Zgodnie z art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.), odpowiadając na pismo z dnia 2 czerwca 2004r., Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Bydgoszczy informuje.

W przedmiotowym piśmie podatnik zawarł zapytania dotyczące następujących kwestii:

1. sposobu opodatkowania dostawy dzieła sztuki w przypadku nabycia od komitenta nie prowadzącego działalności gospodarczej,
2. stosowania stawki podatku od towarów i usług w odniesieniu do marży, stanowiącej podstawę opodatkowania w przypadku sprzedaży dzieła sztuki,
3. zasad ewidencjonowania obrotu na kasie fiskalnej w przypadku ww. sprzedaży,
4. zasad dokumentowania „ przyjęcia ” w komis dzieł sztuki,
5. stosowania stawki podatku VAT przy sprzedaży dzieł sztuki posiadających atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej zakupionych przed 1 maja 2004r.

Stan prawny

Ad. 1

Zgodnie z art. 120 ust 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U .Nr 54 ,poz. 535) , podatnik wykonujący czynności polegające na dostawie towarów używanych , dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków nabytych uprzednio przez tego podatnika dla celów prowadzonej działalności lub importowanych w celu odsprzedaży , podstawą opodatkowania podatkiem jest marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca, a kwotą nabycia pomniejszoną o kwotę podatku.

Art. 120 ust. 10 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, iż przepis ust. 4 dotyczy dostawy towarów używanych, dzieł sztuki ,przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, które podatnik nabył od:

1. osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, nie będącej podatnikiem, o którym mowa w art. 15;
2. podatników, o których mowa w art. 15, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona na podstawie art. 43 ust .1 pkt. 2 lub art. 113 ;
3. podatników ,jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem zgodnie z ust 4 ( opodatkowanie marży ).

W związku z powyższym w stosunku do nabytych towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich , antyków od osoby fizycznej nie będącej podatnikiem podstawę opodatkowania stanowi marża.

Ponadto nadmieniam ,iż w myśl art. 174 cyt. ustawy z dnia 11 marca 2004r. , w przypadkach, o których mowa w art. 120, procedura polegająca na opodatkowaniu marży ma zastosowanie do dostaw towarów nabytych lub uprzednio importowanych przez podatników, o których mowa w art. 120 ust. 4, po 30 kwietnia 2004 r.

Natomiast § 41d rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 czerwca 2004r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 145, poz.1541) stanowi, iż zwalnia się od podatku, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2004 r.,dostawę dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków, o których mowa w art. 120 ust. 1 ustawy, które zostały nabyte przez podatnika przed dniem 1 maja 2004 r. i których sprzedaż korzystała ze zwolnienia od podatku lub nie podlegała podatkowi przed dniem 1 maja 2004 r.

Ad. 2

W myśl art. 120 ust. 2 i 3 cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług stawkę podatku VAT 7% stosuje się do importu dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków.

Stawkę podatku 7% stosuje się również do:

1. dostawy dzieł sztuki dokonywanej:

1. przez ich twórcę lub spadkobiercę twórcy,
2. okazjonalnie przez podatnika innego niż podatnik, o którym mowa w ust. 5, którego działalność jest opodatkowana, w przypadku gdy dzieła sztuki zostały osobiście przywiezione przez podatnika lub zostały przez niego nabyte od ich twórcy lub spadkobiercy twórcy ,lub też w przypadku gdy uprawniają go one do pełnego odliczenia podatku,

2. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli dokonującym dostawy, w wyniku której ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, jest podatnik podatku od wartości dodanej, do którego miały zastosowanie przepisy pkt. 1.

Zgodnie art. 120 ust. 20 w/cyt. ustawy, w przypadku eksportu towarów dokonywanego przez podatnika, o którym mowa w ust. 4, do którego mają zastosowanie zasady opodatkowania zgodnie z ust. 4 marża podlega opodatkowaniu stawką 0%.Natomiast w stosunku do pozostałych dostaw tych towarów stosuje się, w stosunku do podstawy opodatkowania stawkę podatku w wysokości 22%.

Ad.3

Zgodnie z § 5 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948 z późn. zm.), podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innych umów o podobnym charakterze albo też marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiągniętego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników.

W świetle art. 120 ust. 16 ustawy o VAT, podatnik, o którym mowa w ust. 4, nie może oddzielnie wykazywać na wystawianych przez siebie fakturach podatku od dostawy towarów, w przypadku gdy opodatkowaniu podlega marża.

Dotyczy to również paragonów fiskalnych.

Kasy rejestrujące, które decyzją Ministra Finansów zostały dopuszczone do obrotu , nie mają możliwości odrębnego zidentyfikowania sprzedaży opodatkowanej tylko od marży (dla której nie wyodrębnia się kwoty VAT).W stawkach oznaczonych literowo mamy stałe pozycje : PTU A –22% ,PTU B – 7%, PTU C – 0%, PTU zw – zwolnienie, natomiast pozostałe litery od D do G są „ wolne”.

Zatem biorąc pod uwagę aktualne możliwości kas fiskalnych, należy przyporządkować kolejną „wolną literę” (np. PTU D) dla sprzedaży opodatkowanej od marży. Serwisant programując daną literę dla sprzedaży opodatkowanej marżą powinien odnotować w książce serwisowej, jaka litera jest przyporządkowana marży.

Ad.4

Art. 109 ust.3 wyżej cytowanej ustawy o podatku od towarów i usług stanowi , iż podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9,są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Natomiast art. 120 ust. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. stanowi, jeżeli podatnik oprócz zasad , o których mowa w ust. 4 (marża), stosuje również zasady ogólne opodatkowania zgodnie z art. 109 ust. 3 ,z uwzględnieniem podziału w zależności od sposobu opodatkowania; w odniesieniu do dostawy, o której mowa w ust. 4, ewidencja musi zawierać w szczególności kwoty nabycia towarów niezbędne do określenia marży , o której mowa w tym przepisie.

Ad.5

Przepis art. 18 ust 1a ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11 ,poz. 50 z późn. zm.),obowiązujący do 30 kwietnia 2004 r., stanowił iż dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 1 poz. 29 do ustawy stawka podatku wynosi 3% .

W przypadku sprzedaży dzieł sztuki po 1 maja 2004r. obowiązek podatkowy powstaje na mocy nowej ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem, w stosunku do dzieł sztuki nabytych do 30 kwietnia 2004r. , a sprzedawanych po 1 maja 2004r. stosuje się przepis art.120 ust.2 i 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ).

Odpowiedź zgodna jest ze stanem prawnym aktualnym na dzień jej udzielenia.