Decyzja

Dyrektora Izby Skarbowejw Gdańsku

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku działając na podstawie:

• art. 14 b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa

(Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.);

po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego pismem z dnia 22 marca 2005r. w imieniu Spółki przez Pełnomocnika na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sopocie znak PP/443-3/05 z dnia 11 marca 2005r. zawierające pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, w sprawie prawa do odliczenia w całości od podatku należnego podatku naliczonego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, przy zakupie usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych,

uchyla postanowienie będące przedmiotem zażalenia.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 05 stycznia 2005r. Spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sopocie z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie możliwości odliczenia w całości od podatku należnego podatku naliczonego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, przy zakupie usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych.

W złożonym zapytaniu Podatnik wskazał następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest podmiotem zajmującym się m.in. pośrednictwem finansowym w zakresie obrotu wierzytelnościami oraz pośrednictwem ubezpieczeniowo-kredytowym. W ramach działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, spółka nabywa na podstawie umowy przelewu powierniczego wierzytelności spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w stosunku do członków tych kas. Umowa powierniczego przelewu wierzytelności określa wartość wierzytelności (wartość ta obejmuje roszczenie główne, odsetki do dnia umowy powierniczego przelewu wierzytelności, ewentualnie koszty sądowe lub urzędowe poniesione przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową). Na skutek tej umowy właścicielem wierzytelności staje się Spółka. Następnie nabyta powierniczo wierzytelność jest windykowana jako wierzytelność własna Spółki. Jeżeli windykacja okaże się bezskuteczna, procedura windykacyjna zostaje zakończona. Jeżeli windykacja okaże się skuteczna, kwoty uzyskane w wyniku windykacji wierzytelności przekazywane są przez Spółkę na rzecz spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, po potrąceniu należnego Spółce dyskonta. Prowadząc postępowanie windykacyjne, Spółka ponosi m.in. koszty sądowe, koszty egzekucji komorniczej, koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i komorniczym.

Przychody Spółki będące rezultatem windykacji wierzytelności można podzielić na dwie grupy: 1) wynagrodzenie z tytułu ściągania długów (dyskonto) oraz 2) przychody uboczne w postaci : a) wyegzekwowanych od dłużników odsetek od wierzytelności nieuregulowanych w terminie w rozumieniu art. 481 Kodeksu cywilnego, przypadających za okres od dnia nabycia wierzytelności przez Spółkę do dnia zapłaty, b) zwrotu poniesionych przez Spółkę kosztów windykacji (kosztów sądowych, kosztów egzekucji komorniczej, kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i komorniczym).

Towary i usługi wykorzystywane do wykonywania czynności windykacyjnych nabywane przez Spółkę można podzielić na dwie grupy: a) zakupy związane wyłącznie z czynnościami windykacyjnymi oraz b) zakupy, które wykorzystywane są zarówno w związku z wykonywaniem czynności windykacyjnych (opodatkowanych) jak i czynności pośrednictwa ubezpieczeniowo-kredytowego (zwolnionych).

Na tle przedstawionej wyżej działalności Spółki wyłania się pytanie, czy podatek naliczony przy zakupie usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych podlega w całości odliczeniu od podatku należnego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. Skutkiem czynności adwokatów i radców prawnych (wykonywanych w ramach usług prawniczych) może być również uzyskanie przez Spółkę przychodów z tytułu odsetek za okres od dnia zawarcia umowy powierniczego przelewu do dnia zapłaty oraz przychodów z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i komorniczym. W tym przypadku wyłania się pytanie czy odliczenie całego podatku VAT naliczonego przy nabyciu usług prawniczych jest dopuszczalne.

Zdaniem Wnioskodawcy odliczenie podatku naliczonego przy zakupie przez Spółkę usług prawniczych jest mimo to możliwe w całości, ponieważ usługi te służą wyłącznie wykonywaniu przez Spółkę czynności opodatkowanych (windykacyjnych), podczas gdy uzyskanie przychodów z odsetek (za okres od nabycia wierzytelności na podstawie umowy powierniczego przelewu do dnia zapłaty) oraz z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego nie jest ekwiwalentem wykonywania przez Spółkę „czynności” w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. Uzyskiwanie przez Spółkę przychodów z tych tytułów nie prowadzi do konieczności ustalenia rachunku proporcji, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, który decydowałby o zakresie odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usług prawniczych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie postanowieniem znak PP/443-3/05 z dnia 11 marca 2005r. stwierdził, iż w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko zawarte w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie powołując art. 86 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 stwierdził, że przy zakupie usług prawniczych wykorzystywanych do wykonywania czynności ściągania długów, które są opodatkowane podatkiem od towarów i usług stawką 22%, Spółka ma prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego. W przypadku zaś wykorzystania usług prawniczych do wykonywania usług windykacyjnych oraz osiągania przychodów z tytułu odsetek i z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ma zastosowanie art. 90 ust. 1 w/w ustawy, zgodnie z którym w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Z brzmienia art. 90 ust. 2 ustawy o podatku VAT natomiast jednoznacznie wynika, że jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot podatku naliczonego związanych jednoznacznie z czynnościami, o których mowa w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT (tj. w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego) to ma prawo zastosować proporcję. Z powyższego wynika, że jeżeli podatnik zakwalifikował przychody odsetek i przychody z tytułu zwrotu kosztów jako nie podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, to nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wykonywaniem tych czynności. Ze stanu faktycznego przedstawionego w zapytaniu wynika, że podatnik dokonuje zakupów których nie jest w stanie jednoznacznie zakwalifikować. W związku z powyższym do tej części zakupów ma zastosowanie art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Zdaniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sopocie podatek VAT naliczony przy zakupie usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych podlega w całości odliczeniu od podatku należnego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Natomiast w stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę podatek VAT naliczony przy nabyciu usług prawniczych podlega odliczeniu według proporcji, o której mowa w art. 90 w/w ustawy.

Na powyższe postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Sopocie Spółka pismem z dnia 22 marca 2005r. wniosła zażalenie zarzucając, iż zostało ono wydane z naruszeniem przepisu art. 86 ust. 1, art. 90 ust. 2 i 3 w zw. z art. 29 ust. 1 oraz w zw. z art. 2 pkt 22 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (DZ. U. Nr 54, poz. 535).

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, po dokonaniu weryfikacji przedmiotowego postanowienia stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (DZ U. Nr 54 poz. 535), w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 w/w ustawy). Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (art. 90 ust.3 w/w ustawy). Zgodnie zaś z art. 90 ust. 7 ustawy do obrotu uzyskanego z czynności, w stosunku do których nie przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, wlicza się kwotę otrzymanych subwencji (dotacji) innych niż określone w art. 29 ust.1 w/w ustawy.

Stosownie do art. 29 ust. 1 w/w ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust.4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług. Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 w/w ustawy i należy przez nie rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W świetle powyższego, w liczniku ustalanej proporcji uwzględnia się roczny obrót uzyskany z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 w/w ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1a).

W mianowniku natomiast uwzględnia się całkowity obrót uzyskany z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (wartość licznika) oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się pośrednictwem finansowym w zakresie obrotu wierzytelnościami oraz pośrednictwem ubezpieczeniowo-kredytowym. W ramach działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami Spółka świadczy usługi windykacyjne tj. czynności ściągania długów. Usługi windykacyjne, które co do zasady zmierzają wprost do odzyskania od dłużnika należnych kwot, należą do usług wyłączonych ze zwolnienia od podatku od towarów i usług w zw. z poz. 3 pkt 5 załącznika nr 4 do w/w ustawy, co oznacza, iż podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z tytułu windykacji wierzytelności Spółka osiąga następujące przychody:

1. wynagrodzenie z tytułu ściągania długów (dyskonto),
2. przychody uboczne w postaci: b1) wyegzekwowanych od dłużników odsetek od wierzytelności nieuregulowanych w terminie w rozumieniu art. 481 Kodeksu cywilnego, przypadających za okres od dnia nabycia wierzytelności przez Spółkę do dnia zapłaty (odsetki za okres od dnia umowy powierniczego przelewu nie stanowią elementu wartości wierzytelności określonej w umowie powierniczego przelewu a w konsekwencji dochodzenie odsetek w tym zakresie nie stanowi usługi ściągania długów, odsetki te są dochodzone przez wnioskodawcę jako odsetki należne wyłącznie i w całości przypadają na rzecz wnioskodawcy), b2) zwrotu poniesionych kosztów windykacji (kosztów sądowych, kosztów egzekucji komorniczej, kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu sądowym i komorniczym).

W trakcie swojej działalności Spółka dokonuje m. in. zakupu usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych.

Zapytanie Spółki sprowadza się do rozstrzygnięcia kwestii, czy przy zakupie usług prawniczych służących wykonywaniu czynności windykacyjnych podatek naliczony podlega w całości odliczeniu od podatku należnego w trybie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów, stanu faktycznego i przy uwzględnieniu odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, podatnik dokonując zakupu usług prawniczych do wykonywania czynności windykacyjnych, podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką 22%, ma prawo w trybie art. 86 ust. 1 w/w ustawy do dokonania w całości odliczenia od podatku należnego podatku naliczonego.

Reasumując, Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku stwierdza, iż odliczenie podatku naliczonego przy zakupie przez Spółkę usług prawniczych podlega odliczeniu w całości, ponieważ usługi te służą wyłącznie wykonywaniu przez Spółkę czynności opodatkowanych (windykacyjnych), podczas gdy uzyskanie przychodów z odsetek (za okres od nabycia wierzytelności na podstawie umowy powierniczego przelewu do dnia zapłaty) oraz z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego nie jest ekwiwalentem wykonywania przez Spółkę „czynności” w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. Uzyskiwanie przez Spółkę przychodów z tych tytułów nie prowadzi do konieczności ustalenia rachunku proporcji, o którym mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od towarów i usług, który decydowałby o zakresie odliczenia podatku naliczonego przy zakupie usług prawniczych.

W świetle powyższego, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sopocie dokonał nieprawidłowej oceny stanowiska Wnioskującego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego. Stąd zgodnie z przepisem art. 14 b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy uznając, iż zażalenie Podatnika zasługuje na uwzględnienie postanowił jak w sentencji decyzji.

Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku instancji.