W dniu 13 stycznia 2005r. zwrócił się Pan z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, w Pana indywidulanej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

W złożonym wniosku przedstawił Pan następujący stan faktyczny sprawy:

W dniu 08.09.2003r. udzielił Pan pożyczki w wysokości 65.000 zł panu JM. W celu zabezpieczenia wierzytelności z tytułu udzielonej pożyczki, pan JM przeniósł bezwarunkowo na Pana rzecz własność lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego w Warszawie. Przeniesienie własności wymienionego lokalu nastąpiło w formie aktu notarialnego. Jednocześnie zobowiązał się Pan do powrotnego przeniesienia własności tej nieruchomości na rzecz pana JM, po dokonaniu przez niego spłaty pożyczki wraz z odsetkami. W dniu 30.12.2004r. otrzymał Pan zwrot pożyczki udzielonej w dniu 08.09.2003r. oraz przeniósł Pan własność ww. lokalu na rzecz pana JM, również w formie umowy zawartej przed notariuszem. W związku z powyższym zwraca się Pan z zapytaniem, czy zwrot nieruchomości podlega opodatkowaniu 10 % zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Wyraża Pan zdanie, że opisana sytuacja nie kwalifikuje się jako odpłatne zbycie i nie podlega opodatkowaniu.

Do opisanego stanu faktycznego mają zastosowanie następujące normy prawa podatkowego:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000r, Nr14, poz. 176 ze zm.), źródłem przychodów jest m.in. odpłatne zbycie z zastrzeżeniem ust. 2, nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt. 1 ww. ustawy, przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia, na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności, w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Na podstawie art. 28 ww. ustawy, przychodu z odpłatnego zbycia m.in. nieruchomości nie łączy sie z przychodami z innych źródeł, a podatek ustala się w formie ryczałtu, w wysokości 10 % uzyskanego przychodu.

Z przedstawionego przez Pana stanu faktycznego wynika, że dłużnik przeniósł na Pana własność nieruchmości na podstawie umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie. Zgodnie z art. 157 § 1 Kodeksu cywilnego, własność nieruchomości przeniesiona została bezwarunkowo i bez zastrzeżenia terminu, natomiast Pan zobowiązał się przywrócić panu JM własność nieruchomości pod warunkiem spłacenia długu. W świetle ww. art. 157 k.c., taka umowa wywiera skutek zobowiązujący. Do nastąpienia skutku rozporządzającego (zbycie - nabycie nieruchomości) niezbędne jest złożenie przez strony dodatkowych oświadczeń obejmujących ich zgodę na niezwłoczne i bezwarunkowe przejście prawa własności. W omawianym przypadku, w świetle przepisów Kodeksu cywilnego nie nastąpiło ostateczne przeniesienie prawa własności, gdyż dłużnik wywiązał się z zobowiązania, w związku z czym otrzymał zwrot nieruchomości.

Z treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że źródłem przychodu z odpłatnego zbycia jest przeniesienie własności w zamian za korzyść majątkową. Przepis art. 10 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy wyklucza powstanie przychodu przy odpłatnym zbyciu na podstawie umowy przewłaszczenia w celu zabezpieczenia wierzytelności w tym pożyczki lub kredytu – do czasu ostatecznego przeniesienia własności przedmiotu umowy.

Wyżej cytowany przepis art. 10 ust. 2 pkt 1 ustawy ma zastosowanie do osoby, która przeniosła własność nieruchomości na zabezpieczenie długu- na podstawie umowy przewłaszczenia. Z przepisu tego można wywnioskować dla drugiej strony takiej umowy, że również do czasu ostatecznego przeniesienia prawa własności, nie nabywa własności przedmiotu umowy.

W przedmiotowej sprawie, zwrot nieruchomości oznacza, że nie nastąpiło ostateczne przeniesienie na Pana własności nieruchomości. Dowodzi też, że celem umowy było faktycznie zabezpieczenie długu, nie zaś przeniesienie prawa własności nieruchomości. Przeniesienie zaś własności przedmiotowej nieruchomości z powrotem na pana JM, nastąpiło w konsekwencji spełnienia warunku zawartego w umowie przewłaszczenia, tj. zapłaty długu. Nie wiązało się zatem z uzyskaniem korzyści majątkowych.

W stanie faktycznym omawianej sprawy, zwrot przez Pana nieruchomości, nie stanowi przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu.