Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 oraz art. 216 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), art. 8 ust. 1, art. 9a ust. 2 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w odpowiedzi na pisemny wniosek państwa Edwarda i Wandy S. z dnia 15.09.2005 r., złożony do tut. organu podatkowego w dniu 19.09.2005 r., uzupełniony pismem z dnia 3.10.2005 r., o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnej sprawie dotyczącej formy prowadzenia wspólnej działalności gospodarczej przez małżonków na podstawie odrębnych wpisów do ewidencji działalności gospodarczej, po dokonaniu zmiany wspólnego wpisu oraz sposobu opodatkowania podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych dochodów z tego tytułu, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Brzozowie, po wnikliwej analizie własnego stanowiska wnioskodawców oraz obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, postanawia uznać stanowisko wnioskodawców za nieprawidłowe.

W dniu 19.09.2005 r. do tut. organu podatkowego wpłynął pisemny wniosek państwa Wandy i Edwarda S. o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Wnioskodawcy zamierzają wspólny ("małżeński") wpis do ewidencji działalności gospodarczej przerejestrować na dwa osobne wpisy, jako dwojga przedsiębiorców pod dotychczas funkcjonującą nazwą firmy. Jednocześnie zamierzają nadal prowadzić działalność gospodarczą jako jeden podmiot gospodarczy (wspólna własność) nie zawiązując spółki. W związku z tym pytają:

• czy opodatkowanie podatkiem dochodowym może być regulowane na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• czy można posługiwać się dotychczasową nazwą firmy: Firma S. Edward i Wanda S. oraz
• czy pomimo dwóch wpisów do ewidencji gospodarczej działalność gospodarcza może być prowadzona tak jak dotychczas.

W piśmie uzupełniającym wnioskodawcy przedstawili własne stanowisko w sprawie:

• pod dotychczasowym numerem ewidencji działalności gospodarczej pozostaje Edward S., a Wanda S. pod nowym numerem z datą faktycznie rozpoczęcia wspólnej działalności, z nowym regonem, lecz zgodnym z PKD,
• po dokonaniu "rozdziału" wspólnego wpisu małżonków działalność gospodarcza wykonywana będzie tak samo, nic nie zmienia się w formie organizacyjnej, zamierzamy dalej prowadzić wspólnie tą samą działalność jako jeden podmiot gospodarczy, nie zawiązując spółki i zatrzymać dotychczasową nazwę: Firma S. Edward i Wanda S.,
• rozliczenie podatku dochodowego utrzymać na dotychczasowych zasadach - osiąganie przychodów ze wspólnej własności po 50 % dochodu (obecnie płacimy podatek liniowy 19 %).

Zgodnie z art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 2.07.2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808), małżonkowie prowadzący działalność gospodarczą na imię obojga, począwszy od 1.01.2004 r. do 31.12.2005 r. są zobowiązani do dokonania wpisu do rejestru przedsiębiorców i zdecydowania w jakiej formie będą prowadzili działalność gospodarczą, tj. na imię jednego małżonka, w formie spółki cywilnej, osobowej lub kapitałowej. W myśl ust. 2 art. 68 ww. ustawy organ ewidencyjny, zgodnie ze złożonym wnioskiem dokonuje wpisu drugiego z małżonków pod nowym numerem ewidencyjnym, uwzględniając faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. Z wpisu pierwotnego usuwa się dane drugiego z małżonków. Drugi małżonek zostanie wpisany pod nowym numerem ewidencyjnym uwzględniającym faktyczną datę rozpoczęcia działalności gospodarczej. W przypadku niezłożenia stosownego wniosku na organie ewidencyjnym spoczywa obowiązek wykreślenia wspólnego wpisu małżonków z ewidencji działalności gospodarczej w terminie do 31.12.2005 r.

Z powyższych przepisów wynika, że z końcem 2005 r. z ewidencji działalności gospodarczej wyeliminowana zostanie działalność zarejestrowana na imię obojga małżonków zwana potocznie "spółką małżeńską", jako forma prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Zatem po zmianie wpisu, każdy z małżonków ma status odrębnego przedsiębiorcy w rozumieniu przepisu art. 4 ustawy z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.), w myśl którego przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą oraz wspólnik spółki cywilnej w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej. Konsekwencją wpisania każdego z małżonków do ewidencji działalności pod odrębnym numerem jest prowadzenie działalności jako dwie zupełnie odrębne firmy, zobowiązane do oddzielnego rozliczania się. Po rozdzieleniu wpisu nie jest więc możliwe dalsze wspólne prowadzenie działalności przez małżonków na dotychczasowych zasadach, tj. wspólna ewidencja rachunkowa i dzielenie przychodów i kosztów stosownie do art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. proporcjonalnie do prawa udziału w zysku, bowiem wspólna działalność będzie możliwa tylko w przypadku założenia formy organizacyjnej przewidzianej prawem cywilnym lub przepisami kodeksu spółek handlowych (spółka cywilna, spółka jawna). W przypadku braku między małżonkami umowy spółki każdy z małżonków prowadził będzie odrębną działalność gospodarczą. Z punktu widzenia prawa podatkowego ewidencja księgowa działalności gospodarczej poszczególnych małżonków powinna być prowadzona odrębnie. Tym samym podatek dochodowy każdy z małżonków będzie opłacał od całości dochodów uzyskiwanych z prowadzonej indywidualnie działalności gospodarczej.

W świetle powyższego w sytuacji, gdy dokonacie państwo obowiązkowego "rozdziału" wspólnego wpisu małżonków i każdy z małżonków będzie wpisany do ewidencji działalności gospodarczej pod odrębnym numerem i nie zostanie zawarta umowa spółki, oznaczać to będzie, że każde z was prowadzi odrębną działalność gospodarczą i w związku z tym:

• każdy z małżonków prowadzi odrębną ewidencję księgową,
• każdy z małżonków opłaca podatek dochodowy od całości dochodów uzyskanych z prowadzonej indywidualnie działalności gospodarczej (a nie - jak sugerują państwo - proporcjonalnie do prawa udziału w zysku z tyt. wspólnej własności, bądź wspólnego przedsięwzięcia - w oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
• każdy z małżonków dokonuje wyboru formy opodatkowania (po spełnieniu określonych w ustawie przesłanek, może wybrać sposób opodatkowania określony w art. 30c ustawy, tj. wg 19-procentowej stawki liniowej) i rodzaju prowadzonej ewidencji księgowej,
• żaden z małżonków nie może zatrzymać i używać dotychczasowej nazwy: "Firma S. Edward i Wanda S.", gdyż nazwa ta nie będzie odpowiadać stanowi faktycznemu.