P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 15 lutego 2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa w sprawie stosowania art. 112 Ordynacji podatkowej do nabywcy majątku w postępowaniu upadłościowym

stwierdzam, że:

stanowisko przedstawione w tym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego.

Uzasadnienie

Stan faktyczny przedstawiony przez wnioskodawcę.

Wnoszący zapytanie przedstawił stan faktyczny z którego wynika, iż Spółka zawarła w dniu 02.04.2005r. przedwstępną umowę sprzedaży nieruchomości gruntowej. Właścicielem nieruchomości jest Skarb Państwa, natomiast użytkownikiem wieczystym jest Spółka Akcyjna w upadłości. Upadłość spółki ogłoszono w dniu 13.12.2001r., a zatem postępowanie upadłościowe toczy się według przepisów rozporządzenia z dnia 24 października 1934r – Prawo upadłościowe (tekst jednolity Dz.U. z 1991 Nr 118 poz. 512 z późn.zm.). Nieruchomość sprzedawana jest z wolnej ręki. W dziale czwartym księgi wieczystej nieruchomości wpisane są hipoteki przymusowe i ustawowe na rzecz osób prawnych, jak również przysługujące Skarbowi Państwa (urzędowi skarbowemu zabezpieczające zaległości podatkowe z tytułu podatków: VAT, dochodowego od osób prawnych oraz od nieruchomości).

Stanowisko wnioskodawcy.

W ocenie Podatnika z uwagi na treść art. 120 Prawo upadłościowe w związku z art. 59 § 1 pkt.7 oraz § 2 pkt.4 ustawy Ordynacja podatkowa nabycie nieruchomości gruntowej zbywanej przez syndyka masy upadłościowej z wolnej ręki w toku postępowania upadłościowego powoduje wygaśnięcie wszelkich zobowiązań podatkowych, a zatem w takim wypadku nie będzie miał zastosowanie art. 112 § 1 pkt.3 ustawy Ordynacja podatkowa przewidujący solidarną odpowiedzialność zbywcy i nabywcy za zaległości podatkowe zbywcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zapytanie wnioskodawcy.

Czy nabywca nieruchomości sprzedawanej z wolnej ręki w postępowaniu upadłościowym odpowiada za zaległości zbywcy nieruchomości – spółki akcyjnej w upadłości – o charakterze publicznoprawnym w trybie art. 112 § 1 pkt.3 ustawy Ordynacja podatkowa, czy też wszelkie zobowiązania podatkowe wygasają na podstawie art. 59 § 1 oraz § 2 pkt.4 ustawy Ordynacja podatkowa.

Interpretacja przepisów prawa podatkowego.

Podatnik określając skutki prawne nabycia nieruchomości – po pierwsze obciążonej hipotekami przymusowymi i ustawowymi na rzecz Skarbu Państwa i Gminy Krokowa, po drugie – powołał się zarówno na przepisy Ordynacji podatkowej, jak i Prawo upadłościowe. Podatnik określając skutki prawne (w sferze podatkowej) nabycia nieruchomości powołuje się na treść art. 120 § 1 i 3, zgodnie z którym:

• § 1 „sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma te same skutki prawnej, jakie ma sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym”.
• § 3 „Nabywca nieruchomości, sprzedanej z wolnej ręki, odpowiada za należności podatkowe z nieruchomości stosownie do przepisów podatkowych”.

Kwestia odpowiedzialności za zaległości podatkowe nabywcy nieruchomości została uregulowana w art. 112 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 112 § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa;

§ 1 - „Nabywca:

1. przedsiębiorstwa,
2. zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
3. składników majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą wymienionych w § 2, jeżeli ich wartość w dniu zbycia wynosi co najmniej 15.000 zł.

odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za powstałe do dnia nabycia zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą”.

§ 2 – „Składniki majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowią aktywa trwałe w rozumieniu przepisów o rachunkowości, z wyłączeniem należności długoterminowych, udzielonych pożyczek i długotrwałych rozliczeń międzyokresowych”.

W przepisie art. 112 Ordynacji podatkowej uregulowane zostały zasady i zakres odpowiedzialności solidarnej z podatnikiem – zbywcą nabywcy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Odpowiedzialność nabywcy została w tym przepisie ograniczona do zaległości podatkowych powstałych do dnia nabycia oraz zaległości podatkowych związanych z prowadzoną działalnością. Oznacza to również, że przepisy Ordynacji podatkowej, będące przepisami ogólnymi w zakresie orzekania o odpowiedzialności osób trzecich solidarnie z podatnikiem za jego zaległości podatkowe, nie wyłączają stosowania przepisów szczególnych, regulujących prawa i obowiązki podmiotów, uczestniczących w postępowaniach, w wyniku których może nastąpić nabycie przedsiębiorstwa lub jego części (por. wyrok NSA w Szczecinie z dnia 18.04.2001r. SA/SZ 2339/99, POP 2002/2/74).

Nabycie przez podatnika nieruchomości w trybie art. 120 Prawa upadłościowego, czyli nabycie dokonane w postępowaniu upadłościowym ma co prawda takie same skutki jak nabycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym (§1) ale treść § 3 nie postawia wątpliwości, iż nabycie nieruchomości z wolnej ręki nie powoduje automatycznego wygaśnięcia wszelkich zobowiązań podatkowych jakie ciążyły na zbywcy nieruchomości. A nawet powoduje, iż nabywca odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie ze zbywcą za powstałe do dnia nabycia nieruchomości zaległości podatkowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W art. 59 Ordynacji podatkowej zostały enumeratywnie wyliczone przypadku wygaśnięcia w całości lub w części zobowiązania podatkowego. Następuje to między innymi wskutek przyjęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym (§1 pkt.7). Zobowiązanie podatkowe płatnika wygasa w całości lub w części wskutek przejęcia własności nieruchomości lub prawa majątkowego w postępowaniu egzekucyjnym (§ 2 pkt. 74 Ordynacji podatkowej). Podkreślić przy tym należy, że wygaśnięcie zobowiązania podatkowego następuje bądź poprzez zaspokojenie wierzyciela (organu podatkowego), czyli w drodze spełnienia świadczenia przez dłużnika (podatnika),bądź bez zaspokojenia wierzyciela np. poprzez umorzenie, przedawnienie lub zaniechanie poboru podatku. Ale co najistotniejsze przepis art. 59 Ordynacji podatkowej określa przypadki wygaśnięcia wierzytelności (zobowiązania podatkowego), tylko i wyłącznie wtedy, gdy drugą stroną stosunku prawnego jest organ podatkowy. Przejęcie własności nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym oznacza więc, że podmiotem przejmującym własność jest organ podatkowy. Inaczej niż w postępowaniu upadłościowym, gdzie mamy do czynienia z nabyciem własności nieruchomości w drodze sprzedaży przez syndyka masy upadłości. Przejęcie własności nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym nie jest tożsame z nabyciem własności nieruchomości w drodze sprzedaży dokonanej w postępowaniu upadłościowym, pomimo zapisu, iż sprzedaż w tym trybie (postępowania upadłościowego) ma takie same skutki jak sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym. Przemawia za tym również i to, że w przypadku przejęcia własności nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym najpierw następuje przejęcie nieruchomości przez organ podatkowy, który staje się „nabywcą – właścicielem” – podmiotem uprawnionym do rozporządzenia nieruchomością, a dopiero w dalszej kolejności może nastąpić sprzedaż przejętej nieruchomości.

Nie zależnie od powyższych wyjaśnień podsumowując je stwierdzić należy, iż Ordynacja podatkowa nie zawiera przepisu, wyłączającego odpowiedzialność podmiotu, który nabył w trybie art. 112 ustawy Ordynacja podatkowa przedmioty majątkowe sprzedawane w toku postępowania egzekucyjnego lub upadłościowego.

W związku z powyższym nabycia nieruchomości sprzedawanej z wolnej ręki w postępowaniu upadłościowym odpowiada za zaległości podatkowe zbywcy nieruchomości - spółki akcyjnej w upadłości - o charakterze publicznoprawnym w trybie art. 112 § 1 pkt.3 ustawy Ordynacja podatkowa.

Zatem Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie stwierdza, że stanowisko Podatnika w wniosku z dnia 15 lutego 2005r. jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego i postanawia jak w sentencji.