POSTANOWIENIE

Na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) Naczelnik Urzędu Skarbowego w Raciborzu stwierdza, że stanowisko podatnika, przedstawione we wniosku co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłat za bezumowne korzystanie z nieruchomości budynkowej, jest

n i e p r a w i d ł o w e.

UZASADNIENIE

W dniu 15.03.2005 r. do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Raciborzu wpłynął wniosek o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Dnia 22.04.2005r. i 05.05.2005r. organ podatkowy wezwał telefonicznie wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych związanych z przedstawieniem wyczerpującego stanu faktycznego sprawy. Powyższe zostało uzupełnione w dniu 13.05.2005r.

Jak stanowi art. 14a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. W myśl art. 14a § 4 cytowanej ustawy, udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, o której mowa w § 1, następuje w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Stan faktyczny opisany przez wnioskodawcę: Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca pobiera stosowne opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości budynkowej.

Przykład stanowi podmiot gospodarczy, który od wielu lat zajmuje bez tytułu prawnego część nieruchomości budynkowej będącej własnością podatnika na mocy decyzji Wojewody. Na przestrzeni lat 1990-1996 na podstawie funkcjonujących wówczas przepisów podmiot miał możliwość uregulowania zaszłego stanu prawnego – nabycia nieruchomości w trybie bezprzetargowym. Nie skorzystał jednak z ww. uprawnień. W związku z powyższym Gmina wielokrotnie zobowiązała samoistnego posiadacza do uregulowania stanu posiadania np. poprzez zawarcie umowy dzierżawy. Podmiot ten nie wyrażał jednak chęci zawarcia umowy dzierżawy argumentując, iż zamierza pozyskać nieruchomość w trybie uwłaszczenia. Jednocześnie zaproponował, że do czasu trwałego uregulowania stanu posiadania będzie wnosić opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości lokalowej, co też obecnie czyni . Opłata taka naliczana jest w okresach miesięcznych w wysokości 300% opłaty miesięcznej za dzierżawę tych nieruchomości na mocy Zarządzenia z dnia 26 maja 2003r. w sprawie ustalania stawek czynszowych za nieruchomości zabudowane stanowiące własność Gminy.

W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy opłatę taką należy potraktować jako usługę opodatkowaną 22% podatkiem VAT, czy też jako formę odszkodowania - płatności takie nie podlegają opodatkowaniu.

Stanowisko podatnika: Opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie stanowią formy świadczenia usług, gdyż nie były przedmiotem żadnej, wcześniejszej umowy miedzy stronami. Wobec tego należy je potraktować jako odszkodowanie nie podlegające podatkowi VAT.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa: Po dokonaniu analizy złożonego wniosku Naczelnik Urzędu Skarbowego w Raciborzu stwierdza co następuje.W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa.Ponadto zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o których mowa powyżej, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej, lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy, w tym również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji.W ocenie tut. organu podatkowego opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowią usługę w rozumieniu przepisów ustawy o VAT, gdyż mają charakter świadczenia wzajemnego.Pomiędzy usługodawcą a nabywcą musi być zawiązany stosunek prawny, z którego wynika obowiązek świadczenia usług oraz zapłaty wynagrodzenia za wykonaną usługę. W takim stosunku prawnym następuje spełnienie świadczenia wzajemnego. Świadczenia oparte na tytule prawnym, w ramach których spełniane są świadczenia wzajemne, podlegają generalnie opodatkowaniu podatkiem VAT.Trzeba uznać za okoliczność niesporną w sprawie to, że pomiędzy stronami nie doszło do zawarcia umowy dzierżawy. Zgodnie z art. 693 § 1 k.c. przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do użytkowania i pobierania pożytków przez okres oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umowny czynsz.Jednak nieformalna umowa zawarta pomiędzy Gminą a podmiotem gospodarczym – ustna propozycja, że do czasu trwałego uregulowania stanu posiadania podmiot gospodarczy w zamian za możliwość korzystania z nieruchomości lokalowej będzie uiszczał opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości – ukształtowała w istocie stosunek zobowiązaniowy odpłatny zbliżony charakterem do umowy dzierżawy lub najmu. Cechą zaś każdej z tych umów jest odpłatność w formie umówionego czynszu (art. 659 § 1 i 693 § 1 k.c.).Jest również niesporne i to, że podmiot gospodarczy wnosi co miesiąc na rzecz Gminy opłatę w wysokości 300% opłaty miesięcznej za dzierżawę tej nieruchomości.Posługiwanie się przez stronę pojęciem „odszkodowanie” za bezumowne korzystanie jest prawnie wadliwe, ponieważ trwałe zachowanie się stron w sposób odpowiadający treści świadczeń w stosunku najmu lub dzierżawy oznacza, iż między stronami doszło w sposób dorozumiany do powstania takiego stosunku umownego, w wykonaniu którego świadczenia te są spełniane. Niezależnie jednak od przyjęcia czy stosunek dzierżawy pomiędzy stronami istnieje czy też nie tzw. odszkodowanie za bezumowne korzystanie jest właśnie swoistym wynagrodzeniem za korzystanie z rzeczy a więc musi być również zakwalifikowane jako „pożytek cywilny”.Biorąc pod uwagę powyższe tut. organ podatkowy stoi na stanowisku, że ww. opłaty które podmiot gospodarczy zgonie z nieformalną umową, jest zobowiązany uiszczać na rzecz Gminy podlegają obowiązkowi podatkowemu w podatku od towarów i usług.W kontekście art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczenie kreujące długotrwały stan odpłatnego udostępniania innemu podmiotowi własnej rzeczy jest usługą. Zaprezentowane zatem w treści zapytania stanowisko strony tutejszy organ podatkowy ocenił jako nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 14 a § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu sporządzenia wniosku tożsamego w dniu wydania postanowienia.W przypadku zmiany przepisów interpretacja stanie się nieaktualna.Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 ustawy Ordynacja podatkowa, interpretacja nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe dla wnioskodawcy organy podatkowe i organy kontroli skarbowej do czasu jej zmiany lub uchylenia.Postanowienie niniejsze na mocy art. 143 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60.) wydane zostało z upoważnienia Naczelnika Urzędu SkarbowegoStronie przysługuje prawo wniesienia zażalenia na niniejsze postanowienie do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (adres do korespondencji: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała ul. Traugutta 2a) w terminie 7 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia.Zażalenie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał postanowienie.Zażalenie podlega opłacie skarbowej.