Wnioskiem z dnia 21 lipca 2005 r. wspólnicy spółki jawnej, zwrócili się do tutejszego organu podatkowego z zapytaniem czy jest kosztem uzyskania przychodu wydatek poniesiony z tytułu odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie stosunku najmu lokalu sklepowego, który stał się nierentowny.

Z przedstawionego stanu faktycznego we wniosku oraz załączonej umowy najmu wynika, że Spółka zawarła umowę najmu lokalu przeznaczonego na sklep na okres 10 lat, dokonując jednocześnie wpłaty kaucji na rzecz wynajmującego, jako zabezpieczenie wykonania umowy. Wpłacona kaucja nie stanowiła w momencie jej zapłaty kosztu uzyskania przychodu. Umowa najmu dopuszczała możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy zarówno przez wynajmującego jak i przez najemcę, przy zachowaniu pisemnej formy wypowiedzenia. Strony dopuszczały także możliwość wystąpienia kosztów dodatkowych oraz potrąceń wierzytelności z kaucji w przypadku zakończenia stosunku najmu jak i z innych przyczyn. Z uwagi na nierentowność sklepu umowa najmu została rozwiązana przed terminem na podstawie „ umowy rozwiązującej stosunek prawny” z dnia 15.03.2005 r. Strony postanowiły o wysokości odszkodowania za wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu. Zdaniem Podatników wydatek ten stanowi koszt uzyskania przychodu, ponieważ w wyniku likwidacji sklepu i sprzedaży jego wyposażenia Spółka osiągnęła dochód, a ponadto przedmiotowe odszkodowanie nie znajduje się w zamkniętym katalogu wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów – zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.).

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Z powyższego wynika, że rozpatrując czy poniesiony przez podatnika wydatek może stanowić koszt uzyskania przychodu, należy ustalić czy zostały spełnione dwa niezbędne warunki tzn.:czy został on poniesiony w celu osiągnięcia przychodu...czy nie został wymieniony w katalogu wydatków nie uznawanych przez ustawodawcę za koszty uzyskania przychodów...Oba te warunki muszą być spełnione równocześnie.

Wydatek z tytułu odszkodowania za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu nie jest wymieniony w zamkniętym katalogu wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów. Nie jest objęty dyspozycją art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem przepis ten dotyczy kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczanych towarów, wykonywanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonywaniu robót i usług.

Rozstrzygając kwestię spełnienia kryterium celowościowego poniesionego wydatku tut. organ podatkowy stwierdza, co następuje:

Zapis art. 22 ust. 1 ustawy podatkowej „ w celu osiągnięcia przychodów” oznacza, iż Podatnik do kosztów może zaliczyć dane wydatki, jeżeli między tymi wydatkami a osiągnięciem przychodów istnieje taki związek, że poniesienie tych wydatków dawało możliwość osiągnięcia przychodów, a więc że są to wydatki ekonomicznie uzasadnione z punktu widzenia prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej (dzięki tym wydatkom podatnik osiągnął lub mógł osiągnąć przychód). Poza wydatkami bezpośrednio służącymi osiąganiu przychodów do kosztów uzyskania przychodów można również zaliczyć koszty funkcjonowania podmiotu, bowiem bez ich poniesienia osiąganie przychodów nie byłoby możliwe. Jednakże działalność podmiotu gospodarczego może czasami prowadzić do naruszania praw innych podmiotów i z tego tytułu podmiot może być zmuszony do ponoszenia kosztów sankcyjnych będących następstwem takiego naruszenia np. odszkodowania. Jeżeli taki wydatek jest następstwem prowadzenia działalności gospodarczej, wynikającym z wcześniej zawartej umowy, to jego poniesienie stanowi jeden z rodzajów wydatków poniesionych w celu osiągnięcia przychodów, nawet jeżeli z tym konkretnym wydatkiem nie wiąże się skutek w postaci konkretnego przychodu.

Reasumując, w ocenie tut. organu podatkowego, odszkodowanie z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu lokalu użytkowego, wypłacone wynajmującemu w okolicznościach opisanych powyżej, stanowi racjonalny i uzasadniony wydatek związany z prowadzoną działalnością gospodarczą poniesiony w celu osiągnięcia przychodów, a zatem stanowi koszt uzyskania przychodów.