W dniu 14.01.2005r. Pani Ewa ......., wystąpiła do tut. Organu podatkowego z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W dniu 11.02.2005r. Podatniczka złożyła do tut. organu podatkowego uzupełnienie do w/w wniosku.
Jak wynika przedstawionego stanu faktycznego Podatniczka aktualnie czynności syndyka wykonuje wyłącznie w postępowaniach upadłościowych, w których została wyznaczona przez Sąd Rejonowy w Radomiu V Wydział Gospodarczy na podstawie przepisów dawnego Prawa upadłościowego- Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934r. ( Dz. U. z 1991r. nr 118 poz. 512 z późn. zm.).
Mając powyższe na uwadze podatniczka zapytuje: - czy syndyk powinien wystawić masie upadłości, którą zarządza fakturę VAT i do kwoty wynagrodzenia przyznanego przez sąd winien doliczyć VAT w wysokości 22% ?

Stanowisko Podatniczki:
Zgodnie z art. 13 pkt 6 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody osób, których organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zlecił wykonanie określonych czynności. Przychody uzyskiwane przez syndyków z tytułu przyznanego im przez sąd wynagrodzenia można zakwalifikować jako ujęte w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, a zatem podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem podatniczki niewątpliwy jest fakt, że syndyk jest osobą powołaną przez sąd na podstawie art. 156 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. prawo upadłościowe i naprawcze. Także o przyznaniu syndykowi wynagrodzenia zgodnie z tą ustawą decyduje sąd.
Wg podatniczki między sądem a syndykiem istnieją więzy prawne tworzące stosunek prawny, co do warunków wykonywania czynności wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności( czyli sądu). Warunki wykonywania czynności przez syndyka zostały bezpośrednio określone w ustawie prawo upadłościowe i naprawcze.
Ponieważ ustawa ta wiąże zarówno sąd jak i syndyka, zdaniem wnioskodawczyni, można stwierdzić, ze ustanawia ona pewne ramy, co do sposobu wykonania czynności przez syndyka, w szczególności w pewnym zakresie ustala warunki ich wykonania oraz daje podstawy prawne przyznania należnego z ich tytułu wynagrodzenia w formie zaliczki( np. 1 lub 3 razy w roku.).
Zdaniem podatniczki syndyk działający z nakazu sądu ( organu państwowej władzy sądowniczej) nie działa na rzecz konkretnego usługobiorcy-konsumenta, albowiem nie można uznać, że sąd jest beneficjentem działań syndyka. Natomiast opodatkowaniem podatkiem VAT podlegają tylko takie transakcje w ramach których następuje możliwy do zidentyfikowania konsument towarów i usług.
Podatniczka podkreśla , że syndyk nie jest usługodawcą, gdyż działa z nakazu Sądu ( organ państwowej władzy sądowniczej), a nie działa na rzecz konkretnego usługobiorcy-konsumenta. W związku z tym czynności syndyka nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Ponadto syndyk nie prowadzi działalności gospodarczej tylko pełni funkcję. Nie działa w imieniu własnym, lecz na rachunek upadłego. W Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD brak jest nawet kodu dla działalności syndyka. Nadto syndyk nie może prowadzić w sposób ciagły postępowań upadłościowych. Gdyż nie ma wpływu na liczbę zleceń. Poza tym nie występuje tu element konkurencji i w związku z tym ryzyko.
W świetle powyższego zdaniem Wnioskodawczyni czynności syndyka, (chociaż otrzymuje za nie wynagrodzenia) nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu przepisów art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług , a tym samym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Podatniczka nadmienia również, że Minister Finansów wynagrodzenie komorników sądowych wyłączył z opodatkowania podatkiem VAT. Analogicznie należałoby, zatem traktować również sytuację syndyków.

Stanowisko Organu Podatkowego:
Artykuł 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54 poz. 535 z późn. zm.)stanowi, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
Zgodnie z art. 29 ust.2 cyt. ustawy w przypadku, gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. Jeżeli więc syndyk z tytułu wykonywania przez siebie czynności na rzecz masy upadłości otrzyma zaliczkę podlega ona opodatkowaniu podatkiem VAT.
Odnosząc się do kwestii czy podatek od towarów i usług należy doliczyć do otrzymanego wynagrodzenia syndyka, czy też jest on już zawarty w o tym wynagrodzeniu, stwierdzić należy, że kwestii tych nie regulują przepisy podatkowe. Stanowiącą podstawę opodatkowania kwotę należną z tytułu sprzedaży ustalają strony zawartej umowy. Jeśli ustalenie wysokości tej kwoty regulują niepodatkowe przepisy prawa (jak to ma częściowo miejsce w przypadku wynagrodzenia syndyka), to możliwość dokonania przekalkulowania i zmiany tej kwoty należnej, również po wprowadzeniu opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług, powinno się realizować jedynie na podstawie tych przepisów.
Z treści art. 5 ust. 2 w powiązaniu z art. 8 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. ) "...opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczeniu usług na terytorium kraju".
Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
O zamiarze wykonywania działalności gospodarczej przez syndyków w sposób częstotliwy świadczy fakt posiadania przez syndyka odpowiedniej licencji uprawniającej do wykonywania powierzonej funkcji, czy stała gotowość do podjęcia czynności. Stosownym postanowieniem sąd powierza syndykowi pełnienie określonych funkcji w postępowaniu upadłościowym, których zakres precyzuje ustawa. O wynagrodzeniu i zwrocie poniesionych wydatków orzeka sąd na wniosek zainteresowanych. Wynagrodzenie pokrywane jest z masy upadłości. Wydając stosowne postanowienie w powyższym zakresie sąd działa jako organ władzy .
W związku z powyższym nie może budzić wątpliwości, że każdy z tych podmiotów wykonując swoje czynności w ramach postępowań upadłościowych, do których zostali powołani, wykonuje szeroko pojętą działalność usługodawcy, zaliczaną do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.
W świetle przepisu art. 15 ust. 2 cyt. ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 41 pkt 13 ustawy o podatku od towarów i usług towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22 %, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych podatku od towarów i usług określono inną stawkę.
Zgodnie z art. 106 ust. 1 i 3 cyt. ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. przepis ten stosuje się również do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.
Mając powyższe na uwadze w przestawionym stanie faktycznym oraz fakt, że wynagrodzenie syndyka pokrywane jest z masy upadłości, odbiorcą świadczonych jest jednostka postawiona w stan upadłości. W związku z tym faktura powinna być wystawiona na jednostkę postawioną w stan upadłości.

Pouczenie:
Niniejsze postanowienie wydane zostało na podstawie stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.
Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy z dnia 29.08.1997r. Ordynacja podatkowa ( j.t. Dz. U. nr 8 poz. 60 z 2005r.) niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej -do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Zgodnie z art. 14b § 4 ustawy z dnia 29.08.1997r. cyt. wyżej na niniejsze postanowienie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Zażalenie, zgodnie z przepisem art. 222 w związku z art. 239 ustawy z dnia 29.08.1997r. cyt. wyżej powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia.
Zgodnie z art. 236 § 2 pkt. 1 cyt. ustawy zażalenie podlega opłacie skarbowej we właściwej wysokości.
Niniejsze postanowienie może zostać zmienione lub uchylone w drodze decyzji przez Organ odwoławczy w trybie art. 14b § 5 cyt. ustawy Ordynacja podatkowa.