Wnioskodawca zwrócił się z pytaniem, czy rekompensatę jaką otrzymuje ławnik za czas wykonywania czynności w sądzie zgodnie z art. 172 § 3 ustawy z dnia 27.07.2001r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.), Sąd powinien potraktować jako przychód zgodnie z art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), a co za tym idzie czy od tych przychodów jako płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Zdaniem wnioskodawcy przedmiotową rekompensatę należy traktować jako zwrot kosztów utraconych korzyści, jakie ławnik mógłby osiągnąć nie wypełniając swoich obowiązków (można tak wnioskować na podstawie art. 172 § 2 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, zgodnie z którym za czas zwolnienia od pracy ławnik zachowuje prawo do świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia), a zatem miałby tutaj zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca uważa zatem, iż z zastosowania tych przepisów wynikają skutki podatkowe w postaci zwolnienia przedmiotowego, w następstwie którego, płatnik zobowiązany jest wystawić na koniec roku informację PIT-R.

W oparciu o przedstawiony stan faktyczny, Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Kaliszu stwierdził, iż stanowisko wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie jest nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść tego przepisu wskazuje na zasadę powszechności przedmiotowej opodatkowania podatkiem dochodowym wszystkich dochodów postawionych do dyspozycji poszczególnych osób, dlatego też określone w nim ustawowe wyjątki - zwolnienia przedmiotowe, należy traktować jako szczególny przywilej podatkowy, a zatem przepisy wprowadzające je muszą być interpretowane ściśle.

Powołana w złożonym wniosku ustawa z dnia 27.07.2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) w art. 4 § 1 stanowi, iż w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości obywatele biorą udział przez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw przed sądami w pierwszej instancji, chyba że ustawy stanowią inaczej. Skoro ławnik w następstwie ustawowego uprawnienia uczestniczy w rozpoznawaniu spraw przed sądem jako reprezentant obywateli, to możemy mówić wtedy o pełnieniu przez niego obowiązków obywatelskich.

Wobec tego w przełożeniu na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wszelkie świadczenia uzyskane przez ławników z tego tytułu, w tym przedmiotową rekompensatę pieniężną za czas wykonywania czynności w sądzie (art. 172 § 3 i 4 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych), powinny być zakwalifikowane do przychodówz działalności wykonywanej osobiście (art. 10 ust. 1 pkt 2 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) określonych w art. 13 pkt 5 tej ustawy, jako przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powołania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 tego artykułu.

W literalnym brzmieniu, omawiana rekompensata pieniężna za czas wykonywania czynności w sądzie, nie znajduje odzwierciedlenia w katalogu zwolnień przedmiotowych (mowa o wyjątkach w cytowanym na wstępie art. 9 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) wymienionych w art 21, 52, 52a i 52c tej ustawy, a to oznacza, że świadczenie to podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ponadto wyjaśnia się, że skoro przychód z wypłaconych rekompensat podlega opodatkowaniu, płatnik, zgodnie z przepisami art. 41 ust. 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest zobowiązany do pobierania zaliczek na podatek dochodowy w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 5 tej ustawy oraz pomniejszonych o składki potrącane przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1pkt 2 lit. b w/w ustawy (o ile zajdzie obowiązek ich pobrania zgodnie z odrębnymi przepisami). Z kolei tak obliczoną zaliczkę zmniejsza się, z zastrzeżeniem art. 27b ust. 1 pkt 2 i ust. 2 w/w ustawy, o kwotę składki zdrowotnej pobranej przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (o ile zajdzie obowiązek ich pobrania).

Powyższe zaliczki należy przekazać w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego według siedziby płatnika wraz z deklaracją PIT - 4. Ponadto, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy zobowiązani są przesłać podatnikom oraz urzędom skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania podatnika, imienne informacje o wysokości dochodu oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy – PIT 11/8B wraz z informacją o wypłaconych podatnikowi kwotach z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich PIT-R - o czym stanowi art. 42 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 w/w ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Powyższa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie dokonania tej interpretacji.