P O S T A N O W I E N I E

Na podstawie: art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) odpowiadając na wniosek Pani … z dnia 3 czerwca 2005r. (data wpływu do Urzędu Skarbowego 6 czerwca 2005r.), uzupełniony dnia 21 czerwca 2005r., 28 czerwca 2005r., oraz dnia 12 sierpnia 2005r. o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika dotyczącej uznania za przychód z działalności gospodarczej odszkodowania za utracone korzyści wypłaconego przez ubezpieczyciela z OC sprawcy wypadku

uznaję

stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe

U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 3 czerwca 2005r. zwróciła się Pani do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Świeciu z prośbą o udzielenie pisemnej interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie podatnika, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym dot. uznania za przychód z działalności gospodarczej odszkodowania za utracone korzyści wypłaconego przez ubezpieczyciela z OC sprawcy wypadku.

Jak wynika z dokumentów rejestracyjnych będących w posiadaniu tut. organu podatkowego wspólnie z mężem prowadzi Pani pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych i spedycyjnych – działalność na imię obojga małżonków. Oboje Państwo jesteście podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych. Zapisy zdarzeń gospodarczych dotyczących prowadzonej działalności dokonywane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

Z treści wniosku wynika, że w kwietniu 2004r. pojazd wykorzystywany w firmie do zarobkowego przewozu rzeczy w międzynarodowych przewozach drogowych został uderzony przez inne auto. Sprawca przyznał, iż ponosi całkowitą odpowiedzialność za spowodowanie wypadku drogowego. Naprawa uszkodzonego pojazdu została sfinansowana z OC sprawcy. Jako strona poszkodowana wystąpiliście Państwo do ubezpieczyciela o wypłatę odszkodowania za utracone korzyści podczas przestoju pojazdu. Roszczenie zostało uznane przez ubezpieczyciela (PZU) i wypłacone w dwóch ratach: w lutym i maju 2005r. Kwotę odszkodowania ubezpieczyciel pomniejszył o 19% zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Uznali Państwo, że odszkodowanie ma związek z uzyskiwanymi przychodami z działalności gospodarczej, więc w momencie otrzymania zaksięgowali je w podatkowej księdze przychodów i rozchodów jako pozostałe przychody. Od ubezpieczyciela domagali się Państwo wypłaty odszkodowania w pełnej kwocie, gdyż zdaniem Państwa odszkodowania dotyczące prowadzonej działalności gospodarczej nie są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wobec powyższego zwróciła się Pani do tutejszego organu podatkowego o udzielenie odpowiedzi na pytanie:

Czy odszkodowanie za utracone korzyści wypłacone przez ubezpieczyciela z polisy OC sprawcy wypadku jest przychodem z działalności gospodarczej podlegającym wykazaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, czy też jest zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Pani zdaniem odszkodowanie to jest przychodem z działalności gospodarczej, dlatego w momencie otrzymania zostało wpisane do podatkowej księgi jako pozostałe przychody.

Po analizie przedstawionego przez Panią stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Świeciu postanawia uznać Pani stanowisko za nieprawidłowe ponieważ:

Odszkodowanie jest świadczeniem, które ma na celu naprawienie szkody wyrządzonej poszkodowanemu. W aspekcie podatkowym wypłata lub postawienie do dyspozycji osoby fizycznej należnego jej odszkodowania oznacza wystąpienie okoliczności, z którą przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 146 ze zm.) wiążą powstanie obowiązku podatkowego. Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania określoną w art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 wym. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Nie korzystają przy tym ze zwolnienia odszkodowania otrzymywane na podstawie zawartej umowy lub ugody między stronami.

Ponadto na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b wym. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z kolei w myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 (tj. dochodu z tytułu inwestowania składki ubezpieczeniowej w związku z umową ubezpieczenia zawartą na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej).

W świetle tego przepisu zwolnione są jednak kwoty odszkodowania za poniesione obrażenia i uszczerbek na zdrowiu, poniesione straty materialne odpowiadające zniszczonemu ubraniu i kosztom związanym z wypadkiem, leczeniem, itp.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opisanym przez Panią we wniosku stanie faktycznym nie znajdują zastosowania zwolnienia podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 3, 3b i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z przepisami prawa cywilnego naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie w zakresie utraconych korzyści w zasadzie nie ma skutku restytucyjnego. Nieuzasadnione byłoby więc zwolnienie tego rodzaju świadczeń od podatku dochodowego.

Odszkodowanie to nie jest jednak przychodem z działalności gospodarczej, bowiem nie zostało ujęte w art. 14 wym. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi zamknięty katalog ww. przychodów.

Nie ulega jednak wątpliwości, że gdyby podatnik uzyskał spodziewany dochód (przychód), tj. gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlegałby on opodatkowaniu. W przeciwnym wypadku podatnik, który uzyskał odszkodowanie za utracone korzyści byłby w uprzywilejowanej sytuacji w porównaniu z podatnikiem, który ten dochód osiągnął.

W związku z powyższym otrzymane odszkodowanie za utracone korzyści mimo, że nie jest przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 wym. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód ten należy wykazać i opodatkować łącznie z innymi przychodami (dochodami) w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2005.

Zatem prezentowane przez Panią stanowisko należy uznać za nieprawidłowe.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej niniejsza interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, jeżeli jednak podatnik zastosuje się do niej, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej jego zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia niniejszego postanowienia, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu.

Powyższa interpretacja – w myśl art. 14b § 2 Ordynacji podatkowej – jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji.

Na niniejsze postanowienie służy zażalenie. Zażalenie wnosi się do Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy za pośrednictwem Naczelnika tut. Urzędu Skarbowego w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia.