P o s t a n o w i e n i e

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu, działając na podstawie art.216 i art.14a §1 i §4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz.60 ze zm.) po rozpatrzeniu Pana wniosku z dnia 20 maja 2006 r., który wpłynął do tutejszego organu podatkowego w dniu 29 maja 2006 r. w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie zakwalifikowania: czy różnice kursowe, powstałe przy kompensacie rozrachunków są uwzględniane w rozliczeniu podatku dochodowego stwierdza, że stanowisko zawarte we wniosku jest nieprawidłowe.

U z a s a d n i e n i e

Zgodnie z przepisem art.14a §1 ww. Ordynacji podatkowej, stosownie do swojej właściwości m.in. naczelnik urzędu skarbowego na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania przepisów prawa podatkowego, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Natomiast zgodnie z §2 tegoż art.14a składając wniosek podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.

Z przedstawionego w piśmie z dnia 20 maja 2006 r. stanu faktycznego wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nabywa Pan towary handlowe od dostawców unijnych, płatności za przedmiotowe towary rozliczane są na zasadzie kompensaty z wcześniej otrzymanymi rachunkami uznaniowymi, które są wystawiane za zgłaszane reklamacje, przedsprzedaże lub reklamacje klientowskie.

Do tutejszego organu podatkowego zwrócił się Pan z prośbą o jednoznaczną wykładnię, czy wynikłe różnice kursowe przy kompensacie rozrachunków są uwzględniane w rozliczaniu podatku dochodowego.

Zdaniem Pana powstałe różnice kursowe są różnicami także w sensie podatkowym.

Mając na uwadze zaistniały stan faktyczny i prawny stwierdza się, iż stanowisko zawarte w Pana wniosku jest nieprawidłowe.

Prawo do podwyższenia lub obniżenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania wynika z przepisów art. 14 i art. 22 ustawy z dnia z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz.176 ze zm.). Zgodnie z przepisami art. 14 ust.2 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej są również różnice kursowe. Na podstawie art.14 ust.1a ww. ustawy przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu ogłaszanych przez NBP, przy czym jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank, z którego usług korzysta uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia uzyskania przychodu.Jednocześnie przepis art. 22 ust.1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.23, przy czym koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez NBP z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia zarachowania kosztów.

Podatnik nabywa więc prawo do obniżenia lub podwyższenia przychodów i kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut ogłaszanych przez NBP i bank, z którego usług korzysta podmiot uzyskujący przychód lub ponoszący koszt, w dniu otrzymania należności i odpowiednio zapłaty zobowiązania.

Potrącenie (kompensata), uregulowane przez przepisy art. 498 - 505 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny / Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 93 ze zm./, jest jednostronną czynnością prawną jednego z wierzycieli i jest skuteczne przy zachowaniu przesłanek zawartych w tych przepisach. Zgodnie z przepisami prawa cywilnego, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelności z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym. Nie mogą to być więc wierzytelności przeterminowane. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenie dotyczy zobowiązań do świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych) i prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Kompensacie podlegają również rozrachunki zagraniczne, przy czym rozliczenia musi być przeprowadzone w jednej walucie. Zatem kompensata jest inną niż zapłata forma wykonania świadczenia.Natomiast prawo do podwyższenia lub obniżenia przychodów lub kosztów uzyskania przychodów o różnice wynikające z różnych kursów walut pomiędzy dniem faktycznego otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań, a dniem ich zarachowania istnieje wyłącznie przy efektywnej zapłacie, dokonanej w pieniądzu.

Zatem skoro w wyniku potrącenia nie dochodzi do zapłaty dokonanej w pieniądzu, to nie następuje faktyczna realizacji różnic kursowych. Ponieważ podatkowe różnice kursowe powstają przy dokonaniu płatności drogą faktycznych transferów pieniężnych za pośrednictwem banków, kompensacyjna forma realizacji zobowiązań nie powoduje powstania różnic w uzyskanych przychodach i poniesionych kosztach w wyniku zmian kursów walut w banku podatnika i NBP.

Reasumując, podatnikowi dokonującemu rozliczeń w walutach obcych przysługuje prawo do obniżenia (bądź też podwyższenia) zarówno przychodów jak i kosztów ich uzyskania o naliczone, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, różnice kursowe wyłącznie w przypadku wystąpienia fizycznego przepływu gotówki.

Różnice kursowe powstałe między dniem zarachowania kosztu bądź uzyskania przychodu, a dniem kompensaty należności ( zobowiązań), jako różnice niezrealizowane, mogą zostać uwzględnione wyłącznie w rachunku bilansowym.

Rozstrzygnięcie zajęte przez tutejszy organ podatkowy w niniejszej interpretacji jest zgodne ze stanowiskiem zajętym w tej kwestii przez Ministerstwo Finansów, opisanym w pismach z dnia 10.04.2000 r. nr PB4/MS-802-485/55/00, z dnia 19.12.2002 r. nr PB4/KGK-82142292-335/02 oraz z dnia 16.04.2004 r. nr PB4/KGK-060-1445-44/04.

Jednocześnie Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Opolu informuje, iż powyższa interpretacja o zakresie stosowania przepisów prawa dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Ponadto w myśl przepisów art.14b §1 i §2 ww. Ordynacji podatkowej nie jest dla Pana wiążąca, wiąże natomiast organy podatkowe i organy kontroli skarbowej właściwe dla Pana i może zostać zmieniona lub uchylona wyłącznie w drodze decyzji w trybie określonym w §5.

Zgodnie z art.14a §4 na powyższe postanowienie służy zażalenie, które zgodnie z przepisem art.236 §2 pkt 1 wnosi się w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia do Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu za pośrednictwem tut. organu podatkowego.

Zgodnie z przepisem art.222, w związku z art.239 Ordynacji podatkowej, zażalenie to powinno zawierać zarzuty przeciw postanowieniu określić istotę i zakres żądania będącego przedmiotem zażalenia.