniesieniu do danej czynności. W opinii tut. organu podatkowego powyższy zapis będzie miał również zastosowanie w przedmiotowej sprawie, bowiem sprzedający nie występuje w charakterze podatnika w stosunku do przedmiotowej transakcji.

Odmienną sytuacją jest natomiast wykup nieruchomości od osób fizycznych, osób prawnych prowadzących działalność gospodarczą. W przypadku gdy sprzedawane grunty były wykorzystywane przez te podmioty do prowadzonej działalności gospodarczej, lub zostały zakupione w celu takiego ich wykorzystania sprzedaż taka będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Nie będzie miało przy tym znaczenia czy podatnicy dokonujący tej sprzedaży wykonują działalność w zakresie obrotu nieruchomościami, jak również fakt, iż będą to czynności jednorazowe. Bowiem czynności te będą wykonywane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Powyższe powoduje, iż dojdzie do wykonania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług a podmioty je wykonujące będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Stanowisko to znajduje swoje uzasadnienie w orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-291/92 pomiędzy Finanzam Ulzen a Dieter Armbrecht ( Niemcy ). W sprawie tej podatnik podatku od wartości dodanej dokonał sprzedaży budynku wykorzystywanego w części do celów prowadzenia działalności gospodarczej, do części natomiast na zaspokojenie prywatnych potrzeb mieszkaniowych. Trybunał stwierdził m.in., iż „jeśli podatnik w rozumieniu artykułu 2(1) VI Dyrektywy sprzedaje majątek, którego część przeznaczył na cele inne niż związane z prowadzoną działalnością, i którą to część zarezerwował na potrzeby osobiste, w odniesieniu do sprzedaży tej części nie występuje on jako podatnik, transakcja taka nie podlega zatem opodatkowaniu VAT”

Niezależnie informuje się, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się z podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Powyższe powoduje, iż transakcje takie będą korzystały ze zwolnienia przedmiotowego z podatku od towarów i usług w przypadku gdy grunty te będą gruntami niezabudowanymi innymi niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę, np. grunty rolne.

Jednocześnie Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż przedmiotowa informacja o zakresie stosowania prawa podatkowego ma zastosowanie wyłącznie w przedstawionym stanie faktycznym i obowiązującym na dzień jej wydania stanie prawnym.