Stan faktyczny:

Podatnik (osoba fizyczna) prowadzi działalność w zakresie usług budowlanych na terytorium kraju. Usługi budowlane zamierza świadczyć na terytorium Niemiec, jednakże wyłącznie dla firm-podatników podatku od wartości dodanej. Faktury za usługi wykonywane na terytorium Niemiec będzie wystawiać bez podatku VAT, ich nabywcy będą odprowadzać podatek wg obowiązujących tam stawek.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Wykonywane przez Podatnika usługi budowane należy zaliczyć do usług związanych z nieruchomościami. Miejscem ich świadczenia i tym samym opodatkowania jest miejsce położenia nieruchomości – co wynika z przepisów art. 27 ust.2 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) zwanej dalej ustawą. Zgodnie bowiem z art. 27ust.2 pkt 1 w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego- miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

W przedstawionym stanie faktycznym Podatnik wykonuje usługi budowlane na terytorium kraju i zamierza świadczyć te usługi w kraju członkowskim.

Powyższe oznacza, że tylko usługi budowlane wykonywane na terytorium kraju stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu w Polsce i Podatnik w deklaracji VAT-7 wykaże sprzedaż z tego tytułu.

Natomiast miejscem świadczenia i opodatkowania usług budowlanych wykonywanych przez Podatnika (w przyszłości) w państwie członkowskim - będzie terytorium Niemiec; obowiązek rozliczenia podatku z tytułu świadczenia usług będzie ciążyć na usługobiorcy niemieckim, podatniku podatku od wartości dodanej z tytułu importu usług.

W takiej sytuacji Podatnik zgodnie z art. 106 ust. 2 ustawy oraz § 12 i § 30 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27.04.2004r w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U.Nr 97, poz.971) – ma obowiązek wystawić dla swoich kontrahentów fakturę VAT dokumentującą wykonanie usług budowlanych, faktura VAT nie będzie zawierała kwoty podatku od towarów i usług lecz adnotację, że podatek od tej transakcji rozlicza nabywca.

Zgodnie z § 12 ust.1 pkt 1 rozporządzenia faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać m.in. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy, ich adresy oraz numery identyfikacji podatkowej. Adres wykazany na fakturze przez Podatnika powinien wynikać ze zgłoszenia identyfikacyjnego NIP-1, w przypadku podatnika-osoby fizycznej jest to adres miejsca wykonywania działalności albo adres zamieszkania.

Faktura dokumentująca wykonanie usługi na terytorium państwa członkowskiego może być wystawiona w obcej walucie, co wynika z przepisów § 12ust.6 ww. rozporządzenia oraz z § 37 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. (Dz.U. Nr 97, poz.970).

Gdyby natomiast Podatnik otworzył „filię” w Niemczech i tam się zarejestrował jako podatnik podatku od wartości dodanej, to w takich okolicznościach sam by rozliczał podatek od świadczonych usług budowlanych na terenie Niemiec na zasadach tam obowiązujących, na fakturze zaś wskazywałby adres firmy zarejestrowanej w Niemczech.