Stan faktyczny:

Podatniczka zamierza zlikwidować prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą, a zakład (na który składają się: wartość towaru, środki trwałe zamortyzowane w 80%, kasę fiskalną) przekazać w drodze darowizny swojej matce - prowadzącej działalność gospodarczą w tym samym zakresie co podatniczka.

Ocena prawna stanu faktycznego:

W myśl art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej, dochód ustala się przy zastosowaniu do wartości ustalonej według cen zakupu pozostałych na dzień likwidacji towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, wyrobów gotowych, braków i odpadków oraz rzeczowych składników majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będących środkami trwałymi - takiego wskaźnika procentowego, jaki wynika z udziału dochodu w przychodach w okresie ostatnich trzech miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła likwidacja działalności, a jeżeli w tym okresie dochód nie wystąpił - w roku podatkowym poprzedzającym rok, w którym nastąpiła likwidacja. Za datę likwidacji działalności gospodarczej uważa się datę określoną w zawiadomieniu, o którym mowa w zdaniu poprzednim.

Nie ustala się dochodu na dzień likwidacji, jeżeli:

1. w wyniku zmiany formy prawnej lub połączenia przedsiębiorstw składniki majątku objęte remanentem zostały wniesione w formie wkładu lub aportu do nowo powstałego lub istniejącego przedsiębiorcy,
2. nastąpiła całkowita lub częściowa zmiana branży,
3. osoba fizyczna wniosła w formie wkładu lub aportu do spółki cywilnej albo spółki handlowej składniki majątku objęte remanentem,
4. nastąpiło przekształcenie spółki cywilnej w spółkę handlową lub osobowej spółki handlowej w inną osobową spółkę handlową albo w kapitałową spółkę handlową.

Podatek od dochodu z remanentu likwidacyjnego ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% tego dochodu, co wynika z treści art. 44 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.

Jednocześnie należy zauważyć, że remanent likwidacyjny sporządzany w sposób przewidziany w zacytowanym przepisie nie obejmuje składników majątku, które stanowią środki trwałe wykorzystywane w działalności (także tych, które z uwagi na niską wartość zostały jednorazowo umorzone). Fakt likwidacji działalności nie nakłada więc obowiązku opodatkowania podatkiem dochodowym wartości składników majątku trwałego. Sytuacja uległaby zmianie w przypadku, gdyby składniki te po jakimś czasie zostały np. sprzedane. Wówczas zastosowanie znajdzie art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w stosunku do podatniczki - zamierzającej zlikwidować prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą - nie zajdzie żadna z sytuacji wymienionych w treści art. 24 ust. 3 pkt 1-4 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. Zatem podatniczka obowiązana będzie do ustalenia dochodu na dzień likwidacji w sposób przewidziany w treści art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r., z uwzględnieniem art. 14 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, oraz do zapłacenia 10% zryczałtowanego podatku dochodowego od tego dochodu.

Należy podkreślić, iż przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991r. nie przewidują możliwości zwolnienia podatniczki z konieczności ustalenia dochodu z remanentu likwidacyjnego i zapłaty podatku od tego dochodu – z uwagi na przekazanie w drodze darowizny likwidowanego zakładu rodzicowi.