Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz art. 22 ust. 9 pkt 3 i 4 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Przemyślu, po rozpatrzeniu wniosku pana Aleksandra B. z dnia 7.06.2005 r. (data wpływu do tutejszego organu podatkowego 13.06.2005 r.) w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu stosowania prawa podatkowego postanawia uznać stanowisko przedstawione we wniosku za nieprawidłowe.

W dniu 13.06.2005 r. do tutejszego organu podatkowego wpłynął wniosek pana Aleksandra B. współwłaściciela Przedsiębiorstwa Wielobranżowego „P.” co do sposobu rozliczenia rachunku za wykonanie projektu urbanistyczno-architektonicznego, tj. czy prawidłowym jest stosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 20 % i podatku w wysokości 19 %. We wniosku podatnik przedstawił następujący stan faktyczny:

Z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej zawarto umowę o dzieło i otrzymano rachunek za wykonanie projektu urbanistyczno- architektonicznego. Wystawiono rachunek przyjmując koszty uzyskania przychodu w wysokości 50 % i podatek 20 %. We wniosku pan Aleksander B. przedstawia swoje stanowisko, iż za takie umowy powinny być rozliczane koszty uzyskania przychodu w wysokości 20 % i podatek w wysokości 19 %. Według podatnika ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 22 ust. 9 – mówi, kiedy uwzględnia się 50-procentowe koszty uzyskania przychodów, nie określając jednoznaczne czy osoby takie jak projektanci, architekci mogą z tego korzystać.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Przemyślu nie potwierdza prawidłowości stanowiska podatnika:

Od 1.01.2004 r. nawet od „drobnych” umów zlecenia lub innych przychodów z działalności wykonywanej osobiście wymienionych w art. 13 pkt 2 i 4 - 9, podmiot dokonujący wypłaty należności jest zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek, natomiast podatnik osiągający ten przychód do uwzględnienia go w zeznaniu rocznym. Ponadto w myśl art. 41 ust. 1 ustawy, płatnicy obowiązani są obecnie pobierać zaliczki na podatek w wysokości 19 % (do końca 2003 r. – 20 %) należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodu w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz pomniejszonej o potrącone składki na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 płatnicy zobowiązani są również przesłać roczne informacje o uzyskanych dochodach (PIT-11/8B) do końca lutego roku następującego po roku podatkowym.

Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 i 4 cyt. ustawy koszty uzyskania niektórych przychodów określa się:

• z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenia chorobowe o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi przychód,
• z tytułów określonych w art. 13 pkt 2, 4, 6 i 8 – w wysokości 20 % uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi przychód.

W konsekwencji zatem problem związany ze stosowaniem kosztów uzyskania przychodów w wysokości 20 % lub 50 % w przypadku działalności wykonywanej w warunkach określonych w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sprowadza się do stwierdzenia, czy konkretna działalność architekta w postaci np. projektu architektonicznego ma charakter działalności twórczej, a więc czy jest przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4.02.1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 904 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przedmiotem prawa autorskiego jest utwór stanowiący rezultat działalności twórczej (kreacyjnej) o indywidualnym charakterze. Ustawa ta w art. 1 ust. 2 pkt 6 wyraźnie stanowi, że przedmiotem prawa autorskiego są również utwory architektoniczne i architektoniczno-urbanistyczne. Użycie w art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określenia „utwory” wskazuje, że dla zakwalifikowania określonego rezultatu działalności architektonicznej lub architektoniczno-urbanistycznej (np. projektu architektonicznego) jako przedmiotu prawa autorskiego, konieczne jest spełnienie przesłanek utworu określonych w art. 1 ust. 1 tej ustawy, tzn. aby był on przejawem działalności twórczej oraz miał indywidualny charakter. Tylko w razie spełnienia tych przesłanek przysługują architektowi - twórcy zarówno autorskie prawa osobiste, jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu. W przypadku utworów architektonicznych lub architektoniczno-urbanistycznych wykonywanych w warunkach określonych w art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzystanie przez architektów z praw autorskich odbywa się na ogół na podstawie zawieranych umów zlecenia lub umów o dzieło, których przedmiotem jest wykonanie określonego utworu (projektu) architektonicznego, celem jego wykorzystania przez zamawiającego na potrzeby realizowania inwestycji. W takim przypadku umowa może stanowić o przeniesieniu przez architekta-twórcę autorskich praw majątkowych do utworu (projektu) architektonicznego wyłącznie na zamawiającego albo o upoważnieniu zamawiającego do korzystania z utworu (projektu) z zachowaniem możliwości udzielenia takiego upoważnienia również innym osobom. Zarówno w przypadku przeniesienia umową przez architekta-twórcę swoich praw autorskich do utworu (projektu) na zamawiającego, jak i w przypadku udzielenia upoważnienia do wykorzystania przez zamawiającego tego utworu (projektu) mamy do czynienia z wykonywaniem przez twórcę praw autorskich, których przedmiotem jest utwór (projekt) architektoniczny w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z przedstawionej tut. organowi podatkowemu umowy wynika, że jednorazowo architekt przeniósł swoje prawa na zamawiającego zgodnie z prawem autorskim. W świetle powyższego prawidłowym jest zastosowanie w niniejszej umowie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50 % i podatku w wysokości 19 %.