Stan faktyczny

Podatnik poniósł wydatki inwestycyjne w związku z rozpoczęciem działalności gospodarczej (jazda i rekreacja konna, mała gastronomia i wynajem pokoi),nie uzyskując jeszcze z tego tytułu obrotu. Inwestycje te będą dofinansowane w ramach programu SAPARD.

Ocena prawna stanu faktycznego

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z zasadą zapisaną w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi.

Podobnie jak w poprzednim stanie prawnym, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania:

• czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i
• czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje,

podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art. 90 ust. 1 ustawy).

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy, w którym m. in. pod pozycją 11 wymieniono usługi oznaczone symbolem PKWiU ex 92, tj. usługi związane z kulturą, w tym również usługi związane z rekreacja i sportem.

Treść art. 146 ust. 1 pkt 2 lit.c) stanowi, iż w okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007 r. stosuje się stawkę w wysokości 7 % w odniesieniu do usług gastronomicznych, z wyłączeniem:

• sprzedaży napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 % oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5 %,
• sprzedaży kawy i herbaty (wraz z dodatkami), napojów bezalkoholowych gazowanych, wód mineralnych, a także sprzedaży w stanie przetworzonym innych towarów opodatkowanych stawką 22 %;

Natomiast zgodnie z art. 41 ust. 2 w/w ustawy dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7 %, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1. W załączniku tym pod poz. 140 wymieniono usługi świadczone przez obiekty noclegowe turystyki oraz inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (...).

Z cytowanych powyżej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że podatnik będzie wykonywał zarówno czynności zwolnione od podatku, jak i opodatkowane podatkiem VAT.

Zatem zgodnie z art. 90 ust. 1 w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

W myśl art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego z zastrzeżeniem ust. 10.

Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo (art. 90 ust. 3 ustawy).

W myśl art. 90 ust. 4 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 3, ustala się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Ponieważ podatnik w roku podatkowym 2003 nie osiągnął obrotu, zatem zgodnie z art. 90 ust. 8 cyt. ustawy podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokółu.

Stosownie do zapisu ust. 9 art. 90 ustawy o podatku od towarów i usług przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna.

W przypadku, gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

1. przekroczyła 98% - podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2;
2. nie przekroczyła 2% - podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2 (art. 90 ust. 10).

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, że podatnik – w sytuacji, gdy nie ma możliwości wyodrębnienia w/w kwot podatku naliczonego związanego z określonymi czynnościami – ma prawo pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Ponadto odrębne zasady ustalania proporcji dotyczą w świetle przepisu art. 90 ust. 8 ustawy o VAT, dwóch kategorii podatników:

1. podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu o którym mowa w ust. 3 lub
2. u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł.

Te grupy podatników do odliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo (wg prognozy) i proporcję tę muszą ustalić z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Szacunkowe ustalanie proporcji z naczelnikiem urzędu skarbowego jest także możliwe wówczas, gdy proporcja wyliczona przez podatnika zgodnie z obowiązującymi przepisami jest niereprezentatywna (np. w danym roku w stosunku do poprzedniego znacznie zmienił się rodzaj prowadzonej działalności i w związku z tym struktura sprzedaży).

Biorąc pod uwagę zaprezentowany stan prawny organ podatkowy stwierdza, iż:- w przypadku świadczenia usług zwolnionych od podatku (rekreacja konna) i opodatkowanych (gastronomia, wynajem pokoi gościnnych), podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego w takiej proporcji, jak się ma sprzedaż opodatkowana do sprzedaży ogółem;- w przypadku braku sprzedaży (dostawy) w okresie ponoszenia nakładów inwestycyjnych, podatnik szacunkowo wylicza proporcję sprzedaży opodatkowanej do sprzedaży ogółem według prognozy w uzgodnieniu z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu;- podatnik ma prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w całości z tytułu nakładów inwestycyjnych, w przypadku, gdy służą wyłącznie sprzedaży opodatkowanej.