Na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Podatnika przedstawionej w piśmie z dnia 6 grudnia 2004 r. (data wpływu do tut. Urzędu 13.12.2004 r.).

Zgodnie z przedstawionym w piśmie stanem faktycznym Spółka jako członek grupy kapitałowej zawiera transakcje z nierezydentami należącymi do tej grupy – zarówno ze spółką matką, jak i spółkami siostrami. Najczęściej posiada umowy ramowe (nawet z 1999r.), natomiast w danym roku obrachunkowym realizuje współpracę w oparciu o tę umowę i bieżące zamówienia.

Spółka pyta:

1. Czy w przedstawionym stanie faktycznym powstaje obowiązek składania informacji podatkowej ORD-U?

2. Czy zakup obligacji czy też zakup waluty na spot (transakcje natychmiastowe), jak również lokaty, forwardy zawierane u pośrednio powiązanego nierezydenta podlegają obowiązkowi informacyjnemu?

3. W jaki sposób przeliczać wartości podane w EURO skoro umowa była zawarta przed ustaleniem jej kursu przez NBP?

W odpowiedzi Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie wyjaśnia co następuje:

Na podstawie art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są obowiązane do sporządzania i przekazywania informacji bez wezwania przez organ podatkowy - o umowach zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. Prawo dewizowe (Dz. U. nr 141, poz. 1178 ze zm.) nierezydentami są osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą oraz osoby prawne mające siedzibę za granicą, a także inne podmioty mające siedzibę za granicą, posiadające zdolność zaciągania zobowiązań i nabywania praw we własnym imieniu. Nierezydentami są również znajdujące się za granicą oddziały, przedstawicielstwa i przedsiębiorstwa utworzone przez rezydentów.

Przypadki oraz zakres informacji, o których mowa w art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, a także szczegółowe zasady, termin oraz tryb ich sporządzania i przekazywania określa Minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia.

Jak stanowi § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2002 r. w sprawie informacji podatkowych (Dz. U. Nr 240, poz. 2061 ze zm.) informacje o umowach, o których mowa w art. 82 § 1 pkt 2 sporządza się i przekazuje, jeżeli:

1) jedna ze stron tej umowy, bezpośrednio lub pośrednio, bierze udział w zarządzaniu lub kontroli drugiej strony umowy albo posiada udział w jej kapitale, uprawniający do co najmniej 5% wszystkich praw głosu, lub

2) inny podmiot niebędący stroną umowy, równocześnie bierze udział, bezpośrednio lub pośrednio, w zarządzaniu lub kontroli podmiotów będących stronami umowy albo posiada udziały w kapitałach tych podmiotów, uprawniające, w każdym z nich, do co najmniej 5% wszystkich praw głosu, lub

3) nierezydent, będący stroną umowy, posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorstwo, oddział lub przedstawicielstwo w rozumieniu odrębnych przepisów

- i jeżeli podmiot obowiązany do sporządzenia i przekazania informacji wiedział lub mógł wiedzieć, przy zachowaniu należytej staranności, o fakcie posiadania takich udziałów lub o fakcie posiadania przez nierezydenta przedsiębiorstwa, oddziału lub przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl ust. 2 ostatniego przepisu w przypadkach, o których mowa w ust. 1 w:

1) pkt 1 i 2 - w informacjach uwzględnia się umowy, które zostały zawarte w roku podatkowym z tym samym nierezydentem, a suma należności albo suma zobowiązań wynikająca z tych umów przekroczyła równowartość 300.000 EURO,

2) pkt 3 - w informacjach uwzględnia się umowy, w których jednorazowa wartość należności albo zobowiązań przekroczyła równowartość 5.000 EURO.

Stosownie do ust. 3 informacje, o których mowa w ust. 1, sporządza się za rok podatkowy i przesyła się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na adres siedziby albo miejsce zamieszkania podmiotu sporządzającego informację, w terminie trzech miesięcy, licząc od zakończenia tego roku podatkowego.

Ad. 1

W podanym stanie faktycznym Spółka jest zobowiązana do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących wszystkich umów zawieranych w danym roku podatkowym ze spółkami nierezydentami należącymi do tej samej grupy kapitałowej, bez względu na stopień „pośredniości” powiązania podmiotów, w przypadku wystąpienia okoliczności wymienionych w § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2 pkt 1.

Obowiązek informacyjny wynikający z art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej dotyczy jedynie umów zawieranych z nierezydentami, nie odnosi się natomiast do kontraktów zawieranych z powiązanymi rezydentami, co jednoznacznie wynika z treści przepisu.

Ad. 2

Podstawową przesłanką, z zaistnieniem której powstaje u podatnika obowiązek informacyjny jest zawarcie przez podatnika umowy z nierezydentem. Umowa jest czynnością prawną dwustronną, która obejmuje zgodny zamiar stron wyrażony w postaci złożonych oświadczeń woli, skierowany na wywołanie powstania, zmiany lub ustania skutków prawnych. Umowa stanowi źródło zobowiązania czyli stosunku prawnego, w którym wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Obowiązek informacyjny ustanowiony w art. 82 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej dotyczy jedynie zawartych z nierezydentami w danym roku podatkowym umów, nie dotyczy natomiast jednostronnych czynności prawnych oraz czynności faktycznych.

W przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym, Spółka posiada z innymi członkami grupy kapitałowej, do której należy, umowy ramowe zawarte w latach poprzednich. Wyjaśnić należy, że umowa ramowa jest porozumieniem stron nakierowanym na przyszłe współdziałanie pomiędzy kontrahentami, którzy przewidują utrzymywanie przez jakiś czas stałych powiązań gospodarczych. Umowa ramowa zakłada zawarcie tzw. kontraktów wykonawczych, zawiera w swej treści nakaz kontraktowania w przyszłości, jednakże bez ustalenia przedmiotowo istotnych elementów takich umów.

W danym roku podatkowym Spółka zawiera transakcje w oparciu o umowę ramową i bieżące zamówienia. Z pisma Spółki wynika, że właśnie w ten sposób realizowane są transakcje wymienione w pytaniu 2. Należy je wobec tego traktować jako odrębne umowy – kontrakty wykonawcze. W związku z tym podlegają one obowiązkowi informacyjnemu ORD-U.

Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie zaznacza jednak, że ze względu na szeroki zakres zapytania oraz brak możliwości wyczerpującego poznania stanu faktycznego odpowiedź na to pytanie nie może być jednoznaczna i jest uzależniona od stanu prawnego i faktycznego występującego w konkretnym stosunku prawnym łączącym Spółkę z konkretnym kontrahentem.

Ad. 3

W informacji podatkowej ORD-U podaje się wartość przedmiotu umów zawartych w roku podatkowym z nierezydentem. Sposób wyliczenia tej wartości wskazuje w/w rozporządzenie w sprawie informacji podatkowych. Zgodnie z § 4 ust. 1 w informacjach, o których mowa w § 3, uwzględnia się wartość należności lub zobowiązań wynikającą z umów sporządzonych w formie pisemnej lub wartość wynikającą z wystawionych lub otrzymanych faktur albo rachunków potwierdzających zawarcie umowy. Jak stanowi ust. 2 określone w § 3 ust. 2 wartości wyrażone w EURO przelicza się na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym zawarto umowę.

Ponieważ Spółka posiada zawarte umowy ramowe ze swoimi kontrahentami w okresie, gdy NBP nie ustalał jeszcze kursu dla EURO pojawiła się wątpliwość w jaki sposób ustalać kurs, o którym mowa w § 4 ust. 2.

Obowiązek Spółki polega na składaniu informacji dotyczącej umów zawieranych z nierezydentami w danym roku podatkowym, w tym umów będących kontraktami wykonawczymi w stosunku do umowy ramowej. W związku z powyższym w przedstawionej przez Spółkę sytuacji nie powstaje problem związany z ustalaniem średniego kursu walut.

Spółka posiada inny niż kalendarzowy rok podatkowy trwający od 1 października do 30 września. Wobec tego w informacji dotyczącej ostatniego roku podatkowego Spółka powinna stosować przeliczenie wartości wyrażonych w EURO na walutę polską po średnim kursie ustalonym przez Narodowy Bank Polski, na dzień 30 września 2003 r.

Niniejszej odpowiedzi udzielono w oparciu o aktualny stan prawny oraz faktyczny przedstawiony w zapytaniu.