Postanowienie

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu działając na podstawie art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60) po rozpatrzeniu wniosku Państwa z dnia 15.02.2005r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, w sytuacji dokonania odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej przez małżonków prowadzących działalność gospodarczą na imię obojga małżonków

p o s t a n a w i a

uznać jako nieprawidłowe stanowisko Państwa przedstawione w powyższym wniosku.

Uzasadnienie

W dniu 15.02.2005r. złożyliście Państwo wniosek w sprawie udzielenia przez tutejszy organ podatkowy interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w sytuacji dokonania odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej przez małżonków prowadzących działalność na imię obojga małżonków.

W dniu 13.04.2005r. tut. organ podatkowy działając na podstawie art. 169 § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. (tekst jednolity z 2005r. Dz. U. Nr 8, poz. 60) zwrócił się do Państwa z prośbą o udzielenie jednoznacznych wyjaśnień na jaki dzień ma być udzielona przez tut. organ podatkowy informacja. Ponadto tut. organ podatkowy zwrócił się z prośbą o określenie jaka sytuacja występuje konkretnie w Państwa przypadku, czyli jak zarejestrowano działalność w urzędzie gminy, a jak zarejestrowano działalność w organie podatkowym, czy utworzyliście Państwo spółkę, czy prowadzicie działalność każde na własne nazwisko, jaką formę działalności przewidujecie Państwo na dzień 01.01.2006r.

W dniu 20.04.2005r. złożyliście Państwo pismo uzupełniające do pisma z dnia 15.02.2005r. (data wpływu).

Przedstawiono następujący stan faktyczny:

Od 1992r. prowadzicie Państwo działalność gospodarczą na podstawie wspólnego wpisu do ewidencji działalności gospodarczej zarejestrowaną pod jednym wspólnym numerem ewidencyjnym.

W maju 2004r. przy okazji dokonania zmian we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej spowodowanych likwidacją punktu sprzedaży w …, przy ul. … Urząd Gminy zobligował Państwa do zarejestrowania przeniesienia na dwa odrębne zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

Ponadto wyjaśniacie Państwo, że w tut. organie podatkowym od dnia 01.10.1993r. Pani … została zgłoszona jako współwłaściciel firmy i tak jest do dnia dzisiejszego (na dzień złożenia pisma uzupełniającego , tj. 20.04.2005r.)

Na dzień 01.01.2006r. przewidujecie Państwo wykreślenie Pani … z rejestru ewidencji działalności gospodarczej oraz dopisanie do zaświadczenia nr 13760 jako osobę współpracującą.

Odnosząc się do przedstawionego przez Państwa stanowiska tutejszy organ podatkowy stwierdza co następuje:

Po uzyskaniu odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej i numerów REGON każdy z małżonków uzyskał status odrębnego przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. nr 173, poz. 1807) przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie będąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. W związku z powyższym nie będzie już możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na imię obojga małżonków.

Wobec powyższego, podatnicy prowadzący działalność na imię obojga małżonków mieli do wyboru trzy możliwe rozwiązania:

1. Małżonek, który otrzyma zaświadczenie o numerze identyfikacyjnym REGON oraz nowy wpis z organu prowadzącego rejestr lub ewidencję zobowiązany jest zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach identyfikacji podatników podatników i płatników (Dz. U. Nr 142, poz. 702 z póżn. zm.) dokonać aktualizacji danych na formularzu NIP-1 przeznaczonym dla osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 68 ust. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004r. Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004r. nr 173, poz. 1808) we wpisie drugiego małżonka uwzględnia się faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. W związku z powyższym małżonek, który uzyska nowe zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, obowiązany będzie zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług na formularzu VAT-R.
2. Wykreślenie z rejestru ewidencji działalności gospodarczej małżonka dopisanego do działalności - jako osoba współpracująca. W takiej sytuacji - w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych cały dochód zostanie opodatkowany przez małżonka prowadzącego działalność gospodarczą. Małżonek, który dokona wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej zobowiazany jest zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach identyfikacji podatników i płatników (Dz. U.nr 142, poz. 702 z późn. zm.) dokonać aktualizacji danych na formularzu NIP-1.
3. Małżonek, który otrzyma zaświadczenie o wpisie do działalności gospodarczej z organu prowadzącego rejestr lub ewidencję może zawrzeć umowę spółki cywilnej lub spółki jawnej ze współmałżonkiem. Spowoduje to powstanie nowego podmiotu gospodarczego, który zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. nr 142, poz. 702 z późn. zm.) musi dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego o nadanie numeru NIP na formularzu NIP-2. Tak więc powstanie nowy podmiot gospodarczy. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych dochód będzie podlegał opodatkowaniu w proporcji wynikającej z umowy spółki cywilnej zawartej przez współmałżonków.

W świetle art. 7 ust 1 ustawy z dnia 19 listopada 1999r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U. z 1999r. Nr 101, poz. 1178 ze zm.) - obowiązującej w dniu dokonania przez Państwo odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej- przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Zasady wpisu do rejestru określają odrębne przepisy.

W art. 7 ust. 2 powołanej ustawy ustawodawca wskazał, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, zaś w art. 7b wskazał, że wpisu do ewidencji działalności gospodarczej dokonuje wójt, burmistrz albo prezydent miasta, zwany dalej "organem ewidencyjnym". Ustawodawca określił ponadto jakie elementy winno zawierać zgłoszenie o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej oraz tryb doręczenia zaświadczenia o wpisie przedsiębiorcy.

W kontekście powołanych wyżej przepisów należy również przywołać definicję przedsiębiorcy uregulowaną w art. 2 cytowanej ustawy Prawo działalności gospodarczej, zgodnie z którą przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz niemająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalność gospodarczą.

W świetle powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, iż po dokonaniu odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, każdy z małżonków uzyskał status odrębnego przedsiębiorcy. Zatem w przypadku braku między nimi umowy spółki cywilnej (lub spółki prawa handlowego) każdy z małżonków ma prawo do prowadzenia odrębnej pozarolniczej działalności gospodarczej w oparciu o obowiązujące przepisy prawa.

W związku z powyższym wspólne prowadzenie działalności gospodarczej przez małżonków - po dokonaniu odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej - możliwe jest tylko w formie organizacyjnej przewidzianej prawem cywilnym (tj. spółki cywilnej) lub przepisami kodeksu spółek handlowych, np. spółki jawnej.

W przypadku, gdy nie została zawarta umowa spółki, będziecie Państwo traktowani jako dwie odrębne firmy, a z tym wiąże się prowadzenie odrębnej księgi przychodów i rozchodów.

W świetle wyżej wymienionych przepisów prawa, stanowisko Państwa stwierdzające, iż za 2004 rok mogliście dokonać wspólnego rozliczenia wykazując przychody, koszty i dochody po 50% - należy uznać za niezgodne z prawem.

W przypadku zmiany działalności, z działalności prowadzonej przez małżonków na imię obojga - na działalność wykonywaną samodzielnie przez każdego z nich, następuje likwidacja wspólnego przedsięwzięcia małżonków, która dla celów podatku dochodowego nie spowoduje likwidacji działalności jako źródła przychodów w znaczeniu art. 24 ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. nr 14, poz. 176 ze zm. ).

Zatem po dokonaniu aktualizacji wpisów w ewidencji działalności gospodarczej osób współpracujących, działających do tej pory pod jednym numerem na jednego ze współmałżonków zgodnie z treścią art. 9 ustawy z dnia 13 października 1995r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2004r. nr 269, poz. 2681) podatnicy mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego określonego w art. 4 cyt. ustawy (NIP-1), załączając nowe zaświadczenie o wpisie do ewidencji i dwa zaświadczenia o numerach identyfikacyjnych REGON.

Podatnicy wymienieni w art. 6 ust. 1 cyt. ustawy mają obowiązek aktualizowania danych w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych.

Obowiązek założenia spółki cywilnej lub jawnej, ewentualnie zarejestrowanie działalności na każdego z Państwa, winno nastąpić po uzyskaniu odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej.

W świetle wyżej wymienionych przepisów prawa, stanowisko Państwa stwierdzające, iż na dzień 01.01.2006r. przewidujecie Państwo wykreślenie Pani … z rejestru ewidencji działalności gospodarczej oraz dopisanie jej do zaświadczenia nr 13760 jako osobę współpracującą - należy uznać za niezgodne z prawem, gdyż przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004r. nr 173, poz. 1807) nie przewidują podwójnych wpisów na zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej.

W związku z powyższym postanowiono jak w sentencji.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwo w rozpatrywanym wniosku oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia opisanych we wniosku zdarzeń.

Zgodnie z art. 14b § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, płatnika i inkasenta, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy.

Na niniejsze postanowienie, zgodnie z art. 14a § 4 Ordynacji podatkowej, stronie służy zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy za pośrednictwem Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Toruniu.

Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia otrzymania postanowienia (art. 236 § 1 Ordynacji podatkowej). Zażalenie powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

W zakresie pytań dotyczących rozliczenia podatku od towarów i usług odpowiedź zostanie udzielona odrębnym postanowieniem.