Stan faktyczny:

Bank Spółdzielczy wypłacił swojej pracownicy przebywającej na urlopie wychowawczym (od 17.08.2002 roku do 17.08.2005 roku) nagrodę jubileuszową w sierpniu 2003r.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Kwestię kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów normują art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.).

Art. 15 ust. 1 wym. ustawy stanowi, że „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.”

Zgodnie z zasadą wyrażoną w tym przepisie, aby wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów spełnione muszą być następujące warunki:

• między wydatkiem a przychodem uzyskanym lub racjonalnie spodziewanym musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy,
• wydatek nie znalazł się w kategorii wydatków rodzajowo wyłączonych, które zostały określone w art. 16 ustawy.

Z treści art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974r. Kodeks pracy (Dz. U. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) wynika, że „przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem”.

Z treści art. 186 i 186⁵ Kodeksu pracy wynika z kolei, że prawo do urlopu wychowawczego należy do podstawowych uprawnień pracowniczych a w okresie przebywania na tym urlopie stosunek pracy nie ulega zawieszeniu czy przerwaniu.

A zatem wydatek ten poniesiony jest na rzecz pracownika, w trakcie stosunku pracy. Toteż nagroda jubileuszowa - z racji okoliczności, w których jest ustalana i przyjętego systemu jej naliczania - wyczerpuje przesłankę z art. 15 ust. 1 ustawy, tj. stanowi koszt poniesiony w celu uzyskania przychodu.

Natomiast kwestię zaliczania tych wydatków (kosztów) do kosztów uzyskania przychodów w poszczególnych latach podatkowych reguluje przepis art. 15 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stosownie do tego przepisu, koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.

Jest zatem zasadą, że koszty uzyskania przychodów są potrącalne w tym roku podatkowym, którego dotyczą. Wyjątkiem od tej zasady jest tylko sytuacja, gdy zarachowanie kosztu w roku podatkowym, którego dotyczy nie było możliwe.

Wydatki związane z wynagrodzeniami pracowników z reguły można bezpośrednio powiązać z osiąganymi przychodami i w związku z tym są potrącalne w tym roku, którego przychodów dotyczą.

Natomiast premii jubileuszowej, aczkolwiek wypłacanej w ramach obowiązującego w zakładzie pracy regulaminu wynagrodzeń, nie można powiązać bezpośrednio z przychodami konkretnego roku podatkowego. Premia jubileuszowa bowiem ze swej istoty dotyczy określonego okresu pracy i nie jest możliwym przypisanie jej do określonego miesiąca czy nawet roku świadczenia pracy.

Jak wynika z pisma Ministerstwa Finansów z dnia 26.04.2002r. Nr PB3-8214-99/WK/02, wydanego na podstawie art. 14 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), „w przypadku kosztów, których nie można bezpośrednio lub pośrednio wiązać z uzyskanym przychodem, gdyż są związane z całokształtem działalności podatnika, podlegają one zaliczeniu w koszty uzyskania przychodu z chwilą ich faktycznego poniesienia.”

W tym stanie faktycznym i prawnym premia jubileuszowa za okres 15 lat pracy, przyznana pracownicy przebywającej na urlopie wychowawczym i wypłacona w 2003r., stanowi dla banku koszt uzyskania przychodów tego roku podatkowego.