INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 13.08.2012 r. (data wpływu 14.08.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14.08.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostały przedstawione następujące zdarzenia przyszłe.

1. Pan W.R. (dalej również: „Podatnik” lub „Strona”), zamieszkały w Polsce, działając jako osoba prywatna, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy, jako pożyczkobiorca, z osobą prawną – fundacją mającą siedzibę w Księstwie Lichtenstein (dalej: „Fundacją”), jako pożyczkodawcą. W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane na konto Podatnika w Lichtensteinie, skąd podatnik będzie mógł przelanymi środkami swobodnie dysponować, w szczególności nie będzie zobowiązany do przelania ich do Polski, chociaż w praktyce tak właśnie będzie postępował.
   
   

Umowa zostanie podpisana korespondencyjnie, w następujących okolicznościach i w następujący sposób: Fundacja wyśle W., drogą elektroniczną, ofertę udzielenia mu pożyczki, określając istotne warunki transakcji (oprocentowanie, kwotę, czas zwrotu, projekt umowy, etc.). W przypadku przyjęcia oferty, W. wydrukuje umowę (na terenie Polski) w dwóch egzemplarzach, podpisze je (w Polsce) i wyśle pocztą do Fundacji, gdzie zostaną podpisane przez przedstawiciela Fundacji (w Lichtensteinie), a jeden egzemplarz odesłany do Polski. Jako miejsce zawarcia umowy zostanie wskazane miejsce siedziby Fundacji.

2. Pan W. R., zamieszkały w Polsce, działając jako osoba prywatna, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy z Fundacją (jako pożyczkodawcą). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przesłane na konto Podatnika w Lichtensteinie, skąd podatnik będzie mógł przelanymi środkami swobodnie dysponować, w szczególności nie będzie zobowiązany do przelania ich do Polski, chociaż w praktyce tak właśnie będzie postępował.
   
   

Umowa zostanie fizycznie podpisana poza granicami Polski, tj. albo w siedzibie Fundacji albo w innym miejscu na świecie (innym niż Polska), w którym Podatnik umówi się na spotkanie z przedstawicielem Fundacji.

3. Pan W.R. (pożyczkobiorca), zamieszkały w Polsce, działając jako przedsiębiorca, tj. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy z Fundacją (jako pożyczkodawcą). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane z konta Fundacji bezpośrednio na konto firmy Podatnika w Polsce.
   
   

Z tytułu prowadzenia firmy, W. jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), z tym, że niemal 100% sprzedaży dotyczy usług zwolnionych z tego podatku, gdyż przeważającą działalnością firmy jest „pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne”. Pożyczka otrzymana z Fundacji zostanie wykorzystana do udzielenia dalszej pożyczki krajowemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą, z czego firma Podatnika odniesie korzyść gospodarczą w postaci odsetek.

We wszystkich trzech stanach faktycznych chodzi o tę samą Fundację.

Pismem z dnia 18.10.2012 r. Nr IPPB2/436-392/12-2/LS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• Uzupełnienie zdarzenia przyszłego w zakresie 3 stanu faktycznego poprzez wskazanie:
  • miejsca zawarcia umowy pożyczki,
  • czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki, którakolwiek ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług...
  
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

1. Pożyczka zostanie zawarta w Polsce.
2. Zgodnie z opisem stanu faktycznego we wniosku ORD-IN, pożyczka zaciągnięta będzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT.
   
   

Udzielenie pożyczki jest usługą (zwolnioną z VAT). Ponieważ pożyczkodawcą jest podmiot zagraniczny, po stronie Wnioskodawcy powstanie tzw. import usług (zwolnionych). Wobec tego, z tytułu zaciągnięcia pożyczki, Wnioskodawca będzie objęty zakresem VAT (import usługi zwolnionej). Należy zaznaczyć, że stwierdzenia zawarte w tym akapicie należą raczej do „własnego stanowiska w sprawie”, niż do „stanu faktycznego”.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Do każdego ze stanów faktycznych pytanie jest takie samo:

Czy we wskazanych okolicznościach, zawarcie umowy pożyczki z Fundacją będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”)...

Niniejsza interpretacja dotyczy 3 zdarzenia przyszłego, w zakresie 1 i 2 zdarzenia przyszłego zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy,

We wskazanych okolicznościach, zawarcie umowy pożyczki nie będzie podlegało PCC. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4) lit. b) PCCU, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Zaciągnięcie przez Podatnika pożyczki od Fundacji, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie stanowiło tzw. import usług, czyli nabycie usług przez Podatnika, z tytułu którego Strona będzie podatnikiem VAT (por. art. 2 pkt 9) oraz art. 17 ust. 1 pkt 4 VATU). Zgodnie jednak z art. 43 ust. 1 pkt 38, usługi udzielania pożyczek pieniężnych są zwolnione z podatku VAT. Zatem, z tytułu zaciągnięcia tej pożyczki, Strona podlega zwolnieniu z podatku VAT, a tym samym podlega zwolnieniu z PCC w mysl art. 2 pkt 4) lit. b) PCCU.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki będzie podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie podlegała również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż W. (pożyczkobiorca), zamieszkały w Polsce, działając jako przedsiębiorca, tj. osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, zamierza zawrzeć umowę pożyczki pieniędzy z Fundacją (jako pożyczkodawcą). W chwili zawierania umowy pożyczki, pieniądze będą znajdować się w Lichtensteinie, a następnie zostaną przelane z konta Fundacji bezpośrednio na konto firmy Podatnika w Polsce. Z tytułu prowadzenia firmy, W. jest podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), z tym, że niemal 100% sprzedaży dotyczy usług zwolnionych z tego podatku, gdyż przeważającą działalnością firmy jest „pozostała działalność wspomagająca ubezpieczenia i fundusze emerytalne”. Pożyczka otrzymana z Fundacji zostanie wykorzystana do udzielenia dalszej pożyczki krajowemu podmiotowi prowadzącemu działalność gospodarczą, z czego firma Podatnika odniesie korzyść gospodarczą w postaci odsetek. Ponadto z uzupełnienia do wniosku wynika, iż pożyczka zostanie zawarta w Polsce. Zgodnie z opisem stanu faktycznego we wniosku ORD-IN, pożyczka zaciągnięta będzie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Udzielenie pożyczki jest usługą (zwolnioną z VAT). Ponieważ pożyczkodawcą jest podmiot zagraniczny, po stronie Wnioskodawcy powstanie tzw. import usług (zwolnionych). Wobec tego, z tytułu zaciągnięcia pożyczki, Wnioskodawca będzie objęty zakresem VAT (import usługi zwolnionej).

Należy wskazać iż w ustawie przewidziano sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż umowa pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto, przyjmując za Wnioskodawcą, iż powyższa czynność zostanie objęta zakresem podatku od towarów i usług, w analizowanej sytuacji znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.