Odpowiadając na pytania zawarte w przedmiotowym wystąpieniu Strony z dnia 19.11.2004 r. należy zauważyć, że w myśl art. 29 ust. 2b ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 ze zm.) podatnicy, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku należnego w obowiązujących terminach, mogli odliczyć od tego podatku kwotę wydatkowaną na zakup każdej z kas rejestrujących zgłoszonych na dzień rozpoczęcia (powstania obowiązku) ewidencjonowania w wysokości 50% jej ceny zakupu (bez podatku od towarów i usług), nie więcej niż 2.500 zł.

Zgodnie z art. 160 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), która zastąpiła z dniem 1 maja 2004 r. ustawę o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, osoba prawna, której zakłady (oddziały) rozliczały się jako odrębni podatnicy, wstąpiła z dniem 1 maja 2004 r. we wszystkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki swojego zakładu (oddziału), który przestał być wyodrębnionym podatnikiem – w zakresie w jakim dotyczyły podatku od towarów i usług.

Jak wynika z opisu, oddziały Strony były do 30 kwietnia 2004 r., na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym, odrębnymi podatnikami VAT, prowadzącymi stosownie do art. 29 ust. 1 tej ustawy ewidencję sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących. W myśl przepisu § 9 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm.) podatnicy są obowiązani do zwrotu odliczonych lub zwróconych im kwot wydatkowanych na zakup kas rejestrujących w przypadku, gdy w okresie trzech lat od dnia ich rozpoczęcia ewidencjonowania:

• zaprzestaną ich używania,
• zaprzestaną działalności,
• nastąpi otwarcie likwidacji,
• zostanie ogłoszona upadłość,
• nastąpi sprzedaż przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans,
• nie dokonają w obowiązującym terminie zgłoszenia kasy do obowiązkowego przeglądu technicznego przez właściwy serwis.

Wyszczególnione w w/w przepisie rozporządzenia okoliczności, obligujące podatnika, który skorzystał z ulgi z tytułu zakupu kas rejestrujących, do jej zwrotu, nie obejmują sytuacji, o której mowa w art. 160 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. będącej wynikiem przekształcenia z mocy prawa oddziału samodzielnie sporządzającego bilans jako wyodrębnionego podatnika w zakresie podatku od towarów i usług. Utrata przez oddziały Strony, z dniem 1 maja 2004r. statusu odrębnych podatników VAT nie stanowiła zatem zdarzenia powodującego utratę ulgi.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że nie powstał u Strony obowiązek zwrotu odliczonych lub zwróconych kwot z tytułu zakupu kas rejestrujących przez jej oddziały.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych z wyjątkiem przypadków, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usługi turystyki, opodatkowanej na zasadach innych niż określone w art. 119, wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne albo jedne i drugie.

W świetle powołanego przepisu należy uznać, że odliczenie VAT naliczonego przy zakupie usług noclegowych i gastronomicznych przysługuje wyłącznie podatnikom wykonującym usługi turystyczne. Z zapytania złożonego przez Wojskową Agencję Mieszkaniową wynika, że świadczy ona usługi hotelowe. W konsekwencji należy uznać, że wymienione odstępstwo w zakresie odmowy odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu usług gastronomicznych nie ma zastosowania w stanie faktycznym przedstawionym przez Agencję.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju

Przepis art. 8 ust. 1 w/w ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jako odpłatne świadczenie usług. W przypadku usług obcych przekazanych na rzecz pracowników, przedsiębiorstwo traktuje się jako podmiot samodzielnie świadczący usługę. W takiej sytuacji należy uznać, że podatnik dokonując refakturowania usługi wykonanej przez kontrahenta rozlicza ją jakby sam ją wykonał, z zastosowaniem właściwych dla niej przepisów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 w/w ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Stosownie do art 7 ust. 2 w/cyt. ustawy przez odpłatną dostawę towarów rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, a w szczególności:

• przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;

• wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny,pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Mając na uwadze zacytowane wyżej przepisy należy uznać, że przy nabyciu towarów i usług za środki pochodzące z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych podatnikowi przysługuje odliczenie podatku naliczonego przy ich nabyciu zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług, w myśl którego, w zakresie jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu. Przemawia za tym również przepis zawarty w art. 88 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, w myśl którego, podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego, od wydatków związanych z dostawą towarów i świadczeniem usług w przypadkach określonych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, jeżeli czynności te zostały opodatkowane. W konsekwencji należy wskazać, że nieodpłatne przekazanie usług i towarów zakupionych za środki pochodzące z ZFŚS na cele pracowników będzie podlegało opodatkowaniu VAT jeżeli przysługiwało podmiotowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W odniesieniu do zużycia, nieodpłatnego przekazania towarów i świadczenia usług stosuje się przepisy art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1 i 2 art. 8 ust. 1 i 2. Jednocześnie należy zauważyć, że przepisu zawartego w art. 7 ust. 2 – zgodnie z treścią art. 7 ust. 3 – nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli ich przekazanie wiązało się bezpośrednio z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem.
Z powyższych unormowań wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów podlega wszelkie przekazanie przez podatnika bez wynagrodzenia towarów należących do przedsiębiorstwa ( nie mających statusu prezentów o małej wartości i próbek), na cele wiążące się bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością , jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od tych czynności, w całości lub części.
W związku z tym, jeżeli Strona przekazuje wszelkiego rodzaju towary na cele reprezentacji i reklamy a także zużywa je podczas spotkań z kontrahentami ( kawa, herbata, ciastka), co wiąże się bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością, to wymienione przekazanie podlega opodatkowaniu jako odpłatna dostawa, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów będących przedmiotem przekazania. Nie podlega opodatkowaniu przekazanie towarów, jeżeli spełniają one kryteria zakwalifikowania ich do prezentów o małej wartości i próbek.

Jednocześnie wskazać należy, iż pojęcie “przekazania towarów” w art. 7 ust. 2 ustawy zostało użyte w szerokim znaczeniu, na co wskazuje pkt 1 tego przepisu i obejmuje również zużycie towarów.Powyższe powoduje obowiązek naliczenia od w/w przekazania należnego VAT jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo (w całości lub w części) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi czynnościami.

Zgodnie z załącznikiem Nr 1 poz. 6 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 ze zm.) zwolnione z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących są usługi krótkotrwałego zakwaterowania pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane zaliczane do grupowania PKWiU 55.23.15, z wyłączeniem usług hotelarskich i turystycznych.
W przypadku więc zaliczenia świadczonych przez Stronę usług wynajmowania osobom fizycznym, w tym nieprowadzącym działalności gospodarczej, wolnych pokoi w internatach, do usług krótkotrwałego zakwaterowania pozostałych, gdzie indziej nie sklasyfikowanych (PKWiU 55.23.15), ale innych niż usługi hotelarskie i/lub turystyczne, korzystają one w myśl powołanego przepisu rozporządzenia Ministra Finansów ze zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących (zwolnienie przedmiotowe).

Niemniej o obowiązku bądź braku obowiązku ewidencjonowania przedmiotowych usług przy zastosowaniu kas rejestrujących decydować będzie, podobnie jak w przypadku stawki podatku, zakwalifikowanie ich do właściwego grupowania PKWiU.

Należy zauważyć, że Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie nie jest organem kompetentnym dla dokonywania klasyfikacji statystycznej poszczególnych usług. W tym stanie rzeczy należy zauważyć, że w tym zakresie obowiązuje następujący sposób postępowania. Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 5 listopada 2002 r. w sprawie trybu wydawania opinii klasyfikacyjnych według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS nr 12, poz. 87) zasadą jest, że:

Zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów.

W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania zainteresowany podmiot może zwrócić się o wskazanie zaklasyfikowania rodzaju prowadzonej działalności, wyrobu lub usługi, towaru, środka trwałego lub obiektu budowlanego i wydanie opinii interpretacyjnej do Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi. Zatem Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie może jedynie w oparciu o klasyfikację wydaną przez właściwy Urząd Statystyczny lub dokonaną przez podatnika wskazać dla towaru lub usługi stawkę podatkową lub zwolnienie określone w przepisach ustawy o VAT.

Zgodnie z art 15 ust 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych. Agencja jest państwową jednostką organizacyjną, która działa na podstawie ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity z 2002 r. Dz. U. Nr 42 poz. 368). Zgodnie z art. 14 ust 1 ww. ustawy Skarb Państwa powierzył Agencji wykonywanie w jego imieniu i na jego rzecz prawa własności i innych praw rzeczowych w stosunku do nieruchomości stanowiących jego własność:

• wykorzystywanych na zakwaterowanie stałe i tymczasowe żołnierzy zawodowych,

• zajętych pod budowle i urządzenia infrastruktury związane z nieruchomościami, o których mowa w pkt 1,

• uznanych za zbędne na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, jeżeli w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego są lub mogą być przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe,

• uznanych za zbędne na cele obronności i bezpieczeństwa państwa, jeżeli opracowana przez Agencję propozycja wykorzystania tych nieruchomości uzasadnia ich przekazanie w celu realizacji zadań Agencji,

• innych niż określone w pkt 1-4, przekazanych Agencji.

W myśl art. 14 ust 2 i 2a w/w ustawy Agencja gospodaruje nieruchomościami, o których mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami, z wyjątkiem przepisów dotyczących wywłaszczenia nieruchomości.

W zakresie gospodarowania nieruchomościami o których mowa w ust. 1, przysługują:

• Prezesowi Agencji - uprawnienia wojewody,

• Dyrektorom oddziałów regionalnych Agencji – uprawnienia starosty wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, z wyjątkiem uprawnień dotyczących wywłaszczania nieruchomości.

W myśl art. 16 ust 4 w/cyt. ustawy zadaniami własnymi Agencji jest wydawanie decyzji o prawie zamieszkiwania w lokalach mieszkalnych będących w dyspozycji Agencji, pozyskanych w drodze:

1. leasingu lub najmu od osób trzecich, na wynajem których Agencja otrzymuje dotacje budżetowe,
2. przydziału lub umowy ze spółdzielnią,
3. umowy z towarzystwem budownictwa społecznego utworzonym przez Agencję.

Z opisanego przez Stronę stanu faktycznego wynika, że zgodnie art. 36 ust. 1 w/w ustawy Agencja pobiera od najemców opłaty za używanie lokalu oraz opłaty pośrednie w formie zaliczek na które składają się: opłaty za energię elektryczną, cieplną, gaz, wodę oraz za odbiór nieczystości stałych i płynnych. Natomiast na podstawie art. 32 ust. 4 cytowanej ustawy osoby zwalniające lokal mieszkalny ponoszą koszty napraw i wymiany zniszczonych urządzeń stanowiących wyposażenie lokalu mieszkalnego znajdującego się w zasobach Agencji.
Mając na uwadze fakt, że oddanie lokali mieszkalnych oraz pobieranie z tego tytułu określonych należności następuje w drodze decyzji administracyjnych, które to decyzje wydawane są zgodnie z powołaną ustawą przez Agencję, działającą w tym zakresie jako organ administracji rządowej, to w tym stanie rzeczy należy uznać, że wymienione czynności są wyłączone z zakresu przedmiotowego ustawy o VAT, ze względu na treść art. 15 ust 6 ustawy o podatku od towarów i usług.