W odpowiedzi na zapytanie znak: MZD/WFK/105/2004 złożone w Pierwszym Urzędzie Skarbowym w Kielcach w dniu 24.06.2004 r., Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kielcach, na podstawie art. 14a § 1 i art. 14b §1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zmianami), informuje, iż w świetle art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W poprzedniej ustawie z 1993 r. brak było tego rodzaju regulacji. Generalnie organy oraz urzędy publiczne były traktowane jako podatnicy, natomiast usługi związane z wypełnianiem ich ustawowych zadań uznawane były za czynności zwolnione od podatku VAT bądź były traktowane jako niepodlegające w ogóle opodatkowaniu.

Nowa ustawa o VAT w pewnym zakresie porządkuje powyższą sytuację, bowiem generalnie organa oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Z powyższej definicji wynika więc, że organa oraz urzędy administracji publicznej wówczas działają w charakterze podatników, gdy:
- wykonują czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach ich zadań,
- wykonują czynności mieszczące się w ramach ich zadań, ale czynią to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Organa oraz urzędy publiczne nie są uznawane za podatników w zakresie realizowanych zadań nałożonych na nie odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane. Tak więc załatwianie przez organa tzw. „spraw urzędowych” nie podlega, co do zasady podatkowi VAT, gdyż wówczas podmioty te nie działają jako podatnicy.

Rozstrzygnięcie, czy dana czynność stanowi realizację zadania nałożonego przepisami prawa, dla wypełniania, których organ czy też urząd zostały powołane, będzie następować przede wszystkim w oparciu o prawo ustrojowe, tj. przepisy powołujące dany organ (urząd) i określające zakres jego działania.

Wobec powyższego Naczelnik tut. Urzędu stoi na stanowisku, że Miejski Zarząd Dróg jako jednostka budżetowa samorządu terytorialnego – wydając decyzję administracyjną zezwalającą na zajęcie pasa drogowego, jeżeli jest to czynność, która znajduje się w przepisach ustrojowych powołujących Zarząd i określających zakres jego działania, nie podlega podatkowi VAT. Natomiast wykonując czynności, które mieszczą się w zakresie Waszego działania, ale zawierając na nie umowy cywilnoprawne działa już jako podatnik i będzie podlegać ustawie o VAT.